Trong báo cáo tình hình công tác 9 tháng năm 2019 của Tổng cục Hải quan, tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trong quý III/2019 diễn biến phức tạp đi kèm với nguy cơ hàng hóa đội lốt xuất xứ Việt Nam do ảnh hưởng của căng thẳng thương mại Mỹ - Trung.
Tổng cục Hải quan cho rằng, trong bối cảnh hiện tại, nhiều khả năng hàng hóa từ các nước bị áp thuế suất cao sẽ tìm cách nhập khẩu vào Việt Nam để dán mác “Made in Việt Nam” nhằm hưởng thuế xuất ưu đãi khi xuất khẩu sang các thị trường Mỹ, châu Âu, Nhật Bản... Trong thời kỳ kinh tế thế giới có nhiều biến động việc ngăn ngừa hàng hóa vi phạm quyền sở hữu trí tuệ đối với các mặt hàng xuất nhập khẩu (XNK) cũng là thách thức mới đối với lực lượng hải quan.
Trong quý III/2019 lực lượng Hải quan toàn quốc đã bắt giữ một số vụ vận chuyển trái phép động vật hoang dã thuộc nhóm động vật quý hiếm cần được bảo vệ (CITES) qua biên giới. Trong đó có vụ việc điển hình tại Hải Phòng và Ga hàng hóa sân bay Quốc tế Nội Bài. Các đối thủ đã dùng thủ đoạn khai sai tên hàng hoặc cất giấu trong thạch cao nhằm trốn tránh việc kiểm tra của lực lượng hải quan.
Hoạt động buôn bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy trong quý III/2019 diễn ra rất phức tạp. Các đối tượng vận chuyển với số lượng lớn, trong đó đa số là đối tượng người nước ngoài. Phương thức thủ đoạn hết sức tinh vi và phức tạp, như: Trà trộn ma túy vào các bưu phẩm gửi theo loại hình quà biếu từ nước ngoài về Việt Nam qua đường chuyển phát nhanh, bưu điện chủ yếu tại Cảng hàng không sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất và Bưu cục ngoại dịch TPHCM. Đặc biệt điển hình vụ vận chuyển ma túy qua đường hàng không tại sân bay Tân Sơn Nhất ngày 7/8/2019, lực lượng chức năng kiểm tra đối tượng DIA HAMIDOU và phát hiện trong ổ bụng đối tượng có vật thể lạ. Theo kết quả giám định số 3735/C09B ngày 8/8/2019 của Viện khoa học hình sự Bộ Công an thì 77 viên nén với trọng lượng khoảng 1,555 kg là chất Cocaine được cất giấu trong ổ bụng của đối tượng.
Trước tình hình trên Tổng cục Hải quan đã tham mưu Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan chức năng tăng cường công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.
Tổng cục Hải quan cho biết, tính từ 16/6/2019 đền 15/9/2019 toàn ngành đã chủ trì, phối hợp, phát hiện, bắt giữ tổng 4.181 vụ việc vi phạm trong lĩnh vực hải quan, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 759 tỷ 359 triệu đồng; số thu ngân sách nhà nước (NSNN) đạt 76 tỷ 993 triệu đồng; cơ quan Hải quan đã ban hành 8 quyết định khởi tố, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 20 vụ.
Lũy kế từ ngày 16/12/2018 đến 15/9/2019, toàn ngành đã chủ trì, phối hợp, phát hiện, bắt giữ tổng 13.082 vụ việc vi phạm trong lĩnh vực hải quan, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 2.178 tỷ 839 triệu đồng; số thu NSNN đạt 233 tỷ 938 triệu triệu đồng; cơ quan Hải quan đã ban hành 28 quyết định khởi tố, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 71 vụ.
Một số vụ việc điển hình là: Ngày 29/8/2019, Công an Phòng PC04 công an tỉnh Nghệ An phối hợp với Cục Hải quan Nghệ An, Bộ đội Biên Phòng Thông Thụ, Công an xã Nghi Hoa huyện Nghi Lộc bắt giữ 1 đối tượng có hành vi vận chuyển trái phép Chất ma túy gồm 2 bánh hình chữ nhật có khối lượng là 697,36 gam (nghi là heroin), 1 khối hình hộp chữ nhật 988,83 gam (nghi là ma túy đá).
Ngày 1/9/2019, Cục Hải quan tỉnh Điện Biên phối hợp với Phòng PC04 Công an tỉnh Điện Biên; Đồn Biên Phòng Pa Thơm; Phòng PCMT Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên tuần tra, kiểm soát, phát hiện 2 đối tượng điều khiển hai xe máy Tổ công tác ra tín hiệu dừng xe để kiểm tra, bắt quả tang và tịch thu tang vật gồm: 49 bọc giấy bạc màu trắng chứa khoảng 50 kg tinh thể màu trằng nghi là ma túy đá, 2 xe máy; 2 điện thoại di động đã qua sử dụng.
Ngày 8/9/2019, Cục Hải quan tỉnh Điện Biên phối hợp với Phòng PC04 Công an tỉnh Điện Biên làm nhiệm vụ tại khu vực Đội 17 – xã Pom Lót – huyện Điện Biên - tỉnh Điện Biên phát hiện 2 đối tượng có biểu hiện nghi vấn mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy. Tang vật thu giữ gồm: 38 túi nilon chứa các viên nén màu xanh, màu hồng, số lượng khoảng 8.000 Viên nghi là ma túy tổng hợp.
Ngày 1/9/2019, Cục Hải quan tỉnh Nghệ An phối hợp với Phòng CSMT Công an Nghệ An; Phòng CSGT và Công an huyện Nghi Lộc phát hiện 2 vụ/4 đối tượng có hành vi mua bán và vận chuyển trái phép pháo, tang vật thu giữ là 473,1 kg pháo.
Anh Minh