Xác định việc phát triển tổ chức đảng, đảng viên trong các doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước là nhiệm vụ trọng tâm, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tập trung chỉ đạo thực hiện Nghị quyết số 03-NQ/TU “về củng cố, phát triển tổ chức đảng và tăng cường kết nạp đảng viên trong các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh”. Công tác xây dựng Đảng trong doanh nghiệp có nhiều chuyển biến tiến bộ, tố tổ chức đảng và đảng viên trong các doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước ngày càng tăng.
Về củng cố tổ chức đảng: các huyện ủy, thị ủy, thành ủy và Đảng ủy Khối doanh nghiệp tỉnh đã thực hiện việc chuyển sinh hoạt đảng đối với những đảng viên làm việc trong doanh nghiệp nhưng đang sinh hoạt ở nơi cư trú đến tổ chức đảng của doanh nghiệp hoặc đến chi bộ thuận lợi để thành lập chi bộ tại doanh nghiệp có đủ điều kiện (đối với những doanh nghiệp chưa có tổ chức đảng). Qua đó, các cấp ủy cấp huyện tiến hành sắp xếp lại tổ chức đảng trong các doanh nghiệp phù hợp với tính chất, quy mô, tình hình thực tế của doanh nghiệp và địa phương, đơn vị. Qua 05 năm thực hiện Nghị quyết toàn tỉnh đã giải thể 07 tổ chức đảng do hoạt động không hiệu quả hoặc do thay đổi địa bàn kinh doanh sang tỉnh khác, chuyển giao 02 tổ chức đảng cho đảng bộ ngành dọc và thực hiện việc chuyển sinh hoạt đảng cho đảng viên trong những tổ chức đảng này theo đúng quy định, tiếp nhận 01 tổ chức đảng với 14 đảng viên trực thuộc Đảng bộ Tổng Công ty cổ phần Miền Trung (Đà Nẵng) về trực thuộc Đảng ủy Khối doanh nghiệp tỉnh.
Về thành lập tổ chức đảng và kết nạp đảng viên: các huyện ủy, thị ủy, thành ủy và Đảng ủy Khối doanh nghiệp tỉnh đã xây dựng kế hoạch phát triển đảng viên và đề ra các biện pháp, giải pháp phát triển đảng viên, thành lập tổ chức đảng trong các doanh nghiệp có xác định rõ chỉ tiêu phấn đấu trong từng năm, phân công trách nhiệm cụ thể cho các tổ chức đảng trực thuộc nơi có doanh nghiệp đóng trên địa bàn và trách nhiệm của các tổ chức công đoàn, đoàn thành niên trong công tác phát triển đảng viên, đoàn viên, hội viên, thành lập tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội trong doanh nghiệp. Kết quả sau 05 năm thực hiện Nghị quyết số 03-NQ/TU, toàn tỉnh kết nạp được 765 đảng viên trong doanh nghiệp, trong đó năm 2015: 158 đồng chí, năm 2016: 170 đồng chí, năm 2017: 156 đồng chí, năm 2018: 146 đảng viên, năm 2019: 135 đảng viên, đạt chỉ tiêu Nghị quyết đề ra; trong đó đảng viên là lãnh đạo, quản lý và người gián tiếp sản xuất trong doanh nghiệp là 350 đồng chí; đảng viên là công nhân, lao động trực tiếp sản xuất là 415 đồng chí. Trình độ của đội ngũ đảng viên mới kết nạp ngày càng được nâng lên. Qua đánh giá, phân loại chất lượng đảng viên hàng năm, số lượng đảng viên được đánh giá, xếp loại từ “Hoàn thành tốt nhiệm vụ” trở lên chiếm trên 90% . Thành lập mới 25 tổ chức đảng trong doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước; qua đánh giá, phân loại chất lượng tổ chức cơ sở đảng hàng năm, tỷ lệ tổ chức cơ sở đảng đạt trong sạch vững mạnh và hoàn thành tốt nhiệm vụ chiếm từ 90% trở lên.
Các cấp ủy đảng đã chăm lo xây dựng, củng cố, phát triển các tổ chức chính trị - xã hội trong doanh nghiệp, nhất là tổ chức Công đoàn và Đoàn thanh niên. Các tổ chức đã làm tốt công tác tuyên truyền, vận động người lao động chấp hành tốt các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và nội quy, quy chế của doanh nghiệp; thực hiện có hiệu quả các phong trào thi đua gắn với hoạt động sản xuất kinh doanh, qua đó đã tập hợp, thu hút người lao động tham gia vào tổ chức. Sau khi có Nghị quyết số 03-NQ/TU và Đề án số 399 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Đảng đoàn, Ban Thường vụ Liên đoàn lao động tỉnh đã xây dựng kế hoạch để triển khai thực hiện trong các cấp công đoàn; thành lập Ban chỉ đạo “phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở”, phân công nhiệm vụ cho các thành viên Ban chỉ đạo; chỉ đạo các cấp công đoàn tích cực tham mưu cho cấp ủy Đảng, phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể để triển khai; đồng thời cụ thể hóa nội dung Nghị quyết vào chương trình, kế hoạch hàng năm để thực hiện. Hàng năm, Liên đoàn lao động tỉnh đều giao chỉ tiêu cụ thể cho các đơn vị về phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở, bồi dưỡng đoàn viên ưu tú giới thiệu cho Đảng; chỉ đạo các công đoàn cấp trên cơ sở tập trung đẩy mạnh phát triển đoàn viên, đảng viên, thành lập công đoàn cơ sở trong các đợt thi đua cao điểm như: tổ chức “Tháng công nhân”, kỷ niệm Ngày thành lập Công đoàn Việt Nam 28/7, ngày thành lập Đảng 03/02,… Các tổ chức công đoàn cơ sở trong doanh nghiệp đã tích cực phối hợp với chủ doanh nghiệp xây dựng mối quan hệ hài hòa, hợp tác và tôn trọng lẫn nhau, tạo điều kiện để công đoàn, người sử dụng lao động và cả người lao động thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động. Với những nỗ lực phấn đấu của các cấp công đoàn, sau 05 năm toàn tỉnh đã thành lập mới được 139 công đoàn cơ sở và phát triển 3.645 đoàn viên trong doanh nghiệp. Cùng với việc củng cố, phát triển tổ chức công đoàn, các cấp công đoàn đã chú trọng giáo dục, bồi dưỡng giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng; kết quả đã có 146 đoàn viên công đoàn ở các doanh nghiệp được kết nạp vào Đảng (trong đó doanh nghiệp có vốn Nhà nước: 22 đồng chí, doanh nghiệp không có vốn Nhà nước: 124 đồng chí).
Công tác phát triển tổ chức đoàn và phát triển đoàn viên, thanh niên trong các doanh nghiệp được các cấp đoàn chú trọng. Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn đã chỉ đạo các đoàn cấp trên cơ sở tập trung thực hiện tốt công tác khảo sát, vận động thành lập phát triển tổ chức Đoàn trong doanh nghiệp ngoài nhà nước. Chỉ đạo các tổ chức Đoàn trong toàn tỉnh tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, thuyết phục các doanh nghiệp đủ điều kiện thành lập tổ chức Đoàn; giáo dục chính trị cho đoàn viên, thanh niên đang công tác tại doanh nghiệp và các khu công nghiệp hiểu rõ vai trò, ý nghĩa của việc thành lập tổ chức Đoàn. Rà soát, củng cố, nắm bắt tình hình hoạt động của tổ chức Đoàn trong doanh nghiệp ngoài nhà nước trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là việc duy trì, tập trung đổi mới và nâng cao chất lượng các hoạt động phù hợp với tình hình thực tế ở các doanh nghiệp. Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn đã chỉ đạo đẩy mạnh việc tổ chức các hoạt động nhằm thu hút, chăm lo, đồng hành cùng đoàn viên, thanh niên công nhân như: Tổ chức các phong trào hỗ trợ, động viên đoàn viên, thanh niên thi đua học tập nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn, nghề nghiệp; nâng cao năng lực sáng tạo, nghiên cứu khoa học, tiếp thu, ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ, công nghệ thông tin, những công nghệ mới vào các lĩnh vực chuyên môn nghiệp vụ của đoàn viên đáp ứng yêu cầu công tác được giao; chủ động tham mưu cho lãnh đạo doanh nghiệp có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn; tiếp nhận và chuyển giao tiến bộ khoa học, công nghệ mới. Hỗ trợ các cơ chế, chính sách trong đào tạo nghề cho thanh niên; tổ chức tốt các hình thức hỗ trợ, tôn vinh, biểu dương các tấm gương tiêu biểu trong đoàn viên, thanh niên như trao giải thưởng “Người thợ trẻ giỏi”, “Sáng tạo trẻ”, tuyên dương thanh niên công nhân tiên tiến làm theo lời Bác... Ngoài ra, các cơ sở Đoàn đã tổ chức được nhiều hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể dục, thể thao, thăm và tặng quà cho thanh niên công nhân có hoàn cảnh khó khăn. Thông qua các hoạt động đã bồi đắp tình cảm, nhận thức của công nhân và chủ doanh nghiệp về vai trò, vị trí của tổ chức Đoàn, góp phần tích cực trong việc thành lập các tổ chức Đoàn trong các doanh nghiệp ngoài nhà nước. Kết quả sau 05 năm, toàn tỉnh đã thành lập mới được 39 cơ sở Đoàn trong doanh nghiệp ngoài nhà nước và phát triển 1.010 đoàn viên. Công tác Đoàn tham gia xây dựng Đảng đặc biệt được quan tâm, cuộc vận động “Đoàn viên thanh niên phấn đấu trở thành Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam” tiếp tục được triển khai có hiệu quả trong các tổ chức Đoàn trong doanh nghiệp ngoài nhà nước. Qua 05 năm, các tổ chức Đoàn trong doanh nghiệp ngoài nhà nước đã giới thiệu 1.170 đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp, trong đó có 672 đồng chí được đứng vào hàng ngũ của Đảng (trong đó doanh nghiệp có vốn Nhà nước: 550 đồng chí, doanh nghiệp không có vốn Nhà nước: 122 đồng chí).
Tính đến ngày 31/12/2019, toàn tỉnh có 128 tổ chức đảng trong doanh nghiệp, chiếm 3,6% so với tổng số doanh nghiệp trên toàn tỉnh, trong đó có 18 đảng bộ cơ sở và 72 chi bộ cơ sở trực thuộc các huyện ủy, thị ủy, thành ủy, Đảng ủy Khối cơ quan và doanh nghiệp tỉnh; 38 chi bộ trực thuộc các đảng ủy xã, phường, thị trấn và Liên đoàn Lao động tỉnh. Số lượng đảng viên trong các doanh nghiệp là 2.823 đồng chí, chiếm khoảng 6,3% so với tổng số lao động trong doanh nghiệp, chiếm 6,03% so với tổng số đảng viên của toàn đảng bộ tỉnh. Có 51 tổ chức đảng trong doanh nghiệp có vốn Nhà nước với 1.828 đảng viên (Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ: 34, Nhà nước nắm giữ từ 50% vốn điều lệ trở lên: 12, Nhà nước nắm giữ dưới 50% vốn điều lệ: 4); có 77 tổ chức đảng trong doanh nghiệp không có vốn Nhà nước với 868 đảng viên (công ty cổ phần: 38, công ty trách nhiệm hữu hạn: 12, doanh nghiệp tư nhân: 02, hợp tác xã: 05, quỹ tín dụng: 11, đơn vị sự nghiệp ngoài công lập: 09); có 127 đảng viên làm việc trong các doanh nghiệp chưa có tổ chức đảng sinh hoạt tại chi bộ nơi cư trú. So với trước khi thực hiện Nghị quyết 03-NQ/TU tăng 22 tổ chức đảng và tăng 349 đảng viên.
Trong những năm qua, các cấp ủy, tổ chức đảng trong doanh nghiệp đã bám sát Điều lệ Đảng, các quy định về chức năng, nhiệm vụ theo từng loại hình của Trung ương, của tỉnh và các văn bản của cấp trên trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo. Phương thức lãnh đạo của tổ chức đảng từng bước được đổi mới phù hợp với tình hình thực tiễn, điều kiện hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhưng vẫn đảm bảo được tính lãnh đạo của Đảng đối với doanh nghiệp. Các tổ chức đảng mới thành lập trong doanh nghiệp đã kịp thời xây dựng quy chế hoạt động của cấp ủy, chi bộ; qua mỗi nhiệm kỳ đều có sửa đổi, bổ sung vừa đảm bảo nguyên tắc Điều lệ Đảng quy định vừa phù hợp với đặc điểm, tình hình của doanh nghiệp. Trách nhiệm, quyền hạn của tổ chức đảng, mối quan hệ giữa tổ chức đảng với các tổ chức chính trị - xã hội, với các bộ phận trong doanh nghiệp như hội đồng quản trị, hội đồng thành viên, ban giám đốc, chủ doanh nghiệp được phân biệt rõ ràng và duy trì tốt; cấp ủy, chi bộ đã lãnh đạo đảng viên thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ chính trị, cùng với người lao động đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh doanh, bảo toàn và phát triển nguồn vốn doanh nghiệp; các chủ doanh nghiệp tôn trọng và tạo điều kiện để tổ chức đảng hoạt động. Nhờ đó, hoạt động của tổ chức đảng ngày càng hiệu quả và góp phần tích cực vào sự phát triển của doanh nghiệp. Phần lớn bí thư các tổ chức đảng trong các doanh nghiệp đều là giám đốc hoặc chủ doanh nghiệp nên đã phát huy vai trò lãnh đạo của tổ chức đảng đối với doanh nghiệp. Đa số các cấp ủy, đảng viên trong doanh nghiệp đều nhận thức được rằng doanh nghiệp nào có tổ chức đảng thì việc tiếp cận các chủ trương, chính sách của Đảng đối với phát triển doanh nghiệp nhanh hơn, các tổ chức chính trị - xã hội hoạt động tốt hơn, sản xuất kinh doanh thuận lợi, người lao động yên tâm, phấn khởi làm việc hơn. Các tổ chức đảng đã lãnh đạo các tổ chức chính trị - xã hội tích cực tuyên truyền, vận động các đoàn viên, hội viên về vai trò của tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội, quan tâm đến công tác giáo dục công nhân và người lao động. Nhận thức của cán bộ, đảng viên, người lao động và chủ doanh nghiệp về vai trò của tổ chức đảng trong doanh nghiệp ngày càng được nâng lên.
Qua 5 năm chỉ đạo thực hiện và đạt được những kết quả nổi bật như trên, rút ra 05 kinh nghiệm về công tác phát triển tổ chức đảng và đảng viên trong các doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước:
Một là: Phải đa dạng hóa công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt quan điểm, chủ trương của Đảng về vai trò và sự cần thiết phải thành lập tổ chức đảng, đoàn thể trong các doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước để tạo sự thống nhất trong nhận thức, nâng cao trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền, cán bộ, đảng viên và người lao động. Đặc biệt, cần làm cho chủ doanh nghiệp hiểu đúng, đầy đủ vai trò, vị trí và tác dụng của tổ chức đảng, các đoàn thể trong doanh nghiệp. Các cấp ủy, chính quyền, tổ chức chính trị - xã hội, nhất là người đứng đầu phải nêu cao tinh thần, trách nhiệm, thường xuyên tiếp xúc với doanh nghiệp để khảo sát, nắm bắt tình hình hoạt động của doanh nghiệp, tâm tư nguyện vọng của người lao động, từ đó tuyên truyền, vận động, thuyết phục chủ doanh nghiệp ủng hộ và tạo điều kiện thành lập tổ chức đảng, đoàn thể; đồng thời, quan tâm, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển, tạo công ăn việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động, từ đó mới thu hút người lao động tham gia tổ chức đảng, đoàn thể; qua đó chủ doanh nghiệp mới thấy được tầm quan trọng, lợi ích của việc thành lập tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội đối với doanh nghiệp.
Hai là: Cấp ủy cấp trên phải chỉ đạo cán bộ chuyên trách làm công tác đảng thường xuyên theo dõi, giúp đỡ các tổ chức đảng trong doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước, giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong doanh nghiệp. Định kỳ sơ kết, đánh giá, rút kinh nghiệm về công tác phát triển đảng viên. Kịp thời biểu dương khen thưởng những đảng viên tiêu biểu, những tổ chức đảng làm tốt công tác phát triển đảng viên.
Ba là: Tạo điều kiện về kinh phí và thời gian giúp các tổ chức đảng thực hiện nhiệm vụ phát triển tổ chức đảng và đảng viên. Quan tâm xây dựng, củng cố tổ chức cơ sở đảng, nâng cao tính tiền phong gương mẫu của đội ngũ đảng viên trong các doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước. Nâng cao uy tín, vai trò lãnh đạo của tổ chức đảng, của đội ngũ đảng viên để tác động trực tiếp đến quần chúng trong doanh nghiệp.
Bốn là: Tăng cường công tác phối hợp với các cấp, các ngành, các địa phương, nhất là với tổ chức công đoàn cùng cấp trong công tác tuyên truyền, vận động, tạo nguồn phát triển tổ chức đảng, đảng viên. Thường xuyên đổi mới nội dung, hình thức hoạt động của tổ chức đảng, các đoàn thể phù hợp với từng loại hình doanh nghiệp; coi trọng xây dựng và thực hiện quy chế làm việc, làm rõ mối quan hệ giữa cấp ủy với hội đồng quản trị, ban giám đốc và các đoàn thể.
Năm là: Quan tâm chăm lo xây dựng, nâng cao chất lượng hoạt động của các đoàn thể trong doanh nghiệp, nhất là tổ chức công đoàn và đoàn thanh niên. Đây là những tổ chức giữ vai trò cầu nối giữa Đảng với quần chúng công nhân, là môi trường để quần chúng công nhân hoạt động, rèn luyện, phấn đấu, tạo ra nguồn chủ yếu để kết nạp đảng viên.
Trong thời gian tới, công tác phát triển tổ chức đảng, đảng viên trong các doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước tiếp tục được xác định là một nhiệm vụ trọng tâm trong công tác xây dựng Đảng, do đó các cấp uỷ đảng tiếp tục quan tâm chỉ đạo, có các giải pháp phù hợp với đặc thù của doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước để công tác phát triển tổ chức đảng, đảng viên đạt nhiều kết quả hơn nữa, qua đó nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên, góp phần xây dựng Đảng vững mạnh và doanh nghiệp phát triển bền vững. Cấp ủy, chính quyền các cấp tăng cường tạo các cơ chế, chính sách hỗ trợ, khuyến khích tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước phát triển lớn mạnh cả về số lượng và quy mô, tạo việc làm ổn định và nâng cao thu nhập cho người lao động; qua đó có cơ sở thuận lợi cho việc thành lập tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội và phát triển đảng viên, đoàn viên, hội viên. Hải Yến