Sau khi có nhiều phản ánh từ phía doanh nghiệp xuất khẩu gạo xung quanh chuyện mở tờ khai hải quan xuất gạo vào lúc 0h đêm, Tổng cục Hải quan đã có ý kiến về vấn đề này.
Tổng cục Hải quan khẳng định: Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan (VNACCS/VCIS) do Chính phủ Nhật Bản viện trợ hoạt động theo nguyên tắc xử lý tự động.
Kể từ 24h ngày 11/4, hệ thống đã được thiết lập để hoạt động tự động theo nguyên tắc tự động tiếp nhận, tự động trừ lùi số lượng gạo xuất khẩu trong hạn ngạch được phép xuất khẩu theo nguyên tắc tờ khai đăng ký trước sẽ được trừ vào hạn ngạch xuất khẩu trước. Ngay sau khi người khai hải quan gửi thông tin tờ khai hải quan đến hệ thống, không có sự can thiệp của công chức hải quan.
Theo Tổng cục Hải quan, nguyên tắc hoạt động là Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan tự động dừng tiếp nhận thông tin đăng ký tờ khai hải quan nếu số lượng đăng ký chạm mốc hạn ngạch được phép xuất khẩu trong tháng 4 ( 400.000 tấn).
Qua theo dõi, thống kê của Tổng cục Hải quan trong thời gian từ 24h ngày 11/4/2020 đến 19h34 ngày 12/4/2020 đã có 40 doanh nghiệp đăng ký tờ khai xuất khẩu tại 13 Chi cục Hải quan, số lượng gạo xuất khẩu 399.999,73 tấn.
Trước đó, Bộ trưởng Bộ Công Thương cũng đã ban hành Quyết định số 1106/QĐ-BCT công bố hạn ngạch xuất khẩu gạo trong tháng 4 năm 2020, Quyết định có hiệu lực kể từ 0h ngày 11/4/2020. Trong đó cũng có quy định về nguyên tắc quản lý hạn ngạch của Quyết định Bộ Công Thương nêu rõ thương nhân đăng ký tờ khai hải quan trước sẽ được trừ vào hạn ngạch xuất khẩu trước.
Số lượng khai trên tờ khai hải quan đã đăng ký sẽ được trừ lùi vào số lượng được phép xuất khẩu trong tháng 4. Trường hợp tờ khai hải quan không còn giá trị làm thủ tục hoặc số lượng thực xuất ít hơn số lượng đã khai hải quan thì số dư sẽ được cộng trở lại số lượng được phép xuất khẩu trong tháng 4.
Tờ khai hải quan có giá trị làm thủ tục hải quan cho tới khi tổng số lượng đăng ký xuất khẩu của các tờ khai chạm mốc 400.000 tấn (tờ khai hải quan có số lượng vượt quá mốc 400.000 tấn sẽ không có giá trị làm thủ tục hải quan).
Trường hợp tờ khai hải quan không còn giá trị làm thủ tục hoặc số lượng thực xuất ít hơn số lượng đã khai hải quan thì số dư sẽ được cộng trở lại số lượng được phép xuất khẩu trong tháng 4.
Được biết, về việc mở tờ khai xuất khẩu 400.000 tấn gạo, có một số doanh nghiệp phản ứng là thực hiện chưa minh bạch. Việc hệ thống hải quan đã cho mở tờ khai xuất khẩu gạo trong vòng từ sau 0 giờ đến khoảng rạng sáng ngày 12/4 mà không có thông báo trước khiến những doanh nghiệp này có hàng trăm tấn gạo nằm chờ xuất khẩu nhưng không kịp trở tay.
Anh Minh