Nhân kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ (27/7/1947-27/7/2022), Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH Đào Ngọc Dung dành riêng cho Báo điện tử Chính phủ cuộc trao đổi về các hoạt động tri ân người có công với cách mạng và những định hướng để tiếp tục thực hiện tốt công tác đền ơn, đáp nghĩa trong thời gian tới.
Thưa Bộ trưởng, những hoạt động nổi bật nào đã được triển khai vào dịp kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ năm nay và dịp kỷ niệm lần này có điểm gì mới và đặc biệt so với những lần trước?
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: Kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ năm nay, được sự đồng ý của Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Bộ LĐTB&XH phối hợp với các ban, bộ ngành Trung ương và UBND các tỉnh, thành phố trong cả nước tổ chức rất nhiều hoạt động tri ân, thiết thực chăm sóc người có công với cách mạng.
Trong đó có các hoạt động nổi bật và đặc biệt, đó là: Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng gặp mặt thân mật, biểu dương 75 đại biểu người có công tiêu biểu ngày 23/7; Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc dự Lễ kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ và Tuyên dương 450 người có công với cách mạng toàn quốc năm 2022 tổ chức ngày 24/7; Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính gặp mặt những người làm công tác giám định ADN và trao kết quả xác định danh tính hài cốt liệt sĩ tại Hà Nội ngày 25/7 và gặp mặt những người làm công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ tổ chức tại TPHCM vào sáng ngày 27/7; Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dự lễ trao Bằng Tổ quốc ghi công cho các gia đình liệt sĩ tại Nghệ An ngày 16/7 và tối ngày 27/7 là cầu truyền hình trực tiếp gặp mặt nhân chứng lịch sử tại 6 điểm cầu Hà Nội, TPHCM, An Giang, Bình Định, Hà Giang, Quảng Nam.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: chăm lo cho người có công là vinh dự, trách nhiệm của thế hệ hôm nay và mai sau - Ảnh: VGP
Ban Bí thư có kế hoạch phân công cụ thể các đồng chí Uỷ viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư tham gia các đoàn công tác tới các tỉnh, thành phố trong cả nước thăm hỏi, tặng quà, động viên người có công với cách mạng và gia đình thương binh, liệt sĩ, Bà mẹ Việt Nam anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang, Anh hùng Lao động... Tại các địa phương có nhiều hoạt động đa dạng, tưởng niệm các anh hùng, liệt sĩ, thắp nến tri ân tại các nghĩa trang liệt sĩ, nói chuyện truyền thống cách mạng tới các thế hệ trẻ...
Có thể khẳng định các hoạt động thăm hỏi, tặng quà tri ân người có công với cách mạng năm nay được tổ chức trọng thể, đa dạng trong cả nước, thể hiện đạo lý truyền thống tốt đẹp nghìn đời của dân tộc Việt Nam "Uống nước nhớ nguồn", "Ăn quả nhớ người trồng cây", qua đó mang lại niềm tin trong nhân dân đối với chính sách ưu đãi của Đảng, Nhà nước với những lớp người có nhiều cống hiến cho sự nghiệp cách mạng.
Không để người có công nào không được tri ân
Cả nước hiện có trên 9,2 triệu người có công, trong đó trên 1,2 triệu người có công được hưởng chế độ ưu đãi hằng tháng. Xin Bộ trưởng cho biết các cơ quan chức năng đã triển khai những giải pháp nào để nâng cao chất lượng đời sống cho người có công, để đạt mục tiêu tất cả các gia đình người có công đều có mức sống cao hơn mức sống trung bình của nhân dân nơi cư trú?
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: Suốt 75 năm qua, các chính sách, chế độ ưu đãi người có công với cách mạng và thân nhân người có công với cách mạng luôn được quan tâm, bổ sung và điều chỉnh phù hợp với điều kiện KTXH của đất nước trong từng thời kỳ, với mục tiêu để cuộc sống gia đình người có công cao hơn hoặc bằng với mức sống bình quân chung của người dân nơi cư trú.
Ví dụ mức chuẩn để xác định mức trợ cấp ưu đãi người có công năm 2012 là 1,110 triệu đồng, đến nay mức chuẩn là 1,624 triệu đồng, cao hơn mức lương cơ sở của cán bộ, công chức hiện nay. Ngoài chế độ trợ cấp, phụ cấp, người có công tùy theo diện đối tượng còn hưởng chế độ ưu đãi khác như: Bảo hiểm y tế, ưu đãi trong giáo dục, đào tạo, việc làm; trang cấp dụng cụ chỉnh hình và phương tiện trợ giúp; nuôi dưỡng, điều dưỡng; vay vốn sản xuất, kinh doanh; miễn hoặc giảm thuế…
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thăm, tặng quà tại Trung tâm Điều dưỡng thương binh Kim Bảng, Hà Nam - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Điều đáng mừng là hệ thống pháp luật, chính sách về người có công đã từng bước được hoàn thiện; đối tượng chính sách và chế độ ưu đãi người có công với cách mạng từng bước được mở rộng. Đến nay, các cơ quan chức năng đã xác nhận được trên 9,2 triệu người có công, trong đó có 1,2 triệu liệt sĩ, trên 139.000 Bà mẹ Việt Nam anh hùng, hơn 1.300 Anh hùng Lực lượng vũ trang, Anh hùng Lao động, gần 800.000 thương binh, bệnh binh và gần 320.000 người hoạt động kháng chiến và con đẻ của họ bị nhiễm chất độc hóa học, gần 111.000 người hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù đày, gần 1,9 triệu người có công giúp đỡ cách mạng…
Có thể thấy cuộc sống của các thân nhân, gia đình thương binh, liệt sĩ, người có công với cách mạng ngày càng đầy đủ, tốt đẹp hơn. Công tác xây dựng, nâng cấp, tu bổ mộ liệt sĩ, nghĩa trang liệt sĩ, công trình ghi công liệt sĩ được quan tâm đầu tư, công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, xác định danh tính hài cốt liệt sĩ vẫn được triển khai tích cực.
Đặc biệt, 5 năm qua, với tinh thần "không để người có công nào không được tri ân", với quyết tâm cao và cách làm sáng tạo, chúng ta đã rà soát được hơn 7.000 hồ sơ tồn đọng, qua đó đã xác nhận được trên 2.400 liệt sĩ, 2.700 thương binh và người hưởng chính sách như thương binh, phần lớn những liệt sĩ được xác nhận là những người hy sinh trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, nhiều trường hợp đã hy sinh cách đây hơn 70, 80 năm, cá biệt có trường hợp hy sinh cách đây trên 90 năm.
Bên cạnh đó, Đảng và Nhà nước ta còn chăm lo người có công bằng các chính sách cụ thể, như chăm sóc sức khoẻ, bảo hiểm y tế, ưu tiên giao đất sản xuất, hỗ trợ cải thiện về nhà ở, đất ở, các chương trình dạy nghề, tạo việc làm; thực hiện chính sách về giáo dục, đào tạo; mở rộng hệ thống cơ sở dịch vụ và sự nghiệp phục vụ thương binh; đẩy mạnh tìm kiếm và quy tập hài cốt liệt sĩ; xây dựng và tu bổ, tôn tạo hàng nghìn nghĩa trang liệt sĩ…
Cùng với việc thực hiện các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và đoàn thể các cấp, các đơn vị quân đội, công an, doanh nghiệp và các cá nhân trong và ngoài nước cũng đã tích cực tổ chức nhiều hoạt động cũng như huy động nhiều lực lượng tham gia phong trào "Đền ơn đáp nghĩa" với nhiều hoạt động rất cụ thể, thiết thực, như: Xây nhà tình nghĩa, lập Quỹ Đền ơn đáp nghĩa, tặng sổ tiết kiệm tình nghĩa, phụng dưỡng các Bà mẹ Việt Nam anh hùng…
Quỹ Đền ơn đáp nghĩa cả nước đã vận động được hơn 4.900 tỷ đồng; phong trào tặng sổ tiết kiệm của cả nước đạt hơn 61.600 sổ với tổng kinh phí hơn 113,7 tỷ đồng; xây dựng mới hơn 36.400 nhà tình nghĩa, sửa chữa gần 24.000 nhà tình nghĩa trị giá gần 2.140 tỷ đồng. Vào các dịp lễ, tết, kỷ niệm ngày 27/7 hằng năm, ngoài quà của Chủ tịch nước, ở tất cả các địa phương đều tổ chức gặp mặt, thăm hỏi, tặng quà các gia đình chính sách. Đến nay 99% gia đình người có công đều có mức sống bằng hoặc cao hơn mức sống trung bình dân cư nơi cư trú….
Tôi cho rằng những việc làm đầy trách nhiệm và tình nghĩa đó đã nhận được sự hưởng ứng và tham gia nhiệt tình của toàn xã hội, trở thành phong trào sâu rộng, một nét đẹp trong đời sống văn hoá, góp phần quan trọng vào việc củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, nâng cao tinh thần yêu nước, khơi dậy và bồi đắp những giá trị nhân văn sâu sắc. Việc chăm sóc thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công là vinh dự, là trách nhiệm của thế hệ hôm nay và mai sau đối với sự cống hiến, hy sinh của lớp lớp cha ông đã ngã xuống vì sự nghiệp cách mạng vĩ đại của dân tộc.
Mới đây, tại buổi gặp mặt 75 đại biểu người có công với cách mạng tiêu biểu, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đánh giá cao sự nỗ lực của Bộ LĐTB&XH trong việc tham mưu, hoàn thiện thể chế chính sách, pháp luật nhằm nâng cao hơn nữa mức sống của người có công với cách mạng cả về tinh thần và vật chất…
Thưa Bộ trưởng, trong thời gian tới, Bộ LĐTB&XH tiếp tục thực hiện chính sách cho người có công như thế nào và cần làm gì để thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa phong trào "Đền ơn đáp nghĩa" trên cả nước?
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: Trong những năm tới, thực hiện Chỉ thị số 14-CT/TW, ngày 19/7/2017 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về "Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác người có công với cách mạng" và Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng về "Tiếp tục cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho người có công; bảo đảm chế độ ưu đãi người và gia đình người có công phù hợp với xu hướng tăng trưởng kinh tế, tiến bộ và công bằng xã hội", Bộ LĐTB&XH sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành và địa phương xem xét, giải quyết và thực hiện chế độ ưu đãi với những người có công tại Nghị định số 131/2021/NĐ-CP hướng dẫn quy định chi tiết và biện pháp thi hành Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng năm 2020, chăm lo toàn diện cả về vật chất và tinh thần đối với những người có công với cách mạng.
Cùng với đó, chúng tôi cũng sẽ tập trung phối hợp cùng các bộ, ngành chức năng quyết liệt đẩy nhanh việc tìm kiếm và quy tập hài cốt liệt sĩ, cùng với việc xác định danh tính, hài cốt liệt sĩ qua giám định AND. Vừa rồi, Bộ LĐTB&XH đã phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Y tế, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam triển khai công việc này và đạt một số kết quả rất tốt.
Mặt khác, cần tiếp tục tuyên truyền sâu rộng các chính sách của Đảng, Nhà nước trong công tác chăm sóc người có công, khơi dậy và bồi đắp những giá trị văn hóa lâu đời, lòng tự hào tự tôn dân tộc, giáo dục cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau mãi mãi khắc khi công lao to lớn của các tiền bối để sống, chiến đấu, lao động và học tập sao cho xứng đáng với những hy sinh to lớn đó.
Bộ LĐTB&XH cũng sẽ cùng các ban, bộ ngành, đoàn thể Trung ương, UBND các tỉnh, thành phố nỗ lực triển khai thực hiện tốt công tác chăm sóc người có công với cách mạng như đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã căn dặn: "Các cơ quan, đơn vị, cũng như mỗi cá nhân bằng những việc làm cụ thể, thiết thực với ý thức trách nhiệm cao hãy chủ động, sáng tạo triển khai nhiều hoạt động thiết thực hơn nữa, coi đó là bổn phận, trách nhiệm và cũng là tình cảm để tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với những người đã cống hiến, hy sinh cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa thân yêu của chúng ta". Đó cũng chính là những hành động thiết thực tri ân những lớp người đã cống hiến, hy sinh vì sự nghiệp giải phóng, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân.
Trân trọng cảm ơn Bộ trưởng./.
Thu Cúc