Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đặc biệt quan tâm đến công tác dân vận, coi dân vận là nhiệm vụ thường xuyên của các cấp ủy đảng, chính quyền, các đoàn thể chính trị - xã hội, cán bộ. Người đã chỉ ra rằng: “Tất cả cán bộ chính quyền, tất cả cán bộ đoàn thể và tất cả hội viên của các tổ chức nhân dân đều phải phụ trách dân vận”. Trong suốt quá trình lãnh đạo, với quan điểm sự nghiệp cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, Đảng luôn xác định công tác dân vận là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược đối với toàn bộ sự nghiệp cách mạng, là điều kiện quan trọng bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng và tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với Nhân dân. Một trong những bài học quan trọng, góp phần làm nên những thành tựu to lớn xuyên suốt chiều dài lịch sử là bài học “Lấy dân làm gốc”, phát huy vai trò làm chủ, sức sáng tạo và nguồn lực của Nhân dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước. Đây là tư tưởng xuyên suốt góp phần cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, vượt qua mọi khó khăn và đạt được nhiều thắng lợi. Đại hội XIII của Đảng nhấn mạnh: “Trong mọi công việc của Đảng và Nhà nước, phải luôn quán triệt sâu sắc quan điểm “dân là gốc”, thật sự tin tưởng, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, kiên trì thực hiện phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”.
Thấm nhuần và vận dụng những quan điểm, tư tưởng đó, những năm qua dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng công tác dân vận của Đảng bộ tỉnh luôn được coi trọng và đạt được những kết quả tích cực. Các chủ trương, nghị quyết của Đảng về công tác dân vận được quán triệt, phổ biến sâu rộng tới các cấp, các ngành, cán bộ, đảng viên và được cụ thể hóa thành các chương trình, kế hoạch để triển khai thực hiện phù hợp với điều kiện của từng địa phương, đơn vị. Để thực hiện và đẩy mạnh hơn nữa công tác dân vận, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Trị đã tích cực lãnh đạo, chỉ đạo triển khai tổ chức thực hiện Quyết định 290-QĐ/TW, ngày 25/02/2010 của Bộ Chính trị về Quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị, Kết luận số 114-KL/TW, ngày 14/7/2015 của Ban Chấp hành Trung ương “Về nâng cao hiệu quả công tác dân vận của các cơ quan nhà nước các cấp” và Chỉ thị số 16/CT-TTg, ngày 16/5/2016 của Thủ tướng Chính phủ về “Tăng cường và đổi mới công tác dân vận trong cơ quan hành chính nhà nước, chính quyền các cấp trong tình hình mới”. Nhằm cụ thể hóa và thực hiện có hiệu quả những quy định của Trung ương, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Trị đã ban hành: Quyết định số 300-QĐ/TU, ngày 26/10/2011 nhằm thực hiện Quyết định số 290-QĐ/TW của Bộ Chính trị khoá X về “Ban hành Quy chế công tác dân vận trong hệ thống chính trị”; Chương trình hành động số 79-CTHĐ/TU, ngày 28/10/2013 về thực hiện Nghị quyết số 25-NQ/TW, ngày 03/6/2013 của BCH Trung ương Đảng khóa XI về “Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới”.
Với những cách làm hay, sáng tạo, kịp thời, công tác dân vận của các cấp chính quyền và cơ quan nhà nước trong toàn tỉnh thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, thực sự là cầu nối giữa “ý Đảng” và “lòng dân”. Một trong những nội dung quan trọng để góp phần thực hiện hiệu quả công tác dân vận đó là đẩy mạnh cải cách hành chính, đảm bảo tính pháp lý, công khai, minh bạch nhằm tạo mọi điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp trong quá trình giải quyết các thủ tục hành chính; nâng cao tinh thần, ý thức trách nhiệm, thái độ phục vụ, ý thức tổ chức kỷ luật của đội ngũ cán bộ, công chức khi thực thi công vụ. Ứng dụng đồng bộ hệ thống quản lý văn bản và điều hành, chữ ký số trong toàn tỉnh, các ngành đều triển khai các hệ thống thông tin quản lý chuyên ngành, đặc biệt là ngành y tế và giáo dục. Bên cạnh đó, các cấp chính quyền cũng tăng cường kiểm tra, giám sát giải quyết thủ tục hành chính; chấn chỉnh việc xử lý hồ sơ, thủ tục hành chính tồn đọng phục vụ nhu cầu của người dân một cách kịp thời nhất. Thực hiện Quy chế dân chủ cơ sở nhằm phát huy quyền làm chủ, khơi dậy mạnh mẽ trí tuệ, sức sáng tạo, trách nhiệm của các tầng lớp Nhân dân trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương. Việc thực hành quy chế dân chủ ngày càng được mở rộng, đặc biệt, trong tham gia phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, thực hiện chương trình xây dựng Nông thôn mới, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng, chính quyền, động viên và huy động được sức lực, trí tuệ của Nhân dân. Các cấp ủy cũng phát huy dân chủ trong Đảng, thắt chặt mối quan hệ gắn bó máu thịt giữa Đảng với nhân dân. Xây dựng cơ chế để nhân dân bày tỏ ý kiến đối với những quyết định lớn của cấp ủy các cấp trong tỉnh; tham gia giám sát Đảng, tham gia các công việc của Đảng; bảo đảm việc kiểm tra, giám sát của tập thể đối với cá nhân, của tổ chức đối với tổ chức, của cá nhân đối với cá nhân. Kết hợp giám sát trong Đảng với giám sát của Nhà nước thông qua pháp luật, giám sát của Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể và Nhân dân; phát huy vai trò giám sát của dư luận xã hội thông qua các phương tiện thông tin đại chúng. Duy trì và nâng cao hiệu quả các hoạt động gặp gỡ, đối thoại giữa lãnh đạo tỉnh với đoàn viên, hội viên, cán bộ lãnh đạo chủ chốt của tỉnh đã nghỉ hưu, doanh nghiệp và Nhân dân để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và lắng nghe ý kiến góp ý trong xây dựng, phát triển tỉnh. Bên cạnh đó, các địa phương, đơn vị có nhiều giải pháp thiết thực như đề cao trách nhiệm người đứng đầu và nâng cao chất lượng thực thi công vụ, giảm dần tình trạng quan liêu, mệnh lệnh hành chính; Chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các chỉ thị của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; tăng cường siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính trong cán bộ, công chức, viên chức; thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang... Quá trình triển khai thực hiện công tác dân vận trong các cơ quan nhà nước luôn gắn với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác dân vận hiện nay vẫn còn bộc lộ những hạn chế nhất định như: Nhận thức của một số cấp ủy, người đứng đầu cơ quan, đơn vị, cán bộ, công chức, viên chức về công tác dân vận nói chung và công tác dân vận của cơ quan nhà nước nói riêng chưa đầy đủ; ý thức, trách nhiệm, tác phong, lề lối làm việc của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức còn chưa cao, nặng về mệnh lệnh hành chính, chưa coi trọng việc vận động, thuyết phục. Việc tổ chức quán triệt các quan điểm của Đảng về công tác dân vận ở một số cơ quan, đơn vị có lúc còn chưa kịp thời.
Để thực hiện có hiệu quả công tác dân vận, tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với Nhân dân, góp phần đưa Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII nhiệm kỳ 2020 – 2025, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng vào cuộc sống, công tác dân vận trong thời gian tới cần tập trung thực hiện tốt các giải pháp sau:
Một là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao ý thức, trách nhiệm cho cấp ủy, người đứng đầu, cán bộ, đảng viên về vai trò, ý nghĩa của các về công tác dận vận. Các cấp chính quyền phải xem công tác dân vận là nhiệm vụ thường xuyên gắn với thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao của mỗi cơ quan nhà nước. Củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ dân vận; đổi mới nội dung, phương pháp công tác dân vận theo hướng gần dân, sát cơ sở; phối hợp tổ chức có hiệu quả các phong trào thi đua “dân vận khéo” nhằm thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.
Hai là, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, thực hiện đầy đủ nguyên tắc công khai, minh bạch, dân chủ. Tập trung triển khai có hiệu quả Chương trình tổng thể cải cách hành chính Nhà nước giai đoạn 2011-2020 theo Nghị quyết số 30c/NQ-CP, ngày 08/11/2011 của Chính phủ. Thường xuyên đánh giá sự hài lòng của người dân, tổ chức, doanh nghiệp đối với cơ quan hành chính các cấp, gắn với lấy phiếu tín nhiệm trong hoạt động của các cơ quan dân cử. Thực hiện tốt chế độ tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với nhân dân và chế độ tiếp dân định kỳ theo quy định. Củng cố, nâng cao hiệu lực quản lý, điều hành của bộ máy chính quyền các cấp, nhất là ở cơ sở, đủ sức giải quyết tốt các vấn đề phát sinh tại chỗ với tinh thần trách nhiệm vì Nhân dân phục vụ. Giải quyết kịp thời các kiến nghị, khiếu nại, tố cáo; làm tốt công tác đối thoại với nhân dân, với cán bộ công chức theo định kỳ, không để tình trạng khiếu nại, tố cáo tồn đọng, kéo dài. Nâng cao hiệu quả phối hợp trong công tác dân vận giữa các cấp chính quyền với các cơ quan nhà nước với Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, tạo điều kiện thuận lợi để Mặt trận, các đoàn thể và Nhân dân tham gia quản lý nhà nước, giám sát cán bộ, công chức thực thi pháp luật và hoạt động của Ủy ban nhân dân các cấp.
Ba là, quan tâm xây dựng, củng cố tổ chức, bộ máy, đội ngũ cán bộ Ban Dân vận, mặt trận, đoàn thể nhân dân các cấp vững mạnh. Tăng cường công tác lãnh đạo, thường xuyên kiểm tra, giám sát việc tổ chức thực hiện công tác dân vận trong cơ quan hành chính Nhà nước, chính quyền các cấp. Mở rộng và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, đổi mới và nâng cao chất lượng công tác tiếp dân, công tác giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân, không đùn đẩy hoặc né tránh yêu cầu chính đáng của Nhân dân. Xuân Ngọc