 |
| Ảnh: VGP/Huy Thắng |
Theo báo cáo Cập nhật Triển vọng phát triển châu Á (ADOU) năm 2017, do sự sụt giảm 8% sản lượng khai khoáng và dầu thô trong nửa đầu năm nay, báo cáo điều chỉnh giảm đối với tăng trưởng kinh tế Việt Nam xuống còn 6,3% trong năm 2017 và 6,5% trong năm 2018.
“Bất chấp sự sụt giảm sản lượng khai khoáng và dầu thô, nền kinh tế Việt Nam tiếp tục đạt kết quả khả quan, được thúc đẩy bởi hai động lực là sản xuất định hướng xuất khẩu và tăng tiêu dùng nội địa”, ông Eric Sidgwick, Giám đốc quốc gia của ADB tại Việt Nam đánh giá.
ADB cho rằng, công nghiệp chế biến, chế tạo đã tăng trưởng 10,5% trong nửa đầu năm do các nhà máy có vốn đầu tư nước ngoài đẩy mạnh sản xuất, còn khu vực dịch vụ tiếp tục tăng trưởng nhờ sự gia tăng hoạt động bán lẻ, mở rộng cho vay của ngân hàng, cũng như mức tăng 30% số du khách tới Việt Nam.
Theo ADB, tăng trưởng kinh tế của Việt Nam được kỳ vọng nâng lên trong 6 tháng cuối năm, nhờ sự gia tăng hơn nữa vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài và xuất khẩu, tăng trưởng tín dụng trong nước, sự hồi phục mạnh mẽ hơn của nông nghiệp, đẩy mạnh giải ngân nguồn vốn chi tiêu đầu tư cơ bản.
Theo đó, dù nền kinh tế Việt Nam vận hành tương đối tốt trong bối cảnh có nhiều thách thức, song vẫn còn một số vấn đề cần được giải quyết để bảo đảm tăng trưởng bền vững.
Tuy nhiên ADB cũng lưu ý, việc thúc đẩy tăng trưởng tín dụng ngân hàng, vốn đã khá cao, bằng việc hạ lãi suất xuống các mức thấp kỷ lục có thể làm gia tăng rủi ro trong lĩnh vực tài chính, nhất là khi tính tới khối lượng lớn các khoản nợ xấu còn tồn đọng. Dù thực tế, các ngân hàng đã quản lý chặt hơn tín dụng liên quan đến nhà đất, nhưng vẫn cần hết sức lưu ý về việc quản lý tín dụng đổ vào lĩnh vực bất động sản.
Để bảo đảm quản lý tốt những rủi ro này, điều then chốt là phải tăng cường các quy định và giám sát chất lượng khoản vay, cũng như tiếp tục đưa vào áp dụng các tiêu chuẩn chặt chẽ hơn theo Hiệp ước Basel II trong vòng 12-18 tháng tới.
ADB cho rằng, mặc dù tiến triển hiện tại của việc cắt giảm thâm hụt ngân sách là đáng khen ngợi, song điều này cũng làm giảm chi tiêu cho đầu tư cơ bản, nếu không được cân đối thì có khả năng ảnh hưởng tới hiệu quả tăng trưởng trong dài hạn.
Trên cơ sở đó, ADB khuyến nghị, để những cải cách tài khóa của Việt Nam không ảnh hưởng tới tăng trưởng, các cơ quan chức năng có thể cần tập trung một cách hiệu quả vào việc áp dụng các biện pháp bổ sung để tăng nguồn thu từ thuế và cắt giảm các khoản chi tiêu công không thiết yếu như chi phí hành chính, vốn đang lấn át khoản chi phát triển cơ sở hạ tầng trong những năm gần đây.
Các chuyên gia ADB cho rằng, vẫn còn dư địa để cải cách thuế, nhưng các chính sách về thay đổi mức thuế suất cần nghiên cứu thận trọng. Nếu mức thuế suất cao nhưng không thu đủ, để trốn thuế sẽ phản tác dụng, không hiệu quả. Quan trọng nhất vẫn cần siết chặt việc thu thuế, thực hiện thu hồi thuế nợ đọng.
Báo cáo đã lưu ý rằng dù sản xuất định hướng xuất khẩu vẫn là một điểm sáng trong bức tranh kinh tế Việt Nam, thặng dư thương mại đã giảm nhanh hơn kỳ vọng, do nhập khẩu tăng mạnh hơn xuất khẩu. Trong 6 tháng đầu năm, thặng dư thương mại đã thu hẹp chỉ còn khoảng 1,5% GDP, so với mức 8,1% trong 6 tháng đầu năm 2016.
“Mặc dù hiệu quả thương mại được dự kiến tiếp tục duy trì, Việt Nam có thể phải đối mặt với rủi ro gia tăng nếu có sự suy giảm của các nền kinh tế công nghiệp chủ chốt, hoặc tốc độ tăng trưởng thấp ngoài dự kiến của Trung Quốc” ông Sidgwick bổ sung thêm.
Huy Thắng