Hiện nay đảng viên là đoàn viên Đoàn TNCS Hồ Chí Minh của tỉnh có 9.757 đồng chí, chiếm 19,9% trong tổng số đảng viên của Đảng bộ. Đoàn thanh niên có 10 đơn vị đoàn cấp huyện và 02 Đoàn trực thuộc; 333 tổ chức cơ sở Đoàn với 39.199 đoàn viên. Trong đó, khối địa bàn dân cư có11.727 đoàn viên, chiếm 29,9%; khối trường học có 22.209 đoàn viên, chiếm 56,7%. Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác phát triển đảng viên, trong những năm qua, công tác tạo nguồn và phát triển đảng viên ở địa bàn khu dân cư và trường THPT được Ban Thường vụ Tỉnh ủy và cấp ủy các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, nghiêm túc quán triệt, triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, quy định, hướng dẫn của Trung ương; chủ động ban hành các văn bản cụ thể hóa, xây dựng các nghị quyết chuyên đề, đề án để lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện (Chương trình hành động số 48-CTr/TU, ngày 02/12/2022 của Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW, ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tăng cường củng cố, xây dựng tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong giai đoạn mới; Chỉ thị số 05-CT/TU, ngày 07/5/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về đẩy mạnh công tác phát triển đảng viên trong tình hình mới; Quyết định số 399-QĐ/TU, ngày 18/11/2016 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Đề án “Phát triển tổ chức đảng, đảng viên và các tổ chức chính trị - xã hội trong doanh nghiệp ngoài Nhà nước trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, giai đoạn 2016 - 2020”); chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, MTTQ và các tổ chức chính trị- xã hội, các đơn vị liên quan quan tâm, chú trọng đến phát triển đảng viên ở địa bàn khu dân cư, các đối tượng học sinh, sinh viên, đề ra kế hoạch, nhiệm vụ, giải pháp thiết thực, cụ thể để thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu về phát triển đảng viên trong toàn Đảng bộ. Đặc biệt, nhằm tăng cường vai trò, trách nhiệm của các cấp ủy đảng và hệ thống chính trị, nhất là cấp cơ sở và chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở về công tác phát triển đảng viên trong đoàn viên ở địa bàn khu dân cư và học sinh THPT; đánh giá đúng thực trạng, phân tích những nguyên nhân, hạn chế, khó khăn, tổng kết, nhân rộng những mô hình hay, thảo luận tìm giải pháp để đẩy mạnh công tác phát triển đảng viên từ đoàn viên ở địa bàn khu dân cư và học sinh THPT, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo Ban Tổ chức Tỉnh ủy và Ban Thường vụ Tỉnh đoàn phối hợp tổ chức Hội thảo “Đẩy mạnh công tác phát triển đảng viên trong đoàn viên ở địa bàn khu dân cư và đảng viên tuổi 18”. Hội thảo đã được tổ chức vào ngày 8/8/2023, theo hình thức trực tiếp và kết nối trực tuyến đến 08 huyện, thị trong toàn tỉnh, với sự tham gia của gần 500 đại biểu. Qua hội thảo, đã giúp các địa phương có giải pháp cụ thể để thực hiện hiệu quả hơn công tác phát triển đảng viên trong đoàn viên ở địa bàn khu dân cư và trường THPT thời gian tới, góp phần thực hiện tốt chỉ tiêu kết nạp đảng viên của Nghị quyết Đại hội đảng bộ tỉnh lần thứ XVII đề ra.
Để triển khai thực hiện có hiệu quả công tác phát triển đảng viên, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao bản lĩnh chính trị, hình thành lý tưởng, động cơ phấn đấu vào Đảng đúng đắn cho đoàn viên, nhất là ở địa bàn khu dân cư, trường THPT, gắn với đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị và Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Cùng với công tác tuyên truyền, giáo dục, Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ đạo các cấp ủy đảng làm tốt công tác phân công đảng viên theo dõi, phát hiện, giúp đỡ quần chúng để phát triển đảng cũng như việc tiếp tục phân công giúp đỡ đảng viên dự bị để họ tiếp tục phấn đấu trở thành đảng viên chính thức. Việc xét, lựa chọn quần chúng ưu tú vào danh sách cảm tình đảng, đề nghị cho cảm tình đảng đi học lớp bồi dưỡng nhận thức về đảng đều được tập thể các cấp ủy họp, thống nhất lựa chọn đảm bảo đúng nguyên tắc, quy trình quy định thi hành Điều lệ Đảng.
Trong quá trình thực hiện, nhiều đơn vị có những giải pháp cụ thể, thiết thực trong công tác phát triển đảng viên mới, tiêu biểu như: Ban Thường vụ huyện uỷ Hải Lăng, Gio Linh, Cam Lộ tổ chức hội nghị và chỉ đạo các tổ chức cơ sở Đảng ban hành nghị quyết chuyên đề về công tác phát triển đảng viên; Huyện uỷ Triệu Phong ban hành đề án về phát triển đảng viên giai đoạn 2021 - 2025; Huyện uỷ Đakrông mở lớp bồi dưỡng nhận thức về đảng theo cụm, thị trấn, Huyện uỷ Cam Lộ mở lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng vào buổi tối tạo thuận lợi trong việc tham gia học tập cho cảm tình Đảng; Huyện uỷ Hải Lăng, Thị uỷ Quảng Trị tổ chức lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng dành riêng cho đoàn viên là học sinh...Nhằm nâng cao chất lượng công tác tạo nguồn, bồi dưỡng, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo công tác phát triển đảng viên trong đoàn viên nhất là ở địa bàn khu dân cư, học sinh THPT, nhân rộng mô hình “Đảng viên tuổi 18”. Căn cứ chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Trị lần thứ XII, XIII, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn đã cụ thể hóa chỉ tiêu về số lượng đoàn viên ưu tú giới thiệu cho Đảng, đoàn viên ưu tú được kết nạp Đảng trong chương trình công tác hàng năm, phân bổ chỉ tiêu cho các huyện, thị, thành Đoàn. Chỉ đạo các cơ sở Đoàn tiếp tục đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả cuộc vận động “Đoàn viên phấn đấu trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam” trên địa bàn toàn tỉnh; hướng dẫn, đôn đốc các cơ sở Đoàn thường xuyên quan tâm phát hiện, bồi dưỡng giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng. Ban Thường vụ Tỉnh đoàn cũng đã thường xuyên nắm bắt tình hình triển khai của các đơn vị tại các phiên giao ban định kỳ hàng quý, 6 tháng; rà soát, định hướng chương trình công tác năm của các huyện, thị, thành Đoàn về các giải pháp thực hiện đảm bảo chỉ tiêu về công tác phát triển Đảng hàng năm; tổ chức dự chỉ đạo, nắm tình hình hoạt động ở cơ sở thông qua kiểm tra thường xuyên, kiểm tra chuyên đề… từ đó đưa công tác phát triển đảng viên trở thành hoạt động trọng tâm, thường xuyên ở cơ sở.Trên cơ sở kết quả đạt được của việc thực hiện Chương trình rèn luyện đoàn viên và đánh giá, xếp loại đoàn viên hằng năm, các cấp bộ Đoàn đã chủ động lựa chọn, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp. Việc lựa chọn, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng được các cấp bộ Đoàn tiến hành chặt chẽ, dân chủ, đúng nguyên tắc, quy trình thông qua việc phân loại đoàn viên định kỳ; kịp thời phát hiện, bồi dưỡng đoàn viên xuất sắc trong lao động, học tập, công tác để bình chọn là đoàn viên ưu tú.
Từ 2019 - 2022, số lượng đoàn viên ưu tú được bình chọn hàng năm chiếm từ 12% - 15% số đoàn viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ; sau khi trao danh sách đoàn viên ưu tú,các chi đoàn đã chủ động tham mưu cấp ủy Đảng phân công, giao nhiệm vụ để đoàn viên ưu tú được rèn luyện và thử thách. Các chi đoàn, Đoàn cơ sở đã tích cực, chủ động đẩy mạnh tổ chức các chương trình, hoạt động giáo dục chính trị tư tưởng, giáo dục truyền thống, lý tưởng cách mạng cho các đối tượng đoàn viên nói chung và đặc biệt là các đối tượng đoàn viên ưu tú được giới thiệu cho Đảng xem xét kết nạp.
Theo số liệu thống kê, trong giai đoạn 2019 - 2022 các cấp bộ đoàn trong tỉnh đã giới thiệu 8.034 đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp; trong đó khối địa bàn dân cư là 2.931 đoàn viên chiếm 36,5%, khối học sinh là 56 đoàn viên. Các địa phương đã tổ chức 94 lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng cho 5.156 quần chúng; phân công, giao nhiệm vụ cho các đảng viên và các đoàn thể giúp đỡ đoàn viên ưu tú rèn luyện và thử thách về mọi mặt, hoàn thành nhiệm vụ được giao, phấn đấu trở thành đảng viên.
Qua xem xét, kết nạp, toàn Đoàn có 2.945 đoàn viên ưu tú đã vinh dự đứng vào hàng ngũ của Đảng. Đội ngũ đảng viên mới kết nạp luôn thể hiện tính tiên phong, gương mẫu, ý thức trách nhiệm trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ, hằng năm đều được đánh giá, xếp loại đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác phát triển đảng trong đoàn viên, đặc biệt là đoàn viên khối địa bàn dân cư và học sinh thời gian qua trên địa bàn tỉnh còn có những hạn chế, khó khăn.Tỷ lệ kết nạp đảng viên từ đoàn viên ưu tú so với tổng số đảng viên được kết nạp trong toàn Đảng bộ hàng năm chưa đạt 70%. Tỷ lệ kết nạp so với số lượng đoàn viên ưu tú được giới thiệu trong giai đoạn 2019 - 2022 còn thấp, chỉ đạt 36,66%. Số lượng phát triển Đảng từ học sinh THPT còn rất ít so với các đơn vị trong cụm Bắc Trung Bộ.
Để nâng cao chất lượng công tác phát triển Đảng trong đoàn viên khu vực địa bàn dân cư và đảng viên tuổi 18 trong thời gian tới, tại Hội thảo “Đẩy mạnh công tác phát triển đảng viên trong đoàn viên ở địa bàn khu dân cư và đảng viên tuổi 18”, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy đã chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, nhất là người đứng đầu tiếp tục nâng cao nhận thức, trách nhiệm về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác phát triển Đảng trong đoàn viên khu vực địa bàn dân cư và trong học sinh, sinh viên, xem đây là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên trong công tác xây dựng đảng. Phát huy vai trò của cấp ủy, tổ chức đảng, lãnh đạo nhà trường, xã, phường, thị trấn, tổ chức Đoàn thanh niên trong công tác giáo dục, phát hiện, tạo nguồn kết nạp đảng viên. Đồng thời, xác định các giải pháp có tính đột phá tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, bất cập trong công tác phát triển đảng viên ở địa bàn dân cư và đảng viên tuổi 18 nhằm nâng cao số lượng đoàn viên ưu tú được kết nạp Đảng, góp phần hoàn thành chỉ tiêu phát triển đảng viên mới của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, đảm bảo tỷ lệ phát triển đảng viên mới hàng năm trong toàn Đảng bộ và từng địa phương, đơn vị đạt từ 3 - 4% tổng số đảng viên theo yêu cầu của Nghị quyết số 21-NQ/TW, ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII. Thủy Phương