Theo dự báo của Đài Khí tượng thủy văn tỉnh, hiện tượng El Nino (pha nóng) có thể xuất hiện vào nửa cuối năm 2023 và duy trì đến năm 2024 với xác suất khoảng 70- 80%. Lượng dòng chảy trên các sông suối và hồ chứa giảm thấp so với trung bình nhiều năm cùng kỳ (cụ thể: từ tháng 01-4/2023 lượng dòng chảy thượng lưu sông Bến Hải tại trạm thủy văn Gia Vòng phổ biến đạt từ 20,2-60,4%).
Nền nhiệt độ các tháng trong năm 2023 có xu hướng cao hơn trung bình nhiều năm, trong tháng 5/2023 đã xuất hiện các đợt nắng nóng liên tục với nền nhiệt độ trên 40 độ C trong nhiều ngày; ngày 07/5, địa bàn tỉnh Quảng Trị đã có nhiệt độ đạt 42,3 độ C, vượt giá trị lịch sử trước đó là 42,1 độ C (24/4/1980).
Dự báo nắng nóng tiếp tục có khả năng xảy ra nhiều hơn và gay gắt hơn so với trung bình nhiều năm. Hiện tại, dung tích các hồ chứa còn khoảng 65-70% so với dung tích thiết kế, hồ chứa nước Thủy lợi - Thủy điện Quảng Trị còn khoảng 39% so với dung tích thiết kế. Với các nhận định kể trên, tình trạng hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn có nguy cơ cao xảy ra trong thời gian tới.
Thực hiện Công điện số 397/CĐ-TTG ngày 13/5/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc chủ động triển khai các biện pháp cấp bách ứng phó với nguy cơ nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn. Để chủ động ứng phó với nguy cơ hạn hán xảy ra trên địa bàn tỉnh; Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố; Giám đốc các sở, Thủ trưởng các ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh tập trung thực hiện các nội dung công việc sau:
1. Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố:
- Đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện các biện pháp bảo vệ, tích trữ nguồn nước, đồng thời sử dụng hiệu quả, tiết kiệm, triệt để chống thất thoát, lãng phí nước;
- Kiểm tra, đánh giá nguồn nước dự trữ tại các hồ chứa, xây dựng phương án sử dụng nước hợp lý, trong đó ưu tiên nguồn nước cấp cho sinh hoạt và các lĩnh vực sản xuất trọng yếu. Điều chỉnh cơ cấu cây trồng, chuyển đổi diện tích trồng lúa ở vùng có nguy cơ hạn hán, chưa bảo đảm nguồn nước sang cây trồng cạn phù hợp;
- Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công ty TNHH Một thành viên quản lý, khai thác công trình thủy lợi Quảng Trị tổ chức phát động và triển khai hiệu quả phong trào toàn dân ra quân làm thủy lợi; triển khai các biện pháp phù hợp để trữ nước, ngăn mặn, giữ ngọt (lắp đặt và vận hành trạm bơm dã chiến; kéo dài đường ống dẫn nước để kết nối nguồn nước từ đô thị phục vụ cho nông thôn; vận chuyển nước sinh hoạt cho các khu dân cư, trường học, bệnh viện, cơ sở y tế tại các khu vực không đảm bảo nguồn nước...); chú trọng giải pháp đảm bảo cấp nước sinh hoạt cho người dân vùng cao, vùng xa, ven biển, biên giới;
- Đẩy nhanh tiến độ, tập trung đầu tư xây dựng, sửa chữa, nâng cấp công trình cấp nước, ưu tiên các công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn tập trung. Chủ động bố trí ngân sách địa phương và các nguồn vốn xã hội hóa để triển khai thực hiện các giải pháp cấp bách phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn.
2. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn:
- Theo dõi, chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc các địa phương, đơn vị xây dựng và thực hiện các phương án phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn; lập kế hoạch và phương án điều tiết nước cho hạ du theo hướng linh hoạt, đồng bộ, phù hợp nhằm tận dụng tối đa khả năng cấp nước của công trình; tổ chức dự báo chuyên ngành; chỉ đạo thực hiện công tác điều tiết, bổ sung nguồn nước hợp lý giữa các công trình thủy lợi; chủ động tích trữ nước trong các hồ, ao, vùng trũng thấp, kênh rạch,... để sử dụng trong thời kỳ cao điểm hạn hán, xâm nhập mặn;
- Rà soát, xác định các khu vực có nguy cơ cao bị hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, trên cơ sở đó hướng dẫn địa phương điều chỉnh lịch thời vụ, đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng vụ Hè Thu, vụ Thu Đông năm 2023 phù hợp;
- Tham mưu kêu gọi, huy động nguồn lực từ các tổ chức trong nước, quốc tế hỗ trợ người dân ứng phó hạn hán, xâm nhập mặn;
- Chuẩn bị đầy đủ vật tư, phương tiện, các trang thiết bị sẵn sàng triển khai phòng cháy, chữa cháy rừng theo phương án đã được phê duyệt; Xử lý nghiêm các tổ chức, chủ rừng và cá nhân thiếu trách nhiệm trong công tác phòng cháy, chữa cháy rừng;
- Theo dõi, đôn đốc, hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện công tác phòng ngừa, ứng phó hạn hán; tổng hợp báo cáo, đề xuất UBND tỉnh, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo các nội dung vượt thẩm quyền;
- Kịp thời tham mưu xây dựng, trình UBND tỉnh ban hành Phương án phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn trên địa bàn tỉnh năm 2023-2024.
3. Sở Tài nguyên và Môi trường: Tăng cường hướng dẫn các địa phương khai thác nguồn nước dưới đất để cung cấp nước sinh hoạt ở các vùng núi cao, vùng khan hiếm nước.
4. Sở Công Thương:
- Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo thực hiện kế hoạch điều tiết nước các hồ chứa thủy điện trên địa bàn tỉnh, đảm bảo đáp ứng yêu cầu cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh vùng hạ du;
- Chỉ đạo Công ty Điện lực Quảng Trị có phương án ưu tiên bảo đảm cấp điện cho các trạm bơm, đặc biệt trong các đợt khô hạn để chủ động việc bơm tưới chống hạn;
- Phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao ý thức sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả.
5. Sở Y tế: Tăng cường hướng dẫn người dân các kỹ năng để bảo vệ sức khỏe khi nắng nóng gay gắt kéo dài; chỉ đạo lực lượng y tế cơ sở hướng dẫn nhân dân bảo đảm an toàn môi trường, tránh bùng phát dịch bệnh do hạn hán, nắng nóng kéo dài.
6. Sở Thông tin và Truyền thông: Hướng dẫn các cơ quan thông tin đại chúng trên địa bàn tỉnh tăng cường thông tin, truyền thông về tình hình và các biện pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn.
7. Sở Tài chính: Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan tham mưu UBND tỉnh đề xuất Trung ương xem xét, bố trí kinh phí để kịp thời triển khai thực hiện có hiệu quả các biện pháp phòng, chống hạn trên địa bàn tỉnh.
8. Sở Kế hoạch và Đầu tư: Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan tham mưu UBND tỉnh ưu tiên bố trí nguồn vốn để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công trình cấp bách phòng, chống hạn hán, thiếu nước.
9. Công ty TNHH MTV Quản lý, khai thác công trình thủy lợi Quảng Trị:
- Xây dựng phương án cấp nước cụ thể cho từng công trình; xác định cụ thể vùng nguy cơ bị hạn hán, thiếu nước để đề xuất chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mùa vụ hợp lý; thường xuyên kiểm tra, đánh giá cân đối nguồn nước để điều chỉnh kế hoạch sử dụng nước phù hợp, đáp ứng tốt nhất nhu cầu nước sinh hoạt, sản xuất và chăn nuôi;
- Phối hợp với các địa phương tổ chức phát động phong trào toàn dân ra quân làm thủy lợi, đặc biệt là vệ sinh, nạo vét kênh mương thủy lợi nội đồng để đảm bảo nâng cao năng lực tưới tiêu cũng như chủ động ứng phó với tình hình hạn hán;
- Phối hợp với Công ty Thủy điện Quảng Trị có phương án điều tiết cấp nước phù hợp cho hệ thống thủy lợi Nam Thạch Hãn;
- Phối hợp với Công ty Cổ phần nước sạch Quảng Trị xây dựng phương án điều tiết nước từ hồ Ái Tử cấp cho nhà máy nước Tân Lương, thành phố Đông Hà.
10. Công ty Cổ phần nước sạch Quảng Trị: Xây dựng phương án đảm bảo cấp nước khu vực đô thị; tăng cường kết nối, mở rộng mạng lướicấp nước từ đô thị sang khu vực nông thôn. Thực hiện điều tiết nước hợp lý khi hạn hán xảy ra, ưu tiên khu vực trung tâm, khu vực không có nguồn nước thay thế để đảm bảo cấp nước cho cộng đồng.
11. Đài Khí tượng thủy văn Quảng Trị: Tăng cường công tác dự báo, cảnh báo khí tượng, thủy văn, nhận định tình hình hạn hán, xâm nhập mặn, thường xuyên cung cấp thông tin cho các địa phương, đơn vị liên quan để phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành phòng, chống hạn hán.
12. Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, Báo Quảng Trị: Tăng cường thông tin về các bản tin cảnh báo, dự báo, các hoạt động phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn và biện pháp chỉ đạo ứng phó của các cấp chính quyền.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố; Giám đốc các sở; Thủ trưởng các ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh và các đơn vị liên quan nghiêm túc triển khai thực hiện Công điện này.
https://baoquangtri.vn/thoi-su/cong-dien-ve-viec-chu-dong-trien-khai-cac-bien-phap-cap-bach-ung-pho-voi-nguy-co-nang-nong-han-han-thieu-nuoc-xam-nhap-man-tren-dia-ban-tinh/177609.htm