Trong giai đoạn 2019 – 2021, tỉnh đã tiến hành sắp xếp 33 xã, thị trấn xuống còn 17 xã, thị trấn (giảm 16 xã), nhưng vẫn còn nhiều ĐVHC cấp xã quy mô diện tích nhỏ, không gian phát triển bị chia cắt, gây nhiều khó khăn cản trở trong phát triển kinh tế - xã hội. Qua rà soát và đối chiếu với các tiêu chí, Quảng Trị hiện có 2 đơn vị hành chính cấp huyện và 17 đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện phải sắp xếp.
Tại Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2025 vừa được HĐND tỉnh thông qua, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị sẽ thực hiện sắp xếp giảm 6 đơn vị hành chính cấp xã.
Theo đó, tại huyện Gio Linh, nhập nguyên trạng diện tích tự nhiên, quy mô dân số của xã Linh Hải và xã Gio Sơn, tên xã mới sau sắp xếp là xã Gio Sơn. Nhập, điều chỉnh diện tích tự nhiên, quy mô dân số của thôn Hà Thanh, xã Gio Châu vào xã Gio Quang, tên xã mới sau sắp xếp là xã Gio Quang. Hai thôn còn lại của xã Gio Châu là thôn Hà Thượng, Hà Trung sẽ được nhập, điều chỉnh diện tích tự nhiên, quy mô dân số vào thị trấn Gio Linh, tên thị trấn mới sau sắp xếp là thị trấn Gio Linh. Nhập nguyên trạng diện tích tự nhiên, quy mô dân số của xã Gio Việt và thị trấn Cửa Việt để thành lập thị trấn mới, tên thị trấn mới sau sắp xếp là thị trấn Cửa Việt.
Tại huyện Triệu Phong, nhập nguyên trạng diện tích tự nhiên, quy mô dân số của xã Triệu Sơn và xã Triệu Lăng để thành lập xã mới, tên xã mới sau sắp xếp là xã Triệu Cơ. Nhập nguyên trạng diện tích tự nhiên, quy mô dân số của xã Triệu Vân và xã Triệu An để thành lập xã mới, tên xã mới sau sắp xếp là xã Triệu Tân.
Tại huyện Hải Lăng, nhập nguyên trạng diện tích tự nhiên, quy mô dân số của xã Hải Quế và xã Hải Ba để thành lập xã mới, tên xã mới sau sắp xếp là xã Hải Bình.
Tại Đề án, tỉnh Quảng Trị cũng thống nhất chưa tiến hành sắp xếp 2 ĐVHC cấp huyện là thị xã Quảng Trị, huyện đảo Cồn Cỏ và có 8 ĐVHC cấp xã có 02 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số chưa đạt 70% theo quy định trong giai đoạn 2023-2025, gồm: xã Vĩnh Thái, xã Vĩnh Hòa (huyện Vĩnh Linh), xã Trung Giang, xã Trung Hải (huyện Gio Linh), xã Hải Phú, xã Hải Quy (huyện Hải Lăng), thị trấn Ái Tử (huyện Triệu Phong), phường An Đôn (thị xã Quảng Trị) do các địa phương này thuộc các trường hợp có yếu tố đặc thù về truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán; khó khăn trong phương án xây dựng sắp xếp; địa bàn có vị trí trọng yếu về quốc phòng.
Về phương án sắp xếp tổ chức bộ máy, bố trí đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động sau khi thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp xã. Đối với tổ chức bộ máy của tổ chức Đảng, ủy ban MTTQVN và các đoàn thể chính trị - xã hội ở các ĐVHC cấp xã mới hình thành theo quy định của Điều lệ Đảng, Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Điều lệ của các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội và theo Hướng dẫn số 26-HD/BTCTW ngày 30/11/2023 của Ban Tổ chức Trung ương hướng dẫn việc sắp xếp tổ chức, cán bộ, công chức, viên chức cơ quan Đảng, Mặt trận tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội ở những địa phương thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030.
Đối với tổ chức bộ máy chính quyền địa phương (Hội đồng nhân dân và ủy ban nhân dân) theo quy định tại Điều 134 Luật Tổ chức chính quyền địa phương và theo Hướng dẫn số 4099/HD-BNV ngày 29/7/2023 của Bộ Nội vụ hướng dẫn về việc sắp xếp, kiện toàn tố chức bộ máy, thực hiện chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và việc công nhận an toàn khu, xã đảo, đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân, Anh hùng Lao động khi thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030. Các đơn vị sự nghiệp y tế, giáo dục trên địa bàn trước mắt tạm thời giữ nguyên, sau khi ĐVHC mới đi vào hoạt động ổn định mới tiến hành sắp xếp, kiện toàn theo đúng quy định và phù hợp với yêu cầu thực tiễn của địa phương.
Hiện nay, số lượng cán bộ, công chức, người hoạt động không chuyên trách hiện có ở các xã, thị trấn thực hiện sắp xếp có 372 người (134 cán bộ, 117 công chức và 121 người hoạt động không chuyên trách). Dự kiến số lượng cán bộ, công chức, người hoạt động không chuyên trách bố trí ở các xã, thị trấn mới sau khi sắp xếp là 224 người (75 cán bộ, 65 công chức và 84 người hoạt động không chuyên trách). Tổng số dôi dư sau sắp xếp là 148 người (59 cán bộ, 59 công chức và 37 người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã).
Đối với cán bộ, công chức và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã dôi dư sau sắp xếp, sẽ thực hiện phương án bố trí tăng thêm cấp phó và công chức tại các xã, thị trấn mới hình thành sau sắp xếp; xem xét tuyển dụng các trường hợp cán bộ, công chức dôi dư có đủ điều kiện, tiêu chuẩn vào công chức cấp huyện trở lên hoặc điều động, bố trí tại các xã, thị trấn còn thiếu trên địa bàn huyện hoặc sang các huyện, thị xã, thành phố còn thiếu. Thực hiện giải quyết chế độ nghỉ hưu theo quy định, giải quyết chính sách tinh giản biên chế đối với các trường hợp đủ điều kiện. Đối với các trường hợp dôi dư nhưng không đủ tiêu chuẩn, năng lực hạn chế nếu chưa đủ điều kiện nghỉ hưu trước tuổi thì áp dụng chính sách nghỉ thôi việc ngay theo quy định của Chính phủ và chính sách hỗ trợ của tỉnh.
Sau sắp xếp ĐVHC cấp xã, các trụ sở làm việc của các xã, thị trấn cũ tiếp tục sử dụng để cán bộ, công chức có nơi làm việc, đảm bảo thực thi công vụ và thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân đến liên hệ công tác, giao dịch. Trong thời hạn 03 năm kể từ ngày Nghị quyết của ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp các ĐVHC có hiệu lực, các địa phương xem xét quy hoạch, lựa chọn một trong hai trụ sở có vị trí trung tâm, thuận lợi để cải tạo, nâng cấp làm trụ sở làm việc, đồng thời tiến hành sắp xếp, xử lý trụ sở còn lại theo quy định của pháp luật. Vĩnh Long