Cổng thông tin điện tử

Năm 2020 ngành Tài chính nỗ lực duy trì nguồn thu bền vững, kiên quyết cắt giảm chi tiêu, bảo đảm ổn định cơ cấu nền tài chính quốc gia. (Ảnh: M.P)

Nỗ lực cân đối ngân sách trong bối cảnh khó khăn

Là năm đặc biệt, với vai trò quan trọng, chốt lại nhiệm kỳ 5 năm 2016-2020, nhưng năm 2020 lại gặp quá nhiều khó khăn. Dịch COVID-19 bùng phát và lan rộng trên toàn cầu, với nhiều tác động tiêu cực; cạnh tranh thương mại diễn ra khốc liệt; thiên tai, bão lụt, hạn hán, xâm nhập mặn… đã ảnh hưởng trực tiếp tới tăng trưởng kinh tế và đời sống của người dân. Trong khi đó, dự toán thu ngân sách năm 2020 được tính trên cơ sở của nền tảng thực hiện nhiệm vụ thu năm 2019 (thu NS vượt dự toán 9,9%); tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2019 đạt 6,8% cộng với lạm phát tăng khoảng 4%; giá dầu thô dự toán là khoảng 60 USD/thùng…

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, trong bối cảnh đó, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, chúng ta đã đạt mục tiêu kép, vừa chống dịch vừa tăng trưởng kinh tế. Mức tăng GDP 2,91% của năm 2020 là mức tăng trưởng thấp nhất trong nhiệm kỳ, song là điểm sáng của nền kinh tế. Thực tế, nhiệm vụ cân đối NSNN đã đứng trước nhiều khó khăn, thách thức khi nguồn thu thấp nhưng chi phải tăng lên. Trong bối cảnh đó, ngành Tài chính đã quyết liệt thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ triển khai một loạt các giải pháp tài khóa tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp và người dân. Duy trì nguồn thu bền vững, kiên quyết cắt giảm chi tiêu, bảo đảm ổn định cơ cấu nền tài chính quốc gia

“Hàng loạt các khoản phí, lệ phí được cắt giảm, có loại đưa về 0%. Đặc biệt như các loại phí và lệ phí cho thị trường chứng khoán. Nhờ đó, thị trường chứng khoán đã tăng trưởng, kéo theo thị trường tài chính ổn định. Huy động vốn đến thời điểm hiện nay thời gian vay tăng lên, bình quân trên 13 năm, lãi suất vay rất thấp, là 2,88%. Thị trường cơ bản rất ổn định”, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng khẳng định.

Tiền đề quan trọng cho giai đoạn 2021-2025

Đối với các giải pháp tài khóa tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, người đứng đầu ngành Tài chính cho biết, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ để báo cáo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua nghị quyết về tiếp tục miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến hết năm 2025; nghị quyết về điều chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh của người nộp thuế và người phụ thuộc để giảm nghĩa vụ thuế cho cá nhân; nghị quyết về giảm thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp của năm 2020 đối với doanh nghiệp, hợp tác xã, đơn vị sự nghiệp và tổ chức khác... Đây là nhiệm vụ hết sức nặng nề, nhất là trong bối cảnh vẫn duy trì đầu tư phát triển ở mức cao.

Quán triệt phương châm đồng hành cùng doanh nghiệp, trong năm 2020, Bộ Tài chính đã đề xuất và triển khai thực hiện miễn, giảm, gia hạn khoảng 130.000 tỷ đồng (gia hạn khoảng 85.000 tỷ đồng, miễn, giảm trên 27.000 tỷ đồng) cho các doanh nghiệp và hộ gia đình kinh doanh; đã tổ chức nhiều buổi đối thoại nhằm lắng nghe và giải quyết các khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp…

Bên cạnh các giải pháp hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, ngành Tài chính đã siết chặt chi tiêu, như chi hội nghị, hội thảo, đi công tác nước ngoài cắt giảm tối thiểu 70% và cắt giảm thêm 10% chi phí ngoài lương. Ngân sách Trung ương đã tiết kiệm chi hơn 10.000 tỷ đồng. Nhờ đó, đã có nguồn để giải quyết các vấn đề cấp bách phát sinh.

Thực tế, với nỗ lực cao nhất tới những ngày cuối cùng của năm 2020, toàn ngành Tài chính quyết tâm hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ thu NSNN. Theo ông Đặng Ngọc Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, tổng thu ngân sách nhà nước do cơ quan thuế quản lý ước tính đến ngày 30/12 đạt 1.261.662 tỷ đồng, bằng 100,6% dự toán. Trong số đó, thu nội địa ước đạt 1.227.245 tỷ đồng, bằng 100,7% dự toán, số thu nội địa từ thuế, phí đạt 929.591 tỷ đồng bằng 91,3% dự toán. Toàn ngành có 56/63 địa phương hoàn thành và hoàn thành vượt mức dự toán với số vượt của các địa phương khoảng 70.000 tỷ đồng. 

Để đạt được kết quả khả quan trên là do Chính phủ, Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế đã triển khai kịp thời các giải pháp hỗ trợ cho người dân và DN đúng và trúng cùng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương trong việc triển khai thực hiện “nhiệm vụ kép” theo lời kêu gọi của đồng chí Tổng bí thư, Chủ tịch nước vừa quyết liệt phòng chống dịch với tinh thần "chống dịch như chống giặc", vừa tập trung phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm đời sống nhân dân.

Tương tự, nhằm hoàn thành nhiệm vụ thu NSNN năm 2020, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn cũng cho biết, thực hiện đồng bộ các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, chống thất thu trong triển khai nhiệm vụ thu NSNN năm 2020 và giao chỉ tiêu thu NSNN cho các đơn vị, về thu NSNN, dù phải đối mặt nhiều khó khăn, thách thức, nhưng với những nỗ lực tạo thuận lợi để nuôi dưỡng nguồn thu và các biện pháp chống thất thu, tính đến ngày 21/12/2020, số thu toàn ngành Hải quan đạt 304.336 tỷ đồng. Ước thu cả năm 2020 đạt 315.000 tỷ đồng bằng 93,2% dự toán, bằng 105% số đã báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XIV.

Nhắc đến nỗ lực thu ngân sách đến thời điểm hiện nay, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, ở thời điểm tháng 10, Bộ Tài chính báo cáo Quốc hội giảm thu ngân sách khoảng 190.000 tỷ đồng, đề nghị điều chỉnh tăng bội chi, tăng cho đầu tư phát triển, kích cầu trong nước.

Tuy nhiên, thông tin đến hội nghị Chính phủ với các địa phương vào sáng 29/12, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, kết quả thu NSNN đến hết ngày 28/12/2020 đạt 1.426.000 tỷ đồng, bằng 94,32% dự toán, cao hơn 101,4 nghìn tỷ đồng so với số đã báo cáo Quốc hội. Trên cơ sở cập nhật số thu đến ngày 28/12/2020, Bộ Tài chính ước thu ngân sách cả năm đạt 2020 đạt 1.472.000 tỷ đồng, đạt 98,3% dự toán, cao hơn 148.000 – 150.000 tỷ đồng so số đã đánh giá tháng 8, tháng 9 để báo cáo Quốc hội. Trong đó, thu nội địa đạt trên 98% dự toán, thu dầu thô đạt trên 97,7% dự toán và thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 85,6% dự toán, về cơ bản sẽ hoàn thành các chỉ tiêu tài chính – ngân sách đề ra của giai đoạn. Đây là tín hiệu rất tích cực. Ngân sách thể hiện tiềm lực của đất nước, trước đây chúng ta luôn trong tình trạng “làm không đủ chi”, đến nay tiềm lực tài chính đã tăng lên. Đó là kết quả của quá trình đổi mới, củng cố thị trường. Chúng ta tiếp tục vững tin hơn. Tin tưởng rằng, kết thúc năm 2020, số thu đạt được dự kiến sẽ tốt hơn. Đây là tiền đề quan trọng để bước vào giai đoạn 2021-2025.

Tiềm lực tài chính của đất nước ngày một tốt hơn

Chia sẻ ý  kiến với phóng viên Báo Điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam về việc thực hiện dự toán ngân sách năm 2021, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, thời điểm trước đó, trong xây dựng kế hoạch tài chính – ngân sách năm 2021, có ý kiến đề nghị tăng thu ngân sách nội địa khoảng 12%, nhưng quá trình bàn bạc kỹ với các địa phương, báo cáo lại Thủ tướng Chính phủ, dự toán thu nội địa ở mức 5,6%. Tuy nhiên, mức tăng thu đó cũng phải quyết liệt phấn đấu mới đạt được, chưa kể đến những tác động như suy thoái kinh tế, dịch COVID-19 còn diễn biến phức tạp…

“Với sự tính toán thận trọng, dự toán ngân sách năm 2021, với mức tăng bội chi là khoảng 109.000 tỷ đồng, nhưng vẫn quyết tăng chi cho đầu tư phát triển cao hơn năm 2020, đó là quyết tâm rất lớn, chúng tôi phải rất quyết liệt trong chỉ đạo điều hành để thực hiện các mục tiêu đề ra. Tôi cho rằng, xác định tăng chi cho đầu tư phát triển là động lực quan trọng. Đối với ngành Tài chính, bên cạnh nỗ lực cơ cấu lại thu – chi NSNN, thời gian qua đã thực hiện tốt công tác cải cách hiện đại hóa; sắp xếp tinh gọn bộ máy hiệu lực, hiệu quả… Minh chứng là Bộ Tài chính là một trong số ít các bộ, ngành thực hiện quyết liệt, triển khai các nghị quyết của Bộ Chính trị. Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TƯ, đã xóa bỏ 43 phòng giao dịch của Kho bạc Nhà nước, tương đương Kho bạc Nhà nước cấp huyện, làm nhiệm vụ Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh lỵ thuộc kho bạc cấp tỉnh. Đối với cơ quan thuế, đã giảm 296 chi cục thuế. Đáng chú ý, sau khi sắp xếp lại cơ cấu tổ chức bộ máy, hệ thống thuế, Kho bạc Nhà nước vẫn hoạt động hiệu quả. Chỉ tính riêng hệ thống thuế, sau sắp xếp, trong ba năm, mức khoán kinh phí tiết kiệm được… gần 5.000 tỷ đồng." - Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết

Nhìn lại năm 2020, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho rằng, đó là “một năm đầy vất vả chông gai nhưng rất đáng tự hào”. Bởi các chỉ tiêu về tài chính – NSNN 5 năm qua (2016 - 2020), ngành Tài chính đã hoàn thành tất cả các mục tiêu đề ra, từ cơ cấu thu - chi, tỷ lệ huy động, bội chi, nợ công… Nền tảng, tiềm lực Tài chính của đất nước ngày một tốt hơn, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, góp phần đưa vị thế, uy tín, mức độ tín nhiệm của Việt Nam trên trường quốc tế được nâng cao.

Về thực hiện nhiệm vụ tài chính – NSNN năm 2021, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, ngành Tài chính sẽ khẩn trương rà soát, báo cáo Chính phủ và cấp có thẩm quyền các giải pháp ưu đãi, miễn, giảm, giãn các khoản thuế, phí, lệ phí nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, thu hút các nguồn dịch chuyển vốn đầu tư phù hợp với mục tiêu, yêu cầu phát triển nền kinh tế, phấn đấu tăng trưởng kinh tế ở mức cao hơn kế hoạch. Tuy nhiên, việc đề xuất các chính sách phải căn cứ tình hình thực tiễn, bảo đảm tính trọng tâm, trọng điểm. Bên cạnh đó, cùng với sự phục hồi của nền kinh tế, các ngành, cấp uỷ, chính quyền địa phương cần quan tâm chỉ đạo công tác ngân sách, đảm bảo thu đúng, đủ, kịp thời các khoản thu phát sinh; chống thất thu, chuyển giá, trốn lậu thuế, buôn lậu, gian lận thương mại, gian lận xuất xứ...; giao chỉ tiêu giảm nợ đọng thuế xuống dưới 5%; phấn đấu tăng thu NSNN tối thiểu 3% so dự toán Trung ương giao...