Cổng thông tin điện tử

Những năm 50 của thế kỷ XX, tình hình quốc tế có những diễn biến phức tạp. Mâu thuẫn giữa Liên Xô và Trung Quốc bắt đầu bộc lộ công khai làm ảnh hưởng đến sự thống nhất lực lượng trong phong trào cách mạng thế giới, phong trào cộng sản và công nhân quốc tế.

Để vận động quốc tế ủng hộ Việt Nam kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, phương châm chỉ đạo của đồng chí Lê Duẩn là: Kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của Việt Nam mang tính thời đại sâu sắc. Chỗ mạnh của Việt Nam là làm chính nghĩa, bảo vệ độc lập dân tộc và bảo vệ hòa bình ở Đông Nam Á và thế giới. Chỗ yếu của Mỹ không chỉ là phải đối phó với nhân dân Việt Nam mà còn phải đối phó với thế tiến công của ba dòng thác cách mạng và phong trào hòa bình thế giới. Đối với nhân dân thế giới, ta làm cho bạn bè gần xa thấy rõ tính chất phi nghĩa của đế quốc Mỹ, kẻ thù trực tiếp của nhân dân Việt Nam và kẻ thù của cả nhân loại; thấy rõ tính chất chính nghĩa của Việt Nam là chiến đấu vì dân tộc mình và vì hòa bình, cách mạng thế giới. Hai tính chất hoàn toàn đối lập nhau. Do đó, ta đã tranh thủ được lương tri loài người đứng về phía Việt Nam và lên án Mỹ xâm lược.

Đồng chí đã thay mặt Đảng ta đề xuất với các Đảng anh em, với phong trào cách mạng thế giới những luận điểm quan trọng về giải quyết các mối quan hệ mang tính chất thời đại như: chiến tranh và hòa bình, độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, về tình hữu nghị giữa các dân tộc... Năm 1960, đồng chí đã cùng một số đồng chí trong Ban Chấp hành Trung ương Đảng hai lần tham dự Hội nghị các Đảng Cộng sản và công nhân Quốc tế họp ở Bucarét và Mátxcơva. Tại các diễn đàn này, đồng chí Lê Duẩn luôn kiên định lập trường quốc tế của Đảng ta: Cùng tồn tại hòa bình phải đi đôi với đấu tranh chống đế quốc - nguồn gốc gây ra chiến tranh, hai mặt đó có tác động qua lại với nhau. Vì vậy, muốn bảo vệ hòa bình phải dập tắt lò lửa gây ra chiến tranh là chủ nghĩa đế quốc và đó chính là biện pháp bảo vệ hòa bình hữu hiệu nhất. Đồng chí khẳng định: “Chiến lược đấu tranh cho hòa bình bao gồm một cách tất yếu chính sách cùng tồn tại hòa bình giữa các nước có chế độ chính trị khác nhau. Chính sách cùng tồn tại hòa bình phải là và chỉ có thể là một bộ phận nằm trong toàn bộ chiến lược đấu tranh cho hòa bình”[1].

Chủ trương kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, Đảng ta đẩy mạnh hoạt động đối ngoại, tranh thủ sự ủng hộ của các lực lượng yêu chuộng hòa bình, tiến bộ trên thế giới. Hàng loạt phái đoàn ngoại giao của Đảng, Nhà nước ta được cử ra nước ngoài để thực thi sứ mệnh vô cùng quan trọng nói trên. Riêng đồng chí Lê Duẩn, nếu không kể những lần dưới danh nghĩa dẫn đầu đoàn đại biểu Đảng đi dự Quốc khánh Liên Xô, Trung Quốc và một số nước anh em khác, đã có rất nhiều cuộc tiếp xúc công khai hoặc bí mật, gặp gỡ lãnh đạo Đảng và nguyên thủ của các nước này.

Tình hình quốc tế đầu những năm 70 của thế kỷ XX phức tạp hơn những năm 50 của thế kỷ XX. Sau khi Hiệp định Paris được ký kết, trong dư luận thế giới xuất hiện cho rằng cuộc chiến tranh xâm lược của Mỹ ở Việt Nam đã kết thúc. Lúc này, phần lớn các nước xã hội chủ nghĩa tiếp tục ủng hộ, giúp đỡ khôi phục miền Bắc và thi hành Hiệp định đình chiến, thực hiện hòa bình và hòa hợp dân tộc, thống nhất nước Việt Nam. Tuy nhiên, Liên Xô không muốn xung đột vũ trang tiếp diễn không có lợi cho hòa dịu Xô - Mỹ. Trung Quốc muốn duy trì nguyên trạng tình hình Việt Nam như sau khi ký Hiệp định Paris. Viện trợ của các nước xã hội chủ nghĩa không đầy đủ và kịp thời như Việt Nam mong muốn. Cả Liên Xô và Trung Quốc đều cắt giảm viện trợ quân sự.

Dưới sự chỉ đạo của đồng chí Lê Duẩn, hoạt động tuyên truyền, vận động quốc tế được triển khai kịp thời mạnh mẽ và liên tục trên mọi phương tiện thông tin đại chúng, ở tất cả các diễn đàn hai bên, bốn bên, Ủy ban Quốc tế, các cơ quan ngoại giao của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Cộng hòa miền Nam Việt Nam ở các nước và tổ chức Quốc tế. Nhờ đó phong trào nhân dân thế giới ủng hộ Việt Nam đấu tranh đòi Mỹ và chính quyền Việt Nam Cộng hòa thi hành Hiệp định Paris ngày càng phát triển.

Quán triệt sâu sắc quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Giúp bạn là tự giúp mình”, trong quá trình chỉ đạo công tác đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta, đồng chí Lê Duẩn luôn giành sự quan tâm đến các phong trào cách mạng trên thế giới, thể hiện trách nhiệm của Đảng và dân tộc ta đối với cuộc chiến đấu của ba nước Đông Dương trong thời kỳ chống đế quốc Mỹ xâm lược. Từ Cương lĩnh năm 1930 của Đảng Cộng sản Đông Dương đến khi tách thành ba Đảng riêng, những người Cộng sản ở ba nước Việt Nam, Lào, Campuchia vẫn sát cánh chiến đấu, giúp nhau giành độc lập cho cả ba nước trên cơ sở tôn trọng quyền tự chủ của mỗi nước. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, ba nước đã phát huy được sức mạnh chiến đấu của mình, đặc biệt, miền Bắc là hậu phương lớn của miền Nam, đồng thời cũng là hậu phương cho cách mạng Lào và Campuchia. Lào và Campuchia là địa bàn hỗ trợ cuộc chiến đấu ở miền Nam Việt Nam. Đoàn kết nhân dân ba nước, thắng Mỹ trong phạm vi ba nước Đông Dương, góp phần vào hòa bình, ổn định ở Đông Nam Á. Trong năm 1975, cả ba nước cùng giành được độc lập, thống nhất.

Đi cùng với việc vận động Quốc tế ủng hộ Việt Nam chống Mỹ, đồng chí Lê Duẩn rất chú ý chỉ đạo ngoại giao phục vụ công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội. Sau ngày đất nước hoàn toàn thống nhất, trước sự bao vây, cấm vận của Mỹ và các thế lực thân Mỹ, nhưng do sự vận động tích cực của Đảng và Chính phủ ta, Liên Xô đã giúp ta xây dựng nhiều công trình như: nhiệt điện Phả Lại, thủy điện Hòa Bình, Trị An, xi măng Bỉm Sơn... Quan trọng nhất là hợp tác thăm dò dầu khí. Trung Quốc giúp nhà máy gang thép Thái Nguyên, nhà máy phân đạm Hà Bắc và một số xí nghiệp công nghiệp nhẹ... Một số công trình như Liên doanh dầu khí Việt - Xô Petro và thủy điện Hòa Bình đang đóng vai trò quan trọng đối với kinh tế nước ta. Là người học trò lỗi lạc, chiến sĩ quốc tế trong sáng, đồng chí Lê Duẩn  quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh, Bộ Chính trị xây dựng được nền ngoại giao Việt Nam thành một mặt trận chiến lược, xứng đáng với truyền thống dân tộc và cuộc đấu tranh cách mạng của nhân dân ta. Những cống hiến to lớn và sáng tạo trong việc xây dựng, hoạch định đường lối đối ngoại của Đảng, cũng như những hoạt động, chỉ đạo mặt trận ngoại giao không mệt mỏi của mình, đồng chí Lê Duẩn đã góp phần quan trọng hoàn thành công cuộc giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc, xứng đáng “là chiến sĩ quốc tế trong sáng”. Châu Minh