Trung tâm Mua sắm tập trung thuốc quốc gia trực thuộc Bộ Y tế được thành lập ngày 30/12/2016 và ngay trong lần đầu tiên triển khai đấu thầu tập trung cấp quốc gia với 5 hoạt chất (22 mặt hàng thuốc, bao gồm 5 thuốc biệt dược và 17 thuốc generic) để cung cấp cho các cơ sở y tế trên toàn quốc trong 2 năm 2018 – 2019. Đây là thuốc có tỷ trọng sử dụng lớn về giá trị, số lượng, có tham khảo giá thuốc trúng thầu trong vòng 12 tháng trước của các cơ sở y tế. Tổng giá kế hoạch của các gói thầu là 2.746 tỷ đồng, giá trúng thầu là 2.269 tỷ đồng, tiết kiệm được trên 477 tỷ đồng (giảm được khoảng 17% so với giá kế hoạch). Đây là thuốc có tỷ trọng sử dụng lớn về giá trị, số lượng, có tham khảo giá thuốc trúng thầu trong vòng 12 tháng trước của các cơ sở y tế.
Quang cảnh Hội nghị. Ảnh: ĐT
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Phạm Lê Tuấn nhấn mạnh, thuốc là một trong những mặt hàng thiết yếu phục vụ công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân. Trong thời gian qua, những đổi mới trong các quy định về đấu thầu thuốc đã từng bước nâng cao cạnh tranh, minh bạch trong đấu thầu, tạo điều kiện cho quản lý chất lượng, giảm chi phí điều trị.
Thứ trưởng Bộ Y tế đánh giá, với tổng chi cho thuốc tại Việt Nam, tỷ lệ này cao hơn so với các quốc gia có điều kiện tương đồng về kinh tế - xã hội. Nguyên nhân là vẫn còn tình trạng đấu thầu thuốc thực hiện riêng lẻ tại từng tỉnh, thành phố và cơ sở khám chữa bệnh dẫn đến giá trúng thầu còn khác nhau, một số mặt hàng có giá trúng thầu cao.
Theo đánh giá ban đầu, quá trình tổ chức đấu thầu được thực hiện theo đúng các quy định của pháp luật, đảm bảo khách quan, công khai, minh bạch. Kết quả đã lựa chọn được các Nhà thầu cung ứng các mặt hàng thuốc đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu.
Tại hội nghị, TS Nguyễn Thị Ngọc Bảo, Phó Giám đốc Trung tâm mua sắm tập trung thuốc quốc gia cho biết, trong số tiền 477 tỷ tiết kiệm được, riêng thuốc biệt dược đã tiết kiệm được trên 114 tỷ đồng (giảm 6,9%) so với giá kế hoạch đấu thầu. Riêng gói thuốc Generic tiết kiệm được hơn 362 tỷ đồng, giảm 33% so với giá kế hoạch. “Đây là thành quả rất lớn bởi trong gói biệt dược, rất khó để đưa ra giá kế hoạch do giá trúng thầu gần như chính xác đến tiền đồng”, TS Bảo nói.
Trước băn khoăn của đại diện các bệnh viện về thuốc giá rẻ hơn chất lượng có giảm, ông Tuấn khẳng định “Chất lượng thuốc là yếu tố quan trọng cho điều trị, do đó giá thuốc giảm nhưng chất lượng vẫn phải được đảm bảo. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, các sở y tế đặc biệt là giám đốc các bệnh viện chủ động giám sát về chất lượng thuốc cũng như các vướng mắc nếu có, kịp thời thông báo về Bộ Y tế để khắc phục”.
Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam Phạm Lương Sơn đánh giá cao kết quả đấu thầu tập trung quốc gia lần đầu tiên và cho rằng kết quả đấu thầu tốt, nhưng vấn đề là đưa vào thực tiễn khám, điều trị cho người bệnh như thế nào. "Đấu thầu tập trung quốc gia được kỳ vọng là một trong những giải pháp hữu hiệu đảm bảo đủ thuốc cung ứng cho người bệnh, hướng tới giá hợp lý, tăng cường hiệu quả sử dụng nguồn tài chính trên cơ sở vẫn phải đảm bảo quyền lợi cho người bệnh”, Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam nhấn mạnh.
Thuốc hiện chiếm tỷ lệ lớn trong cơ cấu chi khám chữa bệnh nói chung và khám chữa bệnh bảo hiểm y tế nói riêng. Theo số liệu của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, tổng chi cho thuốc từ Quỹ Bảo hiểm y tế năm 2015 là trên 26.000 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 48,3%; năm 2016 là trên 31.500 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 41%. Tỷ lệ này cao hơn so với các quốc gia có điều kiện tương đồng về kinh tế - xã hội.
Thứ trưởng Phạm Lê Tuấn cho biết, để tiếp tục quản lý tốt giá thuốc, góp phần sử dụng có hiệu quả nguồn quỹ bảo hiểm y tế, Bộ Y tế sẽ tiếp tục triển khai tích cực các chỉ đạo của Chính phủ về đấu thầu mua thuốc tập trung cấp quốc gia.
Trên cơ sở kết quả đạt được từ lần đầu tổ chức đấu thầu tập trung cấp quốc gia, Thứ trưởng Bộ Y tế yêu cầu Trung tâm Mua sắm tập trung thuốc Quốc gia tiếp tục tổ chức đấu thầu đối với các mặt hàng thuốc được Bộ thống nhất mở rộng danh mục đấu thầu tập trung cấp quốc gia, mở rộng danh mục thuốc đàm phán giá, góp phần vào các giải pháp chung của Bộ Y tế theo chỉ đạo của Chính phủ.
Việc mở rộng danh mục đấu thầu tập trung thuốc quốc gia theo nguyên tắc và tiêu chí đã được Bộ Y tế quy định tại Phụ lục 5 Thông tư 10/2016/TT-BYT của Bộ Y tế như: thuốc thuộc các chương trình, dự án quốc gia; thuốc điều trị các bệnh không truyền nhiễm (NCD); Thuốc có tỷ trọng sử dụng lớn về giá trị và số lượng tại các cơ sở y tế trên cả nước; thuốc có nhiều số đăng ký lưu hành tại Việt Nam theo dạng bào chế, nhà sản xuất...
Bên cạnh đó, trên cơ sở thỏa thuận khung đã ký, các cơ sở khám chữa bệnh triển khai ký hợp đồng cụ thể với các nhà cung ứng thuốc theo hướng dẫn. Trong quá trình thực hiện, Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương cần theo dõi chặt chẽ tình hình sử dụng thuốc và chất lượng thuốc; kịp thời phản ảnh với Trung tâm và Bộ Y tế những khó khăn, vướng mắc, bất cập để kịp thời giải quyết./.
Đỗ Thoa