Ngày 31/5, tại phiên thảo luận của Quốc hội về tình hình kinh tế - xã hội, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (đoàn Bắc Kạn), Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội nêu ra những vấn đề bất cập trong quản lý hoạt động bảo hiểm nhân thọ trong thời gian qua.
Đại biểu cho rằng, về bản chất, bảo hiểm nhân thọ là sản phẩm mang tính nhân văn cao, giúp hỗ trợ con người, giảm thiểu những mất mát, thiệt hại trước những rủi ro liên quan đến tính mạng, sức khỏe, ốm đau, bệnh tật. Tuy nhiên, sau nhiều kiện cáo, bức xúc của khách hàng được đăng tải công khai thời gian vừa qua đã khiến cho dư luận không khỏi nghi ngại.
 |
| Đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Đoàn Bắc Kạn), Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, phát biểu tại phiên thảo luận ngày 31/5. Ảnh: QH |
Vừa qua, nhiều tờ báo đã đăng tải các bài để chỉ cách cho người dân tránh rủi ro khi mua bảo hiểm nhân thọ, cho thấy đã đến lúc cần xem xét nghiêm túc vấn đề này để những giá trị cốt lõi nhân văn của bảo hiểm nhân thọ không bị ảnh hưởng bởi những đối tượng cố tình vi phạm để trục lợi.
Phân tích cụ thể các bất cập, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp nói mỗi bộ hợp đồng bảo hiểm thường dày 70 - 100 trang. Hợp đồng có nhiều thuật ngữ chuyên ngành, có chuyên gia tài chính nói chỉ hiểu được 70% nội dung. Đặc biệt với hợp đồng dưới dạng liên kết đầu tư lại càng phức tạp, người tham gia dù có đọc kỹ cũng "không hiểu nổi" độ linh hoạt của gói bảo hiểm. Vì vậy, người mua thường chịu thua thiệt, không thể hiểu nếu thanh lý hợp đồng sau 3 - 5 - 10 năm thì nhận được bao nhiêu tiền đã đóng. Hơn nữa, các hợp đồng bảo hiểm nhân thọ trong thời gian gần đây thường dưới dạng liên kết đầu tư nên càng phức tạp.
Về đội ngũ tư vấn viên, đại biểu Nguyễn Thị Thủy nhấn mạnh, đây là khâu mấu chốt dẫn đến nhiều kiện cáo, tranh chấp vừa qua. “Chính vì tính chất rất phức tạp của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, cho nên mới cần đến đội ngũ tư vấn viên. Tuy nhiên, không ít tư vấn viên cố tình tư vấn mập mờ, thậm chí là sai lệch về sản phẩm mạo hiểm để nhanh chóng chốt đơn”, đại biểu Thủy nói.
Đáng chú ý, tỉ lệ hoa hồng tối đa mà tư vấn viên được hưởng ở năm thứ nhất hợp đồng lên tới 40%. Hiện các công ty bảo hiểm cũng đang đưa ra mức hoa hồng 30 - 40%, có nghĩa cứ hợp đồng 100 triệu đồng, tư vấn viên sẽ được hưởng 30 - 40 triệu đồng.
"Không ít tư vấn viên cố tình tư vấn sai lệch, khiến cho khách hàng lầm tưởng đang tham gia sản phẩm đầu tư sinh lãi cao, vừa bảo vệ sức khỏe, vừa được đền bù khi có chuyện không may, khi kết thúc hợp đồng còn nhận toàn bộ số tiền đã đóng và lợi nhuận", đại biểu Thủy nói và chỉ ra trên thực tế, người mua không được lời lãi, đặc biệt với hợp đồng liên kết đầu tư, công ty bảo hiểm mang tiền đi đầu tư cũng không chắc chắn 100% sinh lời.
 |
| Đại biểu Nguyễn Thị Thuỷ đề nghị thanh tra toàn diện hoạt động bảo hiểm nhân thọ, đặc biệt là sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư, tiến hành điều tra làm rõ có hay không việc lừa dối khách hàng. (Ảnh minh hoạ: Vnexpress) |
Đại biểu Nguyễn Thị Thủy cho rằng không ít tư vấn viên chỉ nói cho khách hàng những quyền lợi được hưởng, mà không chỉ rõ điều khoản ràng buộc. Đặc biệt, tư vấn viên cũng không nêu rõ các điều khoản bất lợi nếu thanh lý sớm hợp đồng thì có nguy cơ mất trắng số tiền đã đóng. Theo bà Thủy, đây là nguồn cơn gây ra nhiều bức xúc, làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới đội ngũ tư vấn làm việc có tâm, có trách nhiệm.
Về công ty bảo hiểm và các đại lý bảo hiểm, theo đại biểu Nguyễn Thị Thủy, bên cạnh những công ty làm ăn uy tín thì thời gian vừa qua cũng phát sinh nhiều vấn đề. Đại biểu dẫn số liệu của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, năm 2022 qua thanh tra phát hiện 3.100 đại lý có sai phạm, trong đó có lỗi cố tình tuyên truyền sai về sản phẩm.
"Dư luận đặt câu hỏi từ vụ việc vừa qua có hay không công ty bảo hiểm biết mà cố tình bỏ qua, gây bất lợi cho khách hàng?", đại biểu Thủy đặt câu hỏi và cho rằng đẩy hết trách nhiệm cho người mua là không hợp lý và tình. Đây là nguyên nhân khiến cho tỉ lệ người Việt Nam tham gia bảo hiểm ở mức thấp, chỉ chiếm 11%, trong khi ở nhiều nước như Singapore là 80%, Malaysia là 50%, Mỹ là 90%.
Từ thực trạng trên, đại biểu Nguyễn Thị Thủy kiến nghị Bộ Tài chính thanh tra toàn diện hoạt động bảo hiểm nhân thọ, trong đó tập trung vào loại hình bảo hiểm liên kết đầu tư; đồng thời đề nghị Bộ Công an từ các vụ việc vừa qua xác minh làm rõ có hay không có dấu hiệu của tội lừa đảo hoặc tội lừa dối khách hàng, nếu có thì kiến nghị khởi tố, điều tra.
Đại biểu Thủy cũng đề nghị các công ty bảo hiểm rà soát các khâu của quá trình bảo hiểm, từ thiết kế hợp đồng, tư vấn bảo hiểm ký kết hợp đồng và giải quyết khiếu nại của khách hàng, đảm bảo thực sự minh bạch và thành tâm để người dân không quay lưng với bảo hiểm./.