Cách mạng Tháng Mười nổ ra khi chiến tranh thế giới thứ nhất bước vào giai đoạn quyết liệt, hai phe đế quốc đang xâu xé nhau dữ dội. Cách mạng Tháng Mười đã “chặn lại những bàn tay chém giết” và chấm dứt chiến tranh đúng với mong muốn của nhân loại. Một trong những khẩu hiệu mà Cách mạng Tháng Mười giương cao là: hòa bình, phản đối chiến tranh, chấm dứt chiến tranh đế quốc. Bởi vậy, Cách mạng Tháng Mười đã giành được thiện cảm sâu sắc của nhân dân yêu chuộng hòa bình ở châu Âu và cả nhân loại tiến bộ, tạo ra phong trào phản chiến ngày càng lớn ở châu Âu lúc bấy giờ.
Nói về ý nghĩa Cách mạng tháng Mười, V.I. Lê-nin khẳng định : “Chúng ta có quyền tự hào và quả thật chúng ta tự hào là đã có cái hân hạnh được bắt đầu xây dựng nhà nước Xô-Viết và do đó mở đầu một thời đại mới trong lịch sử thế giới, thời đại thống trị của một giai cấp mới, giai cấp bị áp bức trong tất cả các nước tư bản và khắp nơi đều đang tiến tới một cuộc đổi mới, tới chỗ chiến thắng giai cấp tư sản, tới chỗ giaỉ phóng nhân loại khỏi ách áp bức tư bản, khỏi những cuộc chiến tranh đế quốc chủ nghĩa” (1)
Cách mạng Tháng Mười Nga đã biến nước Nga Sa hoàng lạc hậu trở thành một siêu cường đứng đầu hệ thống xã hội chủ nghĩa; một loạt quốc gia khác ở châu Âu, châu Á, châu Phi, châu Mỹ, dưới ảnh hưởng của Cách mạng Tháng Mười Nga cũng đã vùng dậy giành quyền độc lập dân tộc; nhiều quốc gia trong số đó đã công khai tuyên bố mục tiêu xóa bỏ chế độ áp bức, bóc lột người, xây dựng một xã hội mà người chủ đích thực là nhân dân lao động. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga đã cổ vũ hàng trăm dân tộc bị áp bức, đứng lên chống ách thống trị của chủ nghĩa đế quốc, giành độc lập dân tộc, bảo vệ hòa bình thế giới.
Có thể nói, nếu không có Cách mạng Tháng Mười, nhân loại không thể sống trong kỷ nguyên độc lập, tự do. Ngay trong lòng chủ nghĩa tư bản hiện đại, những quyền dân sinh, dân chủ, quyền con người... mà nhân dân lao động có được là nhờ ảnh hưởng to lớn của Cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đánh giá về ý nghĩa lịch sử của Cách mạng Tháng Mười: "... Trong lịch sử loài người chưa từng có cuộc cách mạng nào có ý nghĩa to lớn và sâu xa như thế" bởi vì "Cách mạng Tháng Mười mở ra con đường giải phóng cho các dân tộc và cả loài người, mở đầu một thời đại mới trong lịch sử, thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội trên toàn thế giới".
Hơn một thế kỷ từ sau Cách mạng Tháng Mười, nhân loại đã chứng kiến nhiều biến động dữ dội trong đời sống chính trị của thế giới . Sự đổ vỡ của của thế chế xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu cùng với bước vào thoái trào của phong trào cộng sản quốc tế đã ảnh hưởng tiêu cực đến sự nghiệp cách mạng của các dân tộc đang đấu tranh cho hoà bình , độc lập dân tộc, dân chủ và Chủ nghĩa xã hội. Tổn thất nặng nề đó, đang bị các thế lực đế quốc thù địch triệt để tận dụng, khai thác đẩy mạnh cuộc phản kích chống phá chủ nghĩa xã hội và phong trào cách mạng thế giới. Tuy nhiên, không thể vì thế mà mà có thể phủ nhận ý nghiã giá trị lịch sử vĩ đại của cách mạng tháng Mười.
Nhân dân Việt Nam luôn nhận thức sâu sắc rằng không có cách mạng tháng Mười và thắng lợi quyết định của Liên Xô trong chiến tranh thế giới thứ hai thì không thể hoàn thành cách mạng tháng Tám và sự ra đời của nhà nuớc Việt Nam dân chủ cộng hoà nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Theo con đường của cách mạng tháng Mười, của V.I Lê nin vĩ đại, hơn 92 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện, Cách mạng Việt Nam đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày hôm nay”.
Kỷ niệm 105 năm Cách mạng tháng Mười Nga vĩ đại (07/11/1917-07/11/2022), trong bối cảnh cục diện thế giới đang thay đổi nhanh chóng, phức tạp, ảnh hưởng sâu sắc đến an ninh, hợp tác, phát triển của mỗi quốc gia cũng như vận mệnh của toàn nhân loại. Nhưng chúng ta tin tưởng chắc chắn rằng những tư tưởng vĩ đại của Cách mạng Tháng mười về giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội và giải phóng con người sẽ mãi mãi toả sáng. “ Chủ nghĩa xã hội trên thế giới, từ những bài học thành công và thất bại cũng như sự khát vọng và thức tỉnh của các dân tộc, có điều kiện và khả năng tạo ra bước phát triển mới. Theo quy luật tiến hoá của lịch sử, lòai người nhất định sẽ tiến tới chủ nghĩa xã hội”.(2)
NGUYỄN TRÍ ÁNH
(Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ Quảng Trị)
(1) V.I. Lê-nin; Toàn tập, Nxb, Chính trị Quốc gia, H,1996, t10 tr 47
(2) Văn kiện Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ IX