Trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 phát triển mạnh mẽ hiện nay, mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế-xã hội đều bị tác động, đặc biệt những tác động đối với lĩnh vực lao động và việc làm là rất lớn. Với tổng số lao động đang làm việc trong các ngành kinh tế của huyện Triệu Phong là 62.686 người; cơ cấu lao động có sự chuyển dịch đáng kể, lao động trong khối ngành nông, lâm nghiệp - thủy sản đã giảm từ 43,2% xuống còn 41,4%; lao động trong khối ngành công nghiệp - xây dựng tăng từ 26,1% lên 27,9%; người lao động còn nhiều hạn chế, bất cập như chưa đáp ứng được yêu cầu về chất lượng, cơ cấu và trình độ học vấn, chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập kinh tế quốc tế; Chất lượng và kỹ năng của nguồn nhân lực trực tiếp sản xuất còn chênh lệch đáng kể so với yêu cầu thực tế của doanh nghiệp. Nhân lực ngành nông nghiệp của huyện hiện vừa thiếu vừa yếu, việc tiếp thu các tiến bộ khoa học hạn chế và năng suất lao động còn thấp. Nguồn lực đào tạo phát triển nhân lực chủ yếu từ ngân sách nhà nước; việc huy động nguồn lực ngoài ngân sách nhà nước còn hạn chế, khó khăn…
Để biến những thách thức thành cơ hội, yêu cầu đặt ra là phải có tầm nhìn chiến lược và hành động quyết liệt để nắm bắt cơ hội và giải quyết thách thức, phải có một chiến lược tổng thể và lâu dài, với hệ thống các giải pháp mang tính đồng bộ, thiết thực và khả thi.
Vì vậy, với quan điểm con người là nền tảng, là yếu tố quyết định trong phát triển bền vững kinh tế- xã hội, bảo đảm an ninh- quốc phòng, huyện Triệu Phong xác định mục tiêu thời gian tới phải tập trung thực hiện phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt là phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đảm bảo thực chất và chất lượng; phát triển nguồn nhân lực toàn diện, đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm; đảm bảo hài hòa về cơ cấu và cân đối nhân lực theo ngành, lĩnh vực, vùng, miền; sử dụng, đánh giá và đãi ngộ nguồn nhân lực dựa vào năng lực thực tiễn và kết quả, hiệu quả công việc. Tập trung phát triển nguồn nhân lực phục vụ phát triển Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị, khu vực ven biển, phát triển nông nghiệp công nghệ cao tạo bước đột phá trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Ưu tiên đào tạo, phát triển nguồn nhân lực tại chỗ, bao gồm: đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, công nhân kỹ thuật. Huy động tối đa sự tham gia của các chủ thể xã hội khác ngoài nhà nước trong phát triển nguồn nhân lực. Phát triển nguồn nhân lực phải quán triệt, thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; về tiếp tục đổi mới và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập.
Với quan điểm đó, huyện Triệu Phong đã đề ra 07 nhóm nhiệm vụ, giải pháp nhằm đào tạo, phát triển nguồn nhân lực huyện gắn với ứng dụng mạnh mẽ khoa học - công nghệ, từng bước phù hợp với xu hướng phát triển kinh tế số, đó là:
Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp đối với công tác đào tạo, phát triển nguồn nhân lực; đẩy mạnh công tác tuyên truyền về vai trò và vị trí, tầm quan trọng của phát triển nhân lực, xem đây là một trong những điều kiện quan trọng để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của huyện. Vận động các doanh nghiệp trong việc hợp tác và tích cực tham gia vào quá trình tư vấn, hướng nghiệp và đào tạo nguồn nhân lực. Khuyến khích cán bộ, công chức, viên chức và người lao động có ý thức tự học, học tập suốt đời, nghiên cứu, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Tổ chức tuyên truyền và định hướng nghề nghiệp đối với người dân, học sinh, sinh viên, nhất là học sinh trong các trường THPT nhằm lựa chọn nghề phù hợp với khả năng và phù hợp với nhu cầu của xã hội.
Thường xuyên rà soát, đối chiếu mục tiêu vì con người, phát triển con người với các chủ trương, chính sách, pháp luật hiện hành, nhất là các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, đề án phát triển kinh tế - xã hội để phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội trong tình hình mới. Tăng cường công tác dự báo về diễn biến nguồn nhân lực và nhu cầu nhân lực. Có chính sách điều tiết quy mô và cơ cấu đào tạo cho phù hợp với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, khắc phục tình trạng mất cân đối và lãng phí trong đào tạo. Phối hợp, xây dựng chương trình đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, trong đó, cần hướng vào các nội dung như: Quy hoạch đào tạo các chức danh, trình độ ngành nghề, độ tuổi, giới tính để đảm bảo có một cơ cấu hợp lý; xác định ưu tiên đào tạo cho một số chức danh, ngành nghề trong mỗi giai đoạn nhất định; quy hoạch các nguồn lực phục vụ cho công tác đào tạo. Tăng cường công tác quản lý và thực hiện quy hoạch, chủ động xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển, bố trí cán bộ. Phải gắn kết quy hoạch cán bộ với các khâu khác trong công tác cán bộ; việc đào tạo, luân chuyển, bổ nhiệm cán bộ phải căn cứ trên cơ sở quy hoạch đã được phê duyệt.
Đổi mới phương pháp quản lý, nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động bộ máy quản lý theo hướng hiện đại, hiệu quả. Thường xuyên rà soát, đánh giá chất lượng nhân lực quản lý lãnh đạo, cán bộ công chức, viên chức; thực hiện các cuộc điều tra lao động và việc làm trong các thành phần kinh tế để phân loại và có kế hoạch bồi dưỡng, đào tạo, đào tạo lại kịp thời, đảm bảo thực hiện tốt các nhiệm vụ cụ thể của vị trí công tác, đáp ứng được nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của huyện.
Xây dựng chính sách đầu tư và chuyển dịch cơ cấu lao động phù hợp với thực tiễn chuyển dịch kinh tế của huyện; chính sách tài chính và phân bổ ngân sách cho công tác phát triển nhân lực; chính sách huy động các nguồn lực xã hội; chính sách phát triển thị trường lao động; chính sách lao động, việc làm, bảo hiểm, bảo trợ xã hội... Kết hợp việc phát triển nguồn nhân lực với chính sách thu hút đầu tư và phát triển đa dạng hóa các thành phần kinh tế. Khuyến khích, tạo điểu kiện cho các doanh nghiệp tự đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu sản xuất- kinh doanh trong tình hình mới. Nghiên cứu xây dựng chính sách thu hút và sử dụng nhân tài, nhân lực có trình độ cao của huyện theo hướng thiết thực, hiệu quả. Thực hiện tốt chính sách, chế độ đãi ngộ đối với người có tài năng. Tạo động lực thúc đẩy tăng năng suất lao động và hiệu suất công tác; thúc đẩy người lao động nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Ngoài cơ chế, chính sách thu hút trực tiếp đối với nhân lực giỏi, có trình độ cao, cần tuyển chọn sinh viên tốt nghiệp đại học có chuyên ngành phù hợp về công tác trên địa bàn huyện để tạo nguồn cho cán bộ lãnh đạo quản lý các cấp. Có cơ chế quản lý và giám sát chặt chẽ qui trình tuyển dụng, đảm bảo tính nghiêm túc, công bằng, minh bạch.
Từng bước đầu tư xây dựng, chuẩn hóa, hiện đại hóa cơ sở vật chất kỹ thuật các cơ sở giáo dục, đảm bảo đủ nguồn lực tài chính và phương tiện dạy học; nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên. Tiếp tục đổi mới phương pháp dạy và học; đánh giá chất lượng dạy và học thực chất. Đẩy mạnh công tác việc ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy và học ở các cấp học theo quy định. Đổi mới phát triển giáo dục nghề nghiệp, phát triển năng lực của cơ sở đào tạo nhằm tăng khả năng cung ứng nguồn nhân lực được đào tạo trong huyện đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của huyện; nhu cầu của thị trường lao động trong và người nước. Đẩy mạnh việc hình thành các cơ sở đào tạo trong doanh nghiệp để chia sẻ các nguồn lực chung. Tăng cường hợp tác giữa các cơ sở đào tạo, nhà khoa học và doanh nghiệp nhằm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Cải thiện môi trường đầu tư, chính sách để huy động, thu hút các nguồn lực trong và ngoài huyện để phát triển kinh tế, tạo việc làm cho nguồn nhân lực. Phát động các phong trào rèn luyện thể dục thể thao, hoạt động văn hóa, giải trí lành mạnh nhằm nâng cao thể lực, tầm vóc nguồn nhân lực. Thực hiện có hiệu quả chương trình giải quyết việc làm, tạo điều kiện giải quyết việc làm cho người lao động, đặc biệt là nông dân; đẩy mạnh xuất khẩu lao động. Xây dựng quan hệ lao động lành mạnh, bảo đảm an toàn lao động và chấp hành các chế độ với người lao động trong doanh nghiệp theo pháp luật. Chủ động phối hợp với hệ thống thông tin lao động - việc làm, sàn giao dịch việc làm của tỉnh nhằm cung cấp thông tin kịp thời về nhu cầu đào tạo và sử dụng nhân lực. Sắp xếp, bố trí sử dụng người lao động hợp lý, phù hợp với trình độ, chuyên môn và tài năng của mỗi người. Xây dựng được môi trường làm việc dân chủ, thân thiện, khuyến khích sự sáng tạo.
Tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan, ban, ngành cấp tỉnh với huyện, xã trong việc tổ chức, triển khai các nội dung, chương trình phát triển nhân lực của huyện. Thu hút đầu tư nước ngoài, khuyến khích xã hội hóa trong công tác đào tạo, phát triển nhân lực trên địa bàn huyện. Khai thác, sử dụng hiệu quả các nguồn vốn đầu tư, vốn tín dụng thương mại ưu đãi phục vụ lĩnh vực giáo dục và đào tạo, khoa học - công nghệ. Tận dụng các cơ hội đào tạo nhân lực ở trình độ cao của các tổ chức trong nước và quốc tế để đào tạo nguồn nhân lực cho huyện. Sử dụng sáng tạo, linh hoạt các chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, chương trình đào tạo nghề cho lao động nông thôn, các chương trình hỗ trợ phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ... để đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực.
Đẩy mạnh thực hiện công tác kiểm tra, giám sát cán bộ, công chức, viên chức trong việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao cũng như việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương hành chính, đạo đức công vụ, văn hoá ứng xử. Phát hiện, chấn chỉnh và xử lý kịp thời, nghiêm minh các trường họp vi phạm theo quy định của pháp luật nhằm tăng cường hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức. Thủy Phương