Đường dây 500 kV mạch 3 vừa được EVNNPT hoàn thành, đóng điện - Ảnh: VGP/Toàn Thắng
Hiện nay phần lớn cơ sở hạ tầng hệ thống điện truyền tải do Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia (EVNNPT) quản lý vận hành với 178 trạm biến áp 220-500 kV, tổng dung lượng gần 112.000 MVA và hơn 28.600 km đường dây.
Với các dự án lưới điện trọng điểm, dù gặp nhiều vướng mắc, nhưng EVNNPT vẫn đóng điện và đưa vào vận hành nhiều dự án góp phần bảo đảm cung cấp điện phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Cụ thể, EVNNPT đã đóng điện và đưa vào vận hành đường dây 500kV mạch 3 Vũng Áng - Quảng Trạch - Dốc Sỏi - Pleiku 2, các công trình giải tỏa công suất nhà máy Thủy điện Lai Châu, các nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân, Duyên Hải, Nghi Sơn, Hải Dương, Sông Hậu…
EVNNPT đã nỗ lực đưa vào các công trình giải tỏa công suất nguồn năng lượng tái tạo. Cùng với đó, là các dự án đảm bảo cung cấp điện cho các thành phố lớn, trung tâm phụ tải, các khu kinh tế trọng điểm của đất nước.
Với nhu cầu đầu tư tới 2030 và tầm nhìn đến 2045, căn cứ theo dự thảo Quy hoạch Điện VIII nếu được Thủ tướng Chính phủ cho phép thì khối lượng đầu tư lưới điện truyền tải sẽ rất lớn để phục vụ phát triển kính tế xã hội của đất nước.
Theo đó, trong 10 năm (2021-2030), tổng nhu cầu vốn đầu tư cho hệ thống lưới điện cần tới 335.000 tỷ đồng. Như vậy 1 năm cần khoảng 33.500 tỷ đồng. Nhu cầu vốn đầu tư là rất lớn đòi hỏi phải thu hút nguồn lực xã hội hóa để đầu tư hệ thống lưới điện truyền tải, góp phần chia sẻ về nguồn lực đầu tư xây dựng lưới điện.
EVNNPT cho biết về chủ trương của Đảng, Nhà nước hiện nay đã cho phép thu hút nguồn lực xã hội hóa đầu tư lưới truyền tải, góp phần chia sẻ về nguồn lực để đầu tư xây dựng lưới điện.
Tuy nhiên, một số văn bản quy định dưới luật quy định hướng dẫn chưa cụ thể về phạm vi đầu tư giữa chủ đầu tư nhà nước với chủ đầu tư bên ngoài; chưa có cơ chế giá với các chủ đầu tư nên vẫn gặp vướng mắc trong triển khai thực hiện xã hội hóa đầu tư truyền tải.
Theo đại diện Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) điều kiện nào và ranh giới nào cho phép xã hội hóa đầu tư lưới điện truyền tải để đảm bảo quốc phòng – an ninh năng lượng cần được các cơ quan nhà nước có thẩm quyền hướng dẫn cụ thể. Ngoài ra, sự phối hợp của chính quyền địa phương các cấp cũng có vai trò hết sức quan trọng trong quá trình triển khai dự án, nhất là về mặt bằng công trình và phục vụ thi công, kể cả giai đoạn đầu tư, vận hành lưới truyền tải điện.
Ý kiến một số chuyên gia thuộc lĩnh vực năng lượng cho rằng để thu hút nguồn lực xã hội hóa đầu tư lưới truyền tải thì cần chính sách giá đủ hấp dẫn.
Các chuyên gia cũng khuyến cáo lưới truyền tải điện liên quan trực tiếp đến an ninh – quốc phòng, an ninh năng lượng, là lĩnh vực có hàm lượng công nghệ cao nên việc đưa ra các hướng dẫn cụ thể từ các cơ quan quản lý nhà nước sẽ cần phải nghiên cứu kỹ lưỡng, thận trọng.
Toàn Thắng