Thảo luận tại hội trường Quốc hội sáng 29/10, đề cập đến lĩnh vực y tế, đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Ngô Thị Kim Yến (TP Đà Nẵng) bày tỏ quan ngại trước tỷ lệ ngân sách nhà nước cho toàn ngành y tế có xu hướng giảm. Trong đó, năm 2016 là 97.600 tỷ đồng, chiếm 7,67% so với tổng chi ngân sách nhà nước và ước thực hiện năm 2018 là 92.715 tỷ đồng, chiếm 5,85% tổng chi ngân sách nhà nước; kể cả việc tăng chi 2.245 tỷ đồng đối với năm 2016 để chi và hỗ trợ mua bảo hiểm y tế (BHYT) cho các đối tượng chính sách xã hội.
Với tỷ lệ chi như vậy, ĐB Ngô Thị Kim Yến cho rằng chưa đảm bảo theo tinh thần Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới. Trong đó, ưu tiên bố trí ngân sách, đảm bảo tốc độ tăng chi cho y tế cao hơn tốc độ tăng chi ngân sách nhà nước. Tập trung ngân sách nhà nước cho y tế dự phòng, y tế cơ sở, bệnh viện ở vùng khó khăn, biên giới, hải đảo, các lĩnh vực phong, lao, tâm thần và dành ít nhất 30% ngân sách y tế cho công tác y tế dự phòng.
Đại biểu Quốc hội Ngô Thị Kim Yến (TP Đà Nẵng). (Ảnh: Minh Đạt).
ĐB Ngô Thị Kim Yến chỉ ra: Hiện nay, chúng ta có tỷ lệ chi từ tiền túi của người bệnh khi bị bệnh rất cao 43% so với tổng chi y tế quốc gia, chưa kể chi phí đi lại, ăn ở của người bệnh. Điều này chứng tỏ còn một tỷ lệ người dân rất lớn chưa tham gia BHYT.
Theo ĐB Kim Yến, với việc kiểm soát bội chi, BHYT chưa bao phủ nhiều dịch vụ y tế đã ảnh hưởng đến quyền lợi của người bệnh. Tỷ lệ chi từ tiền túi của người bệnh cao sẽ gây nên những khó khăn, tổn thất về tài chính, khiến nhiều gia đình đang ở mức sống trên trung bình trở thành đói nghèo sau khi điều trị bệnh. Theo Tổ chức Y tế thế giới, tỷ lệ chi tiền túi của hộ gia đình cho y tế phải dưới 30% mới đảm bảo được sự công bằng trong chăm sóc sức khỏe.
ĐB Kim Yến nhấn mạnh, mục tiêu của nước ta theo Nghị quyết số 20 đến năm 2025, tỷ lệ này là 35% và đến năm 2030 giảm còn 30%, trong đó còn có rất nhiều nhu cầu cần phải được ngân sách nhà nước đầu tư. Đó là, đầu tư để từng bước giải quyết vấn đề chất lượng khám, chữa bệnh còn chênh lệch lớn giữa các tuyến và vùng miền, mạng lưới y tế cơ sở cần phải được quan tâm và đầu tư hơn nữa, kinh phí hoạt động cho y tế dự phòng, chương trình mục tiêu y tế dân số, đặc biệt, chi cho công tác phòng, chống bệnh không lây nhiễm vẫn còn hạn chế… Trên cơ sở đó, đề nghị Chính phủ tiếp tục tăng chi ngân sách nhà nước cho y tế.
Cùng với đó, ĐB Ngô Thị Kim Yến đề nghị Chính phủ cân nhắc lại việc giao chỉ tiêu giường bệnh/vạn dân trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.
Lý giải cho đề nghị trên, ĐB Kim Yến đưa ra các lý do sau: Với kế hoạch 5 năm 2015-2020, chúng ta sẽ đạt được 26 giường bệnh/1 vạn dân. Tuy nhiên, đến năm 2018, chúng ta đã đạt 26,5 giường bệnh/1 vạn dân, kế hoạch năm 2019 đạt chỉ tiêu là 27 giường bệnh/1 vạn dân. Như vậy, chỉ tiêu giường bệnh/1 vạn dân của chúng ta xác định đến bao nhiêu là đạt tiêu chuẩn?. Trong khi hiện nay giường bệnh trên vạn dân của Việt Nam đã cao hơn nhiều so với một số nước ASEAN.
ĐB Kim Yến dẫn chứng: Theo cập nhật năm 2017 của Tổ chức Y tế thế giới thì Singapore là 24 giường bệnh/1 vạn dân, Thái Lan là 21/1 vạn dân, Malaysia là 19/1 vạn dân, Myanmar là 9/1 vạn dân. Giường bệnh của chúng ta là 26,5 giường bệnh/1 vạn dân đã đạt trên mức trung bình của nước ASEAN và đặc biệt ở các nước phát triển, họ lại đặt mục tiêu giảm giường bệnh khi họ phát triển hiệu quả công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu, mô hình bác sĩ gia đình. Ví dụ, Đan Mạch từ 30,7 giường bệnh/1 vạn dân của năm 2013 đã giảm xuống còn 21 giường bệnh/1 vạn dân của năm 2017. Anh Quốc từ 27,6%/1 vạn dân năm 2013 đã giảm còn 25,8%/1 vạn dân năm 2017.
Vì vậy, “chúng ta cần phải tăng cường chất lượng của mỗi giường bệnh để nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, từng bước giảm khoảng cách các chênh lệch chất lượng dịch vụ giữa các tuyến và các vùng, miền. Như vậy, mới tạo được công bằng trong khám, chữa bệnh”, ĐB Yến kiến nghị./.
Thu Hằng