Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng, giá trị thương mại hai chiều giữa Việt Nam và EU đã tăng hơn 13 lần từ khoảng 4,1 tỷ USD vào năm 2000 lên 56,45 tỷ USD vào năm 2019. Về đầu tư trực tiếp, tính tới tháng 5/2020, EU có 26/27 nước đầu tư tại Việt Nam với 2.040 dự án còn hiệu lực và tổng vốn đầu tư đạt 21,66 tỷ USD. Những con số thực tiễn đó đã tạo nên vị thế đối tác kinh tế, thương mại và đầu tư hàng đầu của EU tại Việt Nam trong suốt thời gian qua.
Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng cho rằng, EVFTA chính thức có hiệu lực từ ngày 1/8 sẽ tạo ra bước ngoặt mới cho quan hệ kinh tế, thương mại giữa Việt Nam và EU.
Theo đó, hai bên cam kết xóa bỏ thuế quan cho gần như 100% các dòng thuế theo lộ trình từ 7 - 10 năm; hai bên cam kết mở cửa các thị trường dịch vụ và đầu tư như tài chính ngân hàng, thương mại điện tử, logistics...
Những cam kết trên sẽ giúp mở rộng hơn nữa thị trường cho hàng hóa xuất khẩu, đặc biệt là các sản phẩm hai bên có thế mạnh như nông sản nhiệt đới, thủy sản, giày dép, dệt may, đồ gỗ,... của Việt Nam và những mặt hàng ô tô, dược phẩm, hóa chất từ EU... đồng thời cũng giúp các nhà đầu tư châu Âu có ưu thế hơn nữa ở Việt Nam để phát triển mạnh mẽ tại thị trường được coi là năng động nhất Đông Nam Á.
Tuy nhiên, Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng cho rằng, những ưu đãi từ Hiệp định được xem là yếu tố hỗ trợ; tiên quyết vẫn phải là nội lực doanh nghiệp và quyết tâm đổi mới chính mình. Hơn lúc nào hết, các doanh nghiệp cần phải thay đổi tư duy tiếp cận toàn cầu, nỗ lực chủ động nâng cao năng lực sản xuất nội tại và khả năng tham gia thương mại quốc tế để tận dụng những lợi thế mà Hiệp định EVFTA và EVIPA đem lại từ đó trụ vững và phát triển trên thị trường.
Đồng quan điểm trên, ông Weert Borner, Phó Đại sứ Đức tại Việt Nam nhận định, việc triển khai EVFTA là câu chuyện dài và phức tạp cũng như quá trình như đàm phán. Hơn nữa trong bối cảnh dịch bệnh hiện nay đã làm cho tình hình khởi động EVFTA khó khăn hơn. Tuy nhiên, Việt Nam và EU đã có nền tảng phát triển thương mại đầu tư rất tốt sẽ là nền tảng quan trọng để cộng đồng DN hai bên cùng hiện thực hóa các cơ hội mà EVFTA mang lại.
Ông Tạ Hoàng Linh, Vụ trưởng Vụ thị trường châu Âu – châu Mỹ cho biết, xuất khẩu của Việt Nam sang EU trong 6 tháng năm 2020, đạt 16,4 tỷ USD, giảm 7,4%. Tuy nhiên, xét trong bối cảnh chung khi nhu cầu nhập khẩu của EU cũng giảm 12,7% thì hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang EU là có tính cạnh tranh trước khi EVFTA có hiệu lực. Thị trường xuất khẩu hàng đầu của Việt Nam như Đức, chỉ giảm có 1% so với cùng kỳ năm trước. Còn ở những nước bị ảnh hưởng nặng bởi dịch covid 19, giá trị xuất khẩu giảm mạnh hơn. Tuy nhiên, một tín hiệu tích cực đó là xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường EU có xu hướng tăng dần các tháng gần đây.
Theo nhận định của nhiều Tham tán thương mại tại các nước thuộc EU, thời gian tới vẫn còn nhiều triển vọng cho xuất khẩu của các DN khi kinh tế các nước thuộc EU hồi phục dần, nhất là khi gói hỗ trợ 750 tỷ euro đã được thông qua.
Các tham tán thương mại cũng cho biết, do ảnh hưởng của dịch bệnh, nên thói quen tiêu dùng tại EU cũng thay đổi, mua sắm trực tuyến cũng đang là một xu hướng, do đó các DN Việt cần nắm bắt để có những điều chỉnh phù hợp với thị trường.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng khẳng định, Chính phủ và Bộ Công Thương, cùng với hệ thống các Thương vụ Việt Nam tại các nước Liên minh châu Âu và Vương quốc Anh sẽ nỗ lực hết sức để hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam về thông tin thị trường, làm cầu nối với các đối tác nước ngoài, hỗ trợ giải quyết khó khăn vướng mắc phát sinh trong quá trình thâm nhập thị trường và kinh doanh. Đồng thời cũng sẽ lựa chọn những doanh nghiệp có thực lực, quyết tâm và khát vọng để kết nối đối tác với doanh nghiệp châu Âu.
Lê Anh