Giá nhóm hàng ăn uống vẫn tăng trong tháng 2/2020 (Ảnh: HNV)

Tuy nhiên, so với cùng kỳ 2019, CPI vẫn tăng 5,4%. Bình quân 2 tháng đầu năm 2020, CPI tăng 5,91% so với cùng kỳ năm 2019, mức tăng bình quân 2 tháng đầu năm cao nhất trong 7 năm gần đây.

Trong tổng số 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng, có 5 nhóm hàng tăng giá, bao gồm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,26%; hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,17%; thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,13%; thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,08%; giáo dục tăng 0,04%.

6 nhóm giảm giá gồm: giao thông giảm 2,5%; văn hóa, giải trí và du lịch giảm 0,43%; đồ uống và thuốc lá giảm 0,28%; may mặc, mũ nón và giày dép giảm 0,13%; bưu chính viễn thông giảm 0,05%; nhà ở và vật liệu xây dựng giảm 0,03%.

Cũng theo Tổng cục Thống kê, nguyên nhân CPI giảm là do nhu cầu tiêu dùng về hàng hóa, dịch vụ của người dân sau Tết Nguyên đán giảm nên giá các mặt hàng may mặc, mũ nón, giày dép, đồ uống, thuốc lá dần trở về mặt bằng giá trước Tết Nguyên đán.

Mặt khác, do ảnh hưởng của COVID-19, nhu cầu đi lại, du lịch, lễ hội giảm nên giá dịch vụ du lịch, khách sạn, dịch vụ vui chơi, giải trí giảm; một số đường biên giới đóng cửa hoặc chịu sự kiểm soát chặt chẽ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến xuất khẩu trái cây của Việt Nam làm giá các loại quả tươi, chế biến giảm do nguồn cung dồi dào.

Ngoài ra, việc điều chỉnh giá xăng dầu giảm vào ngày 14/2 cũng giúp bình quân giá xăng dầu tháng 2/2020 giảm 5,48% so với tháng trước, làm CPI chung giảm 0,23%. Giá gas cũng giảm 4,27% so với tháng trước làm CPI chung giảm 0,05%. Giá vé tàu hỏa cũng giảm 8,93%.

Trong khi đó, các yếu tố là CPI tăng giá như dịch bệnh bùng phát làm nhu cầu về một số mặt hàng thuốc y tế tăng cao làm nhóm thuốc các loại tăng 0,18% so với tháng trước.

Học sinh, sinh viên được nghỉ học trong tháng 2/2020 nên nhu cầu sử dụng điện, nước sinh hoạt tăng cao hơn làm chỉ số giá mặt hàng điện sinh hoạt tăng 0,44%, nước sinh hoạt tăng 0,64%.

Tổng cục Thống kê cũng thông tin, bình quân 02 tháng đầu năm 2020, lạm phát chung có mức tăng cao hơn lạm phát cơ bản. Đơn vị này còn dự báo, nếu dịch bệnh COVID-19 tiếp tục diễn biến sang quý II/2020, giá các mặt hàng thực phẩm tươi sống sẽ tăng cao hơn do hoạt động sản xuất giảm sút và tăng vào các tháng cuối năm. Còn trong trường hợp dịch COVID-19 kết thúc ở quý I/2020, giá các mặt hàng thực phẩm có nguy cơ tăng cao hơn ở quý II/2020 (so với kịch bản ngày 31/1/2020).

Nhằm bình ổn giá cả, thị trường, ổn định mục tiêu CPI đề ra dưới 4% trong năm 2020, Tổng cục Thống kê đề xuất Chính phủ chỉ đạo trong 6 tháng đầu năm không điều chỉnh bất cứ một mặt hàng nào do Nhà nước quản lý; đặc biệt, đối với mặt hàng xăng dầu, cần sử dụng quỹ bình ổn giá xăng dầu phù hợp để hạn chế mức tăng giá mặt hàng này đến CPI chung nhất là vào các tháng đầu năm 2020.

Bên cạnh đó, cần theo dõi sát diễn biến giá cả và có các giải pháp về kiểm soát các dịch bệnh để ổn định nguồn cung thực phẩm, hạn chế tăng giá các mặt hàng này. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam điều hành giữ ổn định lãi suất và tỷ giá, giữ mức lạm phát cơ bản trong khoảng từ 2 - 2,5%.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đề xuất Bộ Tài chính phối hợp cơ quan liên quan và địa phương thực hiện ngay các giải pháp cụ thể để kiểm soát, bình ổn giá các mặt hàng và biện pháp điều hành giá các mặt hàng.

Các đơn vị kiểm soát chặt chẽ đối với kê khai giá, các yếu tố hình thành giá để tránh lợi dụng tăng giá bất hợp lý; tạo điều kiện nhập khẩu, thông quan nhanh chóng nhất là đối với các hàng hóa là nguyên liệu đầu vào cho hoạt động sản xuất phòng chống dịch bệnh; kiểm tra việc niêm yết giá và bán theo giá niêm yết, xử lý kịp thời các sai phạm theo đúng quy định của Luật Giá; đảm bảo kinh phí phòng, chống dịch.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư còn đề xuất Bộ Công Thương cần tổ chức phân phối, lưu thông, cung ứng hàng hóa thị trường trong nước để bảo đảm nguồn cung, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của nhân dân; tăng cường kiểm tra, phòng chống việc găm hàng, trữ hàng tạo khan hiếm giả tạo trên thị trường./.

 
HA.NV