 |
| Các bác sĩ đang thăm khám và hội chẩn tại giường cho một bệnh nhân sốc nhiệt nặng, điều trị tại khoa Cấp cứu A9, BV Bạch Mai. Ảnh: VGP/Mai Thanh |
Trong những ngày nắng nóng kéo dài gần đây, khoa Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận gia tăng các bệnh lý về tim mạch và đột quỵ, nhiều bệnh nhân liên quan trực tiếp đến thời tiết như say nắng, sốc nhiệt.
PGS.TS.BS Nguyễn Văn Chi (khoa Cấp cứu A9) cho biết, mới đây, khoa có tiếp nhận và điều trị cho một bệnh nhân nam, 40 tuổi, đang làm việc trên cánh đồng thì rơi vào tình trạng mệt lả, sốt cao, đau đầu, buồn nôn, choáng váng. Bệnh nhân được đưa đến bệnh viện trong tình trạng hôn mê, không tiếp xúc được, sốt trên 41 độ C, mất nước nghiêm trọng.
Các bác sỹ chẩn đoán bệnh nhân bị sốc nhiệt do làm việc dưới nhiệt độ cao trong thời gian dài. Bệnh nhân được bóp bóng qua mặt nạ khí, đặt ống nội khí quản để bảo vệ đường thở, hạ sốt, truyền dịch, chụp CT não và làm các xét nghiệm đánh giá. Kết quả chụp phim CT cho thấy bệnh nhân có tổn thương phù não và các đánh giá xét nghiệm cho thấy rất nhiều rối loạn trong cơ thể. Với nỗ lực của các y bác sĩ và gia đình, bệnh nhân đã được cứu sống nhưng không tránh khỏi các di chứng về ý thức và vận động.
Theo giải thích của PGS.TS.BS Nguyễn Văn Chi, cơ thể của con người có cơ chế điều hòa thân nhiệt để giữ nhiệt độ cơ thể ở mức cân bằng, quanh 37 độ C. Trong thời tiết nắng nóng, cơ thể vừa sinh ra nhiệt trong quá trình hoạt động, vừa hấp thụ nhiệt từ môi trường, nên nguy cơ tăng thân nhiệt do ở lâu trong môi trường nắng nóng là rất cao. Khi nhiệt độ cơ thể tăng lên, cơ thể sẽ thực hiện các cơ chế để điều tiết giữ thân nhiệt như thở nhanh, giãn mạch dưới da, toát mồ hôi, ức chế quá trình sinh nhiệt trong cơ thể,... Tuy nhiên, nếu ở trong môi trường nắng nóng kéo dài, các cơ chế đó sẽ không còn hiệu quả, khi nhiệt độ tăng lên trên 41 độ C kéo dài, nó sẽ làm ảnh hưởng đến các chức năng của các cơ quan quan trọng như não, tim, phổi, thận và đặc biệt khi nhiệt độ tăng quá cao, các hoạt động chuyển hóa trong cơ thể sẽ rối loạn nghiêm trọng, dẫn đến hôn mê, co giật.
Các chuyên gia y tế đặc biệt lưu ý 4 nhóm đối tượng khi tham gia các hoạt động dưới thời tiết nắng nóng gồm: Người bắt buộc phải làm việc kéo dài ở ngoài trời khi thời tiết nắng nóng như nông dân, công nhân lò cao, người tham gia giao thông, công nhân xây dựng,… ; người đối tượng có bệnh mạn tính như tăng huyết áp, tiểu đường, tim mạch, bệnh lý hô hấp mạn tính... khi nhiệt độ cao sẽ có nguy cơ bất ổn các bệnh lý, có thể dẫn tới những biến chứng không thể lường trước; trẻ nhỏ, rất ham chơi nên có nguy cơ bị sốc nhiệt, say nắng; người già, sức chịu đựng kém, mang nhiều nguy cơ bệnh tật, phản xạ khát kém nên dễ bị thiếu nước.
Các chuyên gia khuyến cáo, nếu phải làm việc lâu ở ngoài trời, người dân cần cố gắng tránh thời điểm từ 11 giờ trưa đến 15 giờ chiều – đây là thời điểm cường độ nắng nóng cao nhất. Mỗi người phải có các biện pháp bảo vệ cơ thể như mặc quần áo bảo hộ lao động chống nắng, làm thông thoáng, che chắn khi làm việc ngoài trời. Đặc biệt, mọi người cần lưu ý uống đủ nước để phòng mất nước. Người lao động ngoài trời ngoài việc mặc dù có đầy đủ phương tiện dụng cụ chống nắng, tuy nhiên, cứ sau 1 khoảng thời gian thì cần vào chỗ mát tạm nghỉ 10 - 15 phút để cơ thể hạ nhiệt và bổ sung thêm nước cho cơ thể. Trung bình một người nên uống từ 2,5 -3 lít nước/ngày trong những ngày nắng nóng.
Bên cạnh đó, người dân nên tăng cường dinh dưỡng, ăn nhiều trái cây, rau xanh có tác dụng thanh nhiệt, uống nước chanh, cam, nước dừa... Người mới ở nơi nắng nóng, nhiệt độ cao vào, không nên tắm ngay bằng nước lạnh, nên nghỉ ngơi để cơ thể hạ nhiệt độ, uống bù lại nước, để ráo mồ hôi. Sau khi tắm xong cũng không nên vào ngay phòng điều hòa để nhiệt độ quá thấp. Những người có tiền sử bệnh tim mạch, huyết áp cao không nên qua lại giữa môi trường nóng - lạnh đột ngột, đặc biệt chú ý khi sử dụng điều hòa, không để nhiệt độ chênh lệch quá cao so với môi trường bên ngoài rất dễ gây ra tình trạng sốc nhiệt do thay đổi nhiệt độ đột ngột.
Hiền Minh