Lo nguồn cung cho dịp cuối năm và Tết Nguyên đán
Thông tin về tình hình dịch bệnh hiện nay, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Phùng Đức Tiến cho biết, tình đến ngày 29/5/2019, dịch bệnh đã lây lan ra 44 tỉnh, thành phố; trên 2 triệu con lợn mắc bệnh và bị tiêu hủy, tương đương với 7% tổng đàn lợn. Tại những địa phương có dịch như Hà Nội, Hưng Yên, Hà Nam, Hải Phòng... dịch bệnh đang lan rộng ra nhiều huyện, xã.
Cuộc họp về việc hỗ trợ thu mua, giết mổ và cấp đông thịt lợn (Ảnh: K.D)
Từ tháng 3, sau khi có thông tin về tình hình dịch bệnh lan rộng tại các tỉnh miền Bắc và miền Trung, giá lợn hơi đã giảm đồng loạt trên cả nước. Đến cuối tháng 3, đầu tháng 4, giá tăng nhẹ trở lại. Tuy nhiên, từ cuối tháng 4 đến nay, giá lợn hơi tiếp tục giảm trở lại, hiện giá lợn hơi tại phía Bắc phổ biến từ 28.000-33.0000 đồng/kg, giá lợn hơi từ miền Nam phổ biến từ 32.000-38.000 đồng/kg (giảm 2.000-8.000 đồng/kg so với tháng trước), giá thịt lợn thành phẩm từ 70.000-90.000 đồng/kg (tùy chủng loại, giảm khoảng 5.000 đồng/kg so với tháng trước).
Trong thời gian 3 tháng tới là thời kỳ thấp điểm của việc tiêu dùng thịt lợn (thời tiết nắng nóng, lo ngại trước thông tin dịch bệnh) nên sức ép nguồn cung trong thời gian tới sẽ không quá lớn. Tuy nhiên, nếu dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp như hiện nay, một số địa phương đã bị cấm tái đàn cho đến khi có chỉ đạo mới (Thái Binh, Hưng Yên…) thì nguồn cung cho dịp cuối năm và Tết Nguyên đán có thể gặp khó khăn, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhận định.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, sáng 30/5, tại kỳ họp Quốc hội, nhiều đại biểu Quốc hội cũng đưa ra ý kiến và các lãnh đạo Chính phủ đã có chỉ đạo rất sát sao, quyết liệt về tình hình dịch tả lợn châu Phi. Tuy nhiên đến thời điểm này, dịch tả lợn châu Phi đang có diễn biến hết sức phức tạp, khó lường, gây nhiều thiệt hại nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp, ảnh hưởng đến đời sống người dân, gây bất ổn thị trường và nguy cơ mất cân đối cung - cầu.
Do vậy, việc thu mua, giết mổ và cấp đông thịt lợn là một trong các giải pháp cần thiết để bảo đảm nguồn cung, ổn định thị trường dịp cuối năm và dịp Tết Nguyên đán Canh Tý 2020, Thứ trưởng Bộ Công Thương nhấn mạnh.
Khó khăn về cơ sở hạ tầng cấp đông
Doanh nghiệp cấp đông thịt lợn cần chính sách hỗ trợ (Ảnh: K.D)
Mặc dù cấp đông thịt lợn là giải pháp hiệu quả được đưa ra trong giai đoạn hiện nay nhưng theo ý kiến đại diện các Sở nông nghiệp, khó khăn là khả năng cấp đông của các doanh nghiệp thu mua, giết mổ và chế biến còn hạn chế nên việc cấp đông sản phẩm thịt lợn trong một thời gian dài với khối lượng lớn sẽ gặp khó khăn về nguồn lực cơ sở hạ tầng cũng như tài chính. Bên cạnh đó, cơ sở vật chất của các cơ sở giết mổ tập trung còn hạn chế, nhiều nơi chưa đáp ứng được yêu cầu về giết mổ của cơ sở chế biến, cấp đông (cả nước chỉ có 387 cơ sở giết mổ tập trung trong khi có hơn 27.000 cơ sở giết mổ nhỏ lẻ, tập trung chủ yếu tạị đồng bằng sông Hồng.
Ông Lê Văn Lộc - Phó Giám đốc Sở Công Thương Đồng Nai - địa phương chăn nuôi lớn nhất toàn quốc cho biết, ngày 21/5, Sở Công Thương Đồng Nai đã làm việc với các đơn vị sản xuất, chế biến, chăn nuôi, giết mổ, phân phối trên địa bàn. Về cơ bản, các doanh nghiệp, đơn vị giết mổ thu mua đều ủng hộ chương trình cấp đông. Nhưng khó nhất với Đồng Nai hiện nay là địa phương không có kho cấp đông theo tiêu chuẩn. “Chúng tôi đã tính đến chuyện đi thuê kho với giá thuê 1 USD/tấn/ngày và nhận thấy nếu tính ra thì vẫn có lợi hơn là Nhà nước hỗ trợ tiêu hủy. Do đó, nên chăng Bộ Công Thương đứng ra, chủ trì để các địa phương lân cận phối hợp cùng nhau làm việc này, cùng kết nối với các địa phương để thực hiện việc cấp đông. Đơn cử, Đồng Nai thực hiện giết mổ và TP. Hồ Chí Minh sẽ giúp Đồng Nai cấp đông thịt lợn” - ông Lê Văn Lộc đề xuất.
Về phía các doanh nghiệp, ông Nguyễn Ngọc An - Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Việt Nam Kỹ nghệ Súc sản - Vissan cũng khẳng định, khi đông lạnh, chi phí trữ đông, vận chuyển cao làm giá thành cao hơn nhiều so với giá thành sản xuất, chế biến bình thường. Cho nên Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp lãi suất để giải phóng hàng tồn kho khi đưa ra thị trường sau này. Bên cạnh đó, đặt giả sử nếu không giải phóng được hàng tồn kho, đến thời điểm đó, Nhà nước cần cam kết tiêu thụ số lượng thịt này cho doanh nghiệp thông qua các đơn vị sử dụng ngân sách Nhà nước. Nếu giải quyết được vấn đề này, các doanh nghiệp sẽ sẵn sàng hưởng ứng chủ trương của Nhà nước.
Trước các ý kiến của các sở, ngành địa phương, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải khẳng định sẽ sớm thống nhất, đưa ra các giải pháp kiến nghị đến các cơ quan bộ ngành nhằm đảm bảo lợn thu mua đạt vệ sinh, tránh trường hợp thịt cấp đông không đảm bảo chất lượng. Tuy nhiên, theo Thứ trưởng, Nhà nước không đứng ra thu mua mà vai trò quyết định phải là các doanh nghiệp, địa phương. Nhà nước hỗ trợ bằng cách đề xuất cơ chế, biện pháp để sớm báo cáo với Thủ tướng Chính phủ có các quyết sách khuyến khích doanh nghiệp thu mua, cấp đông thịt lợn. Sau cuộc họp, Bộ Công Thương sẽ tập hợp các ý kiến kiến nghị, gửi đến các cơ quan chức năng để nhanh chóng có giải pháp hỗ trợ các doanh nghiệp cấp đông thịt lợn, đảm bảo không thiếu thịt những tháng cuối năm./.
Kim Dung