Sáng 13/9, tại Hà Nội, Bộ Tài chính đã tổ chức Hội nghị trực tuyến “Tiếp tục thúc đẩy giải ngân nguồn vốn ODA và vay ưu đãi nước ngoài năm 2019”, với sự tham gia của 5 Bộ có kế hoạch vốn ODA, vốn vay ưu đãi lớn nhất là: Bộ Giao thông vận tải, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Y tế; UBND và các cơ quan, các ban quản lý dự án sử dụng vốn ODA, vay ưu đãi ở 63 tỉnh, thành phố, với mục đích là tiếp tục rà soát, đánh giá kỹ tình hình giải ngân vốn, làm rõ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.
Hình ảnh tại Hội nghị (Ảnh:M.P)
Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng thẳng thắn đánh giá, tình hình giải ngân vốn đầu tư công nói chung và vốn vay ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài trong một số năm gần đầy và năm 2019 là rất chậm. Trong ba năm 2016 - 2018, tổng số vốn đầu tư từ nguồn vốn ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài là 137.176 tỷ đồng, đạt 74,53% dự toán được Quốc hội giao. Sáu tháng đầu năm 2019, tỷ lệ giải ngân đạt 3,4% kế hoạch được Quốc hội giao, đạt 7,6% kế hoạch được Bộ Kế hoạch và Đầu tư giao. Tốc độ giải ngân như thế này là rất chậm.
Trước tình hình này, Bộ Tài chính đã chỉ đạo các đơn vị có liên quan chủ động triển khai quyết liệt các giải pháp nhằm thúc đẩy giải ngân. Cụ thể, cuối tháng 6-2019, Bộ Tài chính đã tổ chức hội nghị trực tuyến về giải ngân vốn ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài với các bộ, ngành, địa phương, các nhà tài trợ để đánh giá tình hình, làm rõ nguyên nhân và đề xuất các giải pháp thực hiện. Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính đã có văn bản số 8270/BTC-QLN ngày 8-7-2019 báo cáo về tình hình giải ngân vốn ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài sáu tháng đầu năm, kiến nghị các biện pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân. Cùng với các đề xuất của các bộ, ngành, địa phương, Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện số 1042/CĐ-TTg ngày 2-8-2019 về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2019.
Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, theo báo cáo của các đơn vị chức năng của Bộ Tài chính, ước giải ngân vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước 8 tháng năm 2019 là 6.286,316 tỷ đồng, đạt 37,92% so kế hoạch Quốc hội giao và đạt 41,39 so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Đối với nguồn vốn ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài, cập nhật đến ngày 31/8/2019 mới giải ngân được 6.480 tỷ đồng, chỉ đạt 10,7% kế hoạch vốn do Quốc hội giao (60.000 tỷ đồng) và 15,7% kế hoạch do Bộ Kế hoạch và Đầu tư thông báo (40.735 tỷ đồng). Chi thường xuyên từ nguồn vốn nước ngoài 8 tháng đầu năm đạt 862 tỷ đồng, bằng 8,5% dự toán Quốc hội phê duyệt. Trong đó có 35 bộ, ngành, địa phương từ đầu năm 2019 đến nay chưa có giải ngân; nhiều bộ, ngành, địa phương có tỷ lệ giải ngân rất thấp, như: Bộ Y tế (4,8%), tỉnh Quảng Ninh (0,5%), Quảng Nam (2,3%), Hưng Yên (8,3%).
Chỉ ra nguyên nhân của việc giải ngân vốn ODA và vốn vay ưu đãi chậm thời gian qua và từ đầu năm 2019 đến nay, theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng chủ yếu tập trung vào các nhóm vấn đề: Vướng mắc trong giao kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn chậm, thiếu so với nhu cầu; phân bổ vốn chưa sát với thực tế; điều chỉnh kế hoạch chậm, thủ tục kéo dài; tính sẵn sàng của các dự án đầu tư thấp, hoàn thành thủ tục đầu tư chậm, vướng mắc trong giải phóng mặt bằng, bố trí vốn đối ứng; chậm trễ trong việc hoàn thành các thủ tục về hồ sơ giải ngân thanh toán cũng như ghi thu, ghi chi.
Thực tế tình hình hiện nay, đòi hỏi phải có các biện pháp quyết liệt hơn nữa thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công nói chung và vốn ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài nói riêng; đồng thời phải thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại công điện số 1042/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2019 được ban hành ngày 21/8/2019 vừa qua./.
Minh Phương