Trên cơ sở kết quả kiểm tra (40/63 Sở GTVT), Thanh tra Bộ GTVT cho biết công tác đào tạo, sát hạch GPLX có một số tồn tại, sai phạm - Ảnh minh họa
Thông tin được báo cáo tại Hội nghị trực tuyến sơ kết công tác bảo đảm an toàn giao thông quý I/2023 và phương hướng, nhiệm vụ quý II/2023 do Ủy ban ATGT Quốc gia tổ chức vào ngày 6/4.
Ông Lâm Văn Hoàng, Chánh Thanh tra Bộ GTVT đã có báo cáo sơ bộ bước đầu kết quả kiểm tra công tác quản lý đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe của một số Sở GTVT, Sở GTVT- Xây dựng các tỉnh thành phố.
Lĩnh vực có ảnh hưởng lớn đối với xã hội
Thanh tra Bộ GTVT cho biết, những năm gần đây, công tác quản lý nhà nước về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe đã được phân cấp tương đối triệt để cho địa phương; đồng thời đã thực hiện mạnh mẽ xã hội hóa các cơ sở, đào tạo sát hạch lái xe (hiện nay các trung tâm do tư nhân đầu tư, quản lý chiếm tới 70%) đến nay cơ bản, đáp ứng được nhu cầu học và sát hạch lái xe của xã hội.
Bộ GTVT thường xuyên, liên tục triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác đào tạo, sát hạch cấp giấy phép lái xe gắn với tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; trọng tâm hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, ứng dụng công nghệ thông tin nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quản lý trong lĩnh vực này.
Tuy nhiên, đây là lĩnh vực có phạm vi, ảnh hưởng lớn đối với xã hội, tác động đến nhiều đối tượng; thời gian qua, qua công tác thanh tra, kiểm tra và ý kiến của các cơ quan chức năng và dư luận xã hội, Bộ GTVT nhận thấy, một số nơi có hiện tượng buông lỏng trong công tác quản lý, giám sát dẫn đến tiềm ẩn nhiều nguy cơ tiêu cực.
Chính vì vậy, ngày từ đầu năm 2023, Bộ trưởng Bộ GTVT quyết định thành lập các Đoàn kiểm tra toàn diện công tác quản lý đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe của các Sở GTVT trên phạm vi toàn quốc; đồng thời quán triệt quá trình kiểm tra phải tuân thủ nguyên tắc công khai, minh bạch, độc lập, khách quan, nghiêm túc, chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng Bộ GTVT và pháp luật về kết quả thực hiện; kiểm tra đến đâu nếu phát hiện vi phạm, kiến nghị xử lý ngay đến đó.
Phát hiện nhiều sai phạm
Trên cơ sở kết quả kiểm tra (40/63 Sở GTVT), Thanh tra Bộ cho biết công tác đào tạo, sát hạch GPLX có một số tồn tại, sai phạm:
Cụ thể, trong quản lý công tác đào tạo: Một số Sở GTVT để cơ sở đào tạo gửi báo cáo tiếp nhận danh sách học viên một số khoá học qua phần mềm chậm hơn nhiều ngày quy định; một số Sở còn hạn chế trong khai thác dữ liệu trên phần mềm hệ thống dữ liệu DAT do đó chưa kịp thời phát hiện, xử lý đối với cơ sở đào tạo không thực hiện đúng nội dung, chương trình, kế hoạch, tiến độ đào tạo, tổ chức thi kết thúc khoá học cho học viên khi chưa đủ điều kiện, chưa phát hiện, xử lý đối với các phiên học có dấu hiệu bất thường về dữ liệu DAT của cơ sở đào tạo...;
Trong công tác sát hạch, Thanh tra Bộ GTVT phát hiện một số Sở duyệt danh sách học viên dự sát hạch khi chưa có đầy đủ dữ liệu trích xuất qua thiết bị DAT (theo quy định phải có: báo cáo kết quả thực hành lái xe trên đường qua thiết bị DAT; đủ số km thực hành lái xe trên đường, có dữ liệu học thực hành lái xe ban đêm, lái xe với xe số tự động). Qua hình ảnh lưu trữ, tại một số kỳ sát hạch, trong Phòng sát hạch lý thuyết lái xe mô tô hạng A1 có hiện tượng thí sinh trao đổi với nhau khi làm bài, sát hạch viên trao đổi, hỗ trợ thí sinh;
Bên cạnh đó, nhiều Sở GTVT chưa xây dựng, trình UBND cấp tỉnh ban hành quy định về đào tạo, sát hạch lái xe hạng A1, A4 cho đồng bào dân tộc thiểu số không biết đọc, biết viết tiếng Việt.
Một số Sở GTVT chưa quyết liệt, sâu sát trong quản lý; chưa kiểm tra, giám sát công tác đào tạo hoặc có kiểm tra, giám sát nhưng còn mang tính hình thức, không đúng thực tế, dẫn đến tiềm ẩn nguy cơ gian lận, tiêu cực của cơ sở đào tạo.
Ngoài ra, một hạn chế nữa mà Thanh tra Bộ GTVT nêu ra đó là thiết bị DAT mới được triển khai từ 15/6/2022, hoạt động thời gian đầu có lúc chưa ổn định; phần mềm DAT chưa quy định đầy đủ những tính năng nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả quản lý đào tạo, sát hạch lái xe.
Chuyển cơ quan chức năng xem xét, xử lý sai phạm
Trong quá trình kiểm tra, các Đoàn kiểm tra đã chủ động yêu cầu các Sở GTVT: Tổ chức kiểm tra, xử lý theo quy định đối với các cơ sở đào tạo có dấu hiệu vi phạm hoặc chưa thực hiện đúng quy định pháp luật; xử phạt vi phạm hành chính đối với các đơn vị có vi phạm; kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân liên quan; trường hợp phát hiện có dấu hiệu tiêu cực phải chuyển cơ quan chức năng xem xét, xử lý theo quy định.
Thanh tra Bộ GTVT đang chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tổng hợp, phân tích, đã phát hiện có dấu hiệu sai phạm và sẽ chuyển thông tin đến cơ quan Công an để xem xét, xử lý theo quy định.
Thanh tra Bộ GTVT cũng đã báo cáo Bộ GTVT chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan thuộc Bộ rà soát, đánh giá đề xuất, kiến nghị của các cơ quan quản lý, các cơ sở đào tạo, sát hạch, các chuyên gia và dư luận xã hội để từ đó nghiên cứu đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật để phù hợp thực tiễn, nâng cao chất lượng, tăng cường hơn nữa tính công khai, minh bạch trong công tác đào tạo, sát hạch, cấp GPLX.
Để nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về công tác này tại địa phương, Thanh tra Bộ GTVT kiến nghị các địa phương tiếp tục quan tâm, tăng cường chỉ đạo nâng cao trách nhiệm quản lý nhà nước trong lĩnh vực này, thực hiện các giải pháp quyết liệt để nâng cao chất lượng, hiệu quả gắn với phòng chống, tiêu cực trong công tác đào tạo, sát hạch lái xe; tổ chức thực hiện nghiêm các tồn tại, sai sót, kiến nghị đã được các Đoàn kiểm tra của Bộ GTVT chỉ ra hoặc qua thông tin phản ánh của báo chí, người dân và doanh nghiệp.
Phan Trang