Trẻ em cần được trang bị những kỹ năng cần thiết để có thể tự bảo vệ bản thân và giảm thiểu những tổn hại
Trao đổi về thông điệp, hoạt động của Tháng hành động vì trẻ em năm nay, ông Đặng Hoa Nam, Cục trưởng Cục Trẻ em (Bộ LĐTB&XH) cho biết, Tháng hành động vì trẻ em năm 2023 được phát động với chủ đề "Chung tay giảm thiểu tổn hại trẻ em" nhằm mục đích để các cơ quan, tổ chức cộng đồng xã hội cũng như gia đình, cá nhân sẽ chọn ra những giải pháp tốt nhất, thực hiện tốt nhất các quy định của pháp luật để giải quyết những vấn đề nóng liên quan đến việc xâm hại trẻ em; phòng, chống tai nạn thương tích, đặc biệt là phòng, chống đuối nước cho trẻ em trong thời gian vừa qua, cũng như trong cao điểm mùa hè năm 2023.
Ngay sau đại dịch COVID-19, khi nhịp sống dần quay trở lại bình thường cũng là lúc trẻ em phải đối mặt với những vấn đề, như bạo lực học đường, nguy cơ bị tai nạn thương tích, đuối nước, xâm hại… Chính vì lẽ đó, Tháng hành động vì trẻ em năm nay lấy chủ đề "Chung tay giảm thiểu tổn hại trẻ em".
Nhấn mạnh vai trò của chính quyền địa phương trong giảm thiểu tổn hại trẻ em
Tháng hành động vì trẻ em lần này cũng nhấn mạnh đến trách nhiệm của chính quyền địa phương, đặc biệt là cấp tỉnh trong việc chăm lo quan tâm đầu tư nguồn lực như ngân sách địa phương, bố trí người làm công tác bảo vệ trẻ em tại cấp xã, bố trí cộng tác viên bảo vệ trẻ em ở cấp cộng đồng, thôn, ấp, bản, phum, sóc dân cư… để thực hiện đẩy mạnh việc phòng ngừa xâm hại trẻ em, trong đó đặc biệt là xâm hại tình dục, bạo lực trong gia đình, bạo lực học đường, phòng ngừa và giảm tai nạn thương tích trẻ em, nhất là tử vong do đuối nước.
Về phía các cơ quan Trung ương, trong đó Bộ LĐTB&XH, Bộ TT&TT, Bộ Công an và các bộ, ngành khác có liên quan triển khai rất nhiều các mô hình, các giải pháp hỗ trợ can thiệp để giảm thiểu tổn hại cho trẻ em, phòng, chống xâm hại trẻ em hay giảm thiểu các tai nạn thương tích trẻ em.
Tuy nhiên, ông Đặng Hoa Nam cho rằng, những mô hình, các giải pháp này phải mang tính bền vững và tính bền vững của nó nằm trong tay chính quyền các địa phương.
"Nếu chúng ta không quan tâm, chúng ta không đầu tư hợp lý nguồn nhân lực, cũng như nguồn ngân sách địa phương để bảo vệ trẻ, cứu sinh mạng trẻ thì những vấn đề tồn tại dai dẳng bấy lâu nay, như xâm hại trẻ em, bạo lực, tử vong do đuối nước... rất khó có thể kéo giảm trong thời gian sắp tới để đạt được các mục tiêu về phát triển kinh tế-xã hội cho giai đoạn đến năm 2025, cũng như trong giai đoạn 2021 đến năm 2030", ông Đặng Hoa Nam nhấn mạnh.
Về vấn đề phòng chống đuối nước trẻ em, nhất là trong giai đoạn cao điểm hè 2023 hiện tại, ông Đặng Hoa Nam nhận định, địa phương nào quan tâm đầu tư, như lắp đặt các bể bơi thông minh, tổ chức dạy bơi an toàn cho trẻ em… hoặc chính quyền địa phương cùng với cộng đồng tham gia vào kiểm soát môi trường nước an toàn, cảnh báo nguy cơ an toàn môi trường nước cho trẻ em từ giếng, bể nước, ao, chuôm, rồi các công trình xây dựng, thì ở đó tỉ lệ và tình trạng trẻ em tử vong do đuối nước giảm rất tốt.
Ông Đặng Hoa Nam cũng khuyến nghị các bậc cha mẹ, đặc biệt là đang nuôi con nhỏ cần phải chủ động tìm kiếm những thông tin tốt, thông tin tin cậy để tự mình đào tạo kiến thức, kỹ năng để phòng, chống xâm hại trẻ em cũng như bảo vệ trẻ em khỏi những tai nạn thương tích.
Trong thời gian vừa qua, với sự nỗ lực hỗ trợ của các tổ chức quốc tế, Cục Trẻ em cùng với các cơ quan, tổ chức khác như Hội Liên hiệp phụ nữ, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã phát triển rất nhiều tài liệu hướng dẫn những chương trình học trực tuyến trên mạng về phổ biến các kiến thức, kỹ năng làm cha mẹ.
Chuyển biến mạnh mẽ trong công tác phòng ngừa
Chia sẻ về những quy định của pháp luật cũng như trách nhiệm của các cơ quan liên quan trong việc thực thi pháp luật bảo vệ trẻ em thời gian qua, ông Đặng Hoa Nam cho rằng, những quy định pháp luật của Việt Nam hiện nay đã đảm bảo được góc độ là xử lý về mặt trách nhiệm đối với cơ quan, tổ chức, đặc biệt là người đứng đầu các cấp chính quyền, các cơ quan, tổ chức và các bậc cha mẹ, gia đình trong trường hợp nếu để xảy ra tình trạng trẻ em bị xâm hại, bị bạo lực hay trẻ em bị tai nạn thương tích. Tuy nhiên, cơ quan thực thi pháp luật cần phải làm triệt để hơn nữa việc xử lý những vi phạm này.
Ông Đặng Hoa Nam nêu ví dụ với những trường hợp trẻ em bị tử vong do đuối nước, hay do tai nạn thương tích khác, khi thấy rõ là lỗi do cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trực tiếp hoặc gián tiếp gây ra thì phải xử lý một cách rốt ráo, quyết liệt, kể cả về mặt hành chính, thậm chí là hình sự.
Tháng hành động vì trẻ em năm nay hướng tới chuyển biến mạnh mẽ không chỉ trong hỗ trợ xử lý giải quyết, mà cả công tác phòng ngừa. Muốn phòng ngừa thì phải tăng cường trách nhiệm các bên, tăng cường nguồn lực đầu tư hợp lý.
Diễn ra từ ngày 1/6 đến ngày 30/6, mục tiêu của Tháng hành động vì trẻ em năm 2023 nhằm xây dựng môi trường sống an toàn, thân thiện, lành mạnh để thực hiện đầy đủ quyền trẻ em, bảo đảm trẻ em được phát triển toàn diện; nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong việc giải quyết các vấn đề về trẻ em và phòng ngừa, giảm thiểu các nguy cơ xâm hại trẻ em, tai nạn, thương tích trẻ em.
Các thông điệp và khẩu hiệu truyền thông của Tháng hành động vì trẻ em năm 2023 gồm: Chung tay xây dựng môi trường sống an toàn, thân thiện, lành mạnh cho mọi trẻ em; phòng, chống tai nạn, thương tích cho trẻ em là bảo đảm quyền được sống của trẻ em; hãy cho trẻ em học bơi, học kỹ năng an toàn trong môi trường nước; gọi Tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em số 111 để thông báo mọi hành vi xâm hại trẻ em; lắng nghe trẻ em bằng trái tim, bảo vệ trẻ em bằng hành động; gia đình, nhà trường cùng đồng hành để trẻ em được an toàn trên môi trường mạng; không gian mạng an toàn, công dân số tương lai; roi vọt không làm trẻ nên người, yêu thương mạnh hơn lời quát mắng; pháp luật nghiêm trị mọi hành vi bạo lực, xâm hại trẻ em.
Bộ LĐTB&XH yêu cầu các địa phương triển khai các giải pháp, mô hình hoạt động về xây dựng môi trường sống an toàn, thân thiện, lành mạnh cho trẻ em để phòng, chống xâm hại trẻ em, bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng, phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em, đuối nước, tai nạn giao thông.
Thu Cúc