Hội thảo có sự tham gia của hơn 100 chuyên gia đến từ các tổ chức quốc tế, đại diện cơ quan ở trung ương và gần 30 địa phương trong cả nước. Các chuyên gia đã chia sẻ kinh nghiệm trong nước và quốc tế, những chiến lược và các biện pháp can thiệp hiệu quả, đồng thời thảo luận những khuyến nghị về chính sách đối với Việt Nam nhằm giải quyết tình trạng tảo hôn.
Toàn cảnh hội thảo (Ảnh :KS)
Theo các đại biểu, trên thế giới, mỗi năm có 15 triệu trẻ em gái phải kết hôn trước khi đến ngày sinh nhật lần thứ 18 của mình. Ở Việt Nam, mặc dù luật pháp về các vấn đề hôn nhân và gia đình đã quy định tuổi kết hôn ở phụ nữ là đủ tròn 18 và nam giới là đủ tròn 20, song 11% phụ nữ tuổi từ 20 đến 49 đã kết hôn hoặc đã sống chung như vợ chồng trước tuổi 18. Hơn nữa, Việt Nam vẫn còn tồn tại bất bình đẳng ở nhiều khu vực và các nhóm dân tộc, một số cộng đồng hiện đang tụt hậu so với tiến trình phát triển kinh tế- xã hội và tiến bộ về bình đẳng giới, họ đang phải đối mặt với tình trạng tảo hôn khá phổ biến. Kết quả điều tra lần thứ nhất về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số năm 2015 do Ủy ban Dân tộc và Tổng cục Thống kê phối hợp thực hiện, cho thấy tỷ lệ tảo hôn chung trong các nhóm dân tộc thiểu số khá cao là 26,6%, thậm chí tỷ lệ này ở nhiều nơi lên đến 50-70%.
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc Hà Hùng nhấn mạnh: Tảo hôn đã làm hạn chế cơ hội học tập của trẻ em gái, làm các em mất đi các cơ hội được đào tạo và tìm được công việc làm ổn định. Bên cạnh đó, tảo hôn cũng khiến trẻ em gái dễ mang thai sớm khi cơ thể chưa phát triển toàn diện, điều này làm ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển tinh thần và thể chất của các em. Tảo hôn cũng làm tăng nguy cơ bạo lực gia đình và các dạng bạo lực trên cơ sở giới. Đây cũng là nguyên nhân sâu xa làm suy giảm chất lượng nguồn nhân lực và sự phát triển bền vững vùng dân tộc thiểu số.
Thay mặt các tổ chức quốc tế, bà Shoko Ishikawa, Trưởng đại diện UN Women tại Việt Nam chia sẻ: “Chìa khoá để phá vỡ chu trình tảo hôn và kết hôn trẻ em là tăng quyền năng và đầu tư cho phụ nữ và trẻ em gái. Đặc biệt, mọi phụ nữ và trẻ em gái có nguy cơ hoặc chịu ảnh hưởng bởi kết hôn trẻ em và tảo hôn cần được tiếp cận những dịch vụ có chất lượng về giáo dục và đào tạo, tư vấn về pháp luật và y tế, tư vấn sức khỏe sinh sản và tình dục cũng như các dịch vụ xã hội khác. Điều này đòi hỏi các cơ quan chính phủ cần đưa ra những chính sách đầu tư cho trẻ em gái và bảo đảm ưu tiên thực hiện ở mọi khía cạnh và mọi lĩnh vực”.
Tại hội thảo, các chuyên gia đã cùng xem xét và thảo luận những yếu tố đang cản trở các biện pháp can thiệp hiệu quả. Trong đó, nhiều ý kiến đã chỉ ra những cơ hội hợp tác đa ngành của các bên liên quan và lồng ghép biện pháp can thiệp về tảo hôn vào các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam, đặc biệt đối với vùng dân tộc thiểu số. Các đại biểu cũng nhấn mạnh vai trò của trẻ em trong việc tìm kiếm giải pháp cho vấn đề này. Trong đó yếu tố quan trọng nhất là lắng nghe quan điểm cũng như để các em có thể cùng tham gia tìm giải pháp nhằm phòng ngừa và chấm dứt nạn tảo hôn. Ban tổ chức thống nhất sẽ tiếp tục nghiên cứu, tổng hợp các khuyến nghị mà hội thảo đưa ra để tiến tới xây dựng hành động cụ thể cho từng ngành, từng lĩnh vực, từng địa phương nhằm phòng ngừa và chấm dứt nạn tảo hôn./.
Kim Sơn