Hướng Hóa là huyện miền núi biên giới nằm ở phía Tây của tỉnh Quảng Trị. Với khí hậu nhiệt đới – gió mùa, nằm ở độ cao từ 400-600m so với mực nước biển, thiên nhiên đã ban tặng cho nơi này hệ sinh thái đa dạng cùng nguồn tài nguyên thiên thiên vô cùng phong phú. Bên cạnh đó, Hướng Hóa cũng là vùng đất giàu bản sắc văn hóa của đồng bào các dân tộc thiểu số như Vân Kiều và Pa Cô.
Khai thác những thế mạnh đặc trưng về tự nhiên và con người, thời gian qua, huyện Hướng Hóa đã đẩy mạnh phát triển các loại hình du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp. Địa phương dần định vị được trên bản đồ du lịch miền Trung và ngày càng được nhiều du khách biết, đặt chân đến tham quan.
Hướng Hóa được xem là "thủ phủ cà phê" của tỉnh Quảng Trị. (Ảnh: IPA Quảng Trị)
Hiện nay, nhiều người còn biết đến Hướng Hóa khi huyện được xem là "thủ phủ cà phê" của tỉnh Quảng Trị. Theo tìm hiểu, lịch sử cây cà phê đã có mặt tại huyện Hướng Hóa từ gần trăm năm trước. Qua thời gian, đến nay diện tích trồng cà phê đã lên đến hàng nghìn hecta, chủ yếu là giống cà phê Arabica chất lượng cao. Cây cà phê là sản phẩm chủ lực, mang lại thu nhập kinh tế cho nhiều hộ dân sinh sống trên địa bàn. Cùng với đó, cà phê của Hướng Hóa nói chung, của Khe Sanh nói riêng ngày càng khẳng định được thương hiệu trên bản đồ cà phê Việt Nam và thế giới. Đây là những điều kiện vô cùng thuận lợi để thiết kế và xây dựng các hoạt động đa dạng trải nghiệm du lịch cà phê tại địa phương.
Phát huy hơn nữa lợi thế của thương hiệu cây cà phê tại huyện Hướng Hóa, vừa qua, Trung tâm Xúc tiến đầu tư, Thương Mại và Du lịch tỉnh Quảng Trị (IPA Quảng Trị) đã tổ chức Hội thảo tham vấn cộng đồng đề án "Nghiên cứu phát triển sản phẩm du lịch gắn kết trải nghiệm cà phê tại Quảng Trị" và công bố sản phẩm du lịch "Khe Sanh coffee tour".
Hội thảo được tổ chức đã nhận được nhiều ý kiến tư vấn từ các cơ quan quản lý nhà nước, chính quyền địa phương, doanh nghiệp, hộ kinh doanh khai thác lữ hành, du lịch, kinh doanh ẩm thực và chủ các cơ sở sản xuất kinh doanh cà phê. Qua đó, tăng cường mối liên kết, phối hợp giữa "Nhà nước - Chuyên gia tư vấn - Doanh nghiệp - Người dân" trong phát triển kinh tế nông nghiệp nông thôn thông qua phát triển sản phẩm du lịch cà phê trên địa bàn.
Đại diện lãnh đạo IPA Quảng Trị bàn giao sản phẩm du lịch "Khe Sanh coffee tour" cho HTX Du lịch nông nghiệp Việt Nam - Khe Sanh. (Ảnh: IPA Quảng Trị)
Thông qua hội thảo cũng đã góp phần nâng cao nhận thức cho doanh nghiệp, người dân và các hộ kinh doanh dịch vụ du lịch về phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn. Thúc đẩy xây dựng nông thôn mới bền vững, góp phần phát huy lợi thế, giá trị khác biệt của nông nghiệp, nông thôn và nông dân trong xây dựng các sản phẩm du lịch địa phương. Thúc đẩy thay đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp đơn thuần sang phát triển kinh tế nông nghiệp.
Cũng tại hội thảo này, IPA Quảng Trị đã bàn giao sản phẩm du lịch "Khe Sanh coffee tour" cho đơn vị khai thác thương mại là HTX Du lịch nông nghiệp Việt Nam - Khe Sanh. Đây được xem là sản phẩm du lịch nông nghiệp chuyên nghiệp đầu tiên của Quảng Trị nói chung và Khe Sanh – Hướng Hóa nói riêng. Thể hiện nỗ lực của các bên liên quan với mong muốn mở ra hướng đi mới nhằm tận dụng, khai thác hiệu quả sản phẩm du lịch cà phê bên cạnh các tiềm năng khác về tự nhiên, lịch sử, văn hóa địa phương.
Theo đó, "Khe Sanh coffee tour" được thiết kế thời gian linh hoạt trong 2 hoặc 3 ngày. Khi tham gia tour du lịch này, du khách sẽ được khám phá các trang trại cà phê, trải nghiệm quy trình trồng, chăm sóc, thu hoạch và chế biến cà phê cùng nông dân. Bên cạnh đó, có cơ hội được thưởng thức các loại cà phê nguyên chất ngay tại nông trại và mua các sản phẩm cà phê làm quà lưu niệm. Ngoài ra, tour còn kết nối, đưa du khách đến tham quan các điểm di tích lịch sử, thắng cảnh nổi tiếng trên địa bàn như: Thác Chênh Vênh, rừng cộng đồng Chênh Vênh, thác Tà Puồng, đỉnh Cu Vơ, Sân bay Tà Cơn, Bảo tàng Đường 9 – Khe Sanh…
Ông Trần Phi Tường, Phó Giám đốc IPA Quảng Trị cho hay, với hơn 5.000 ha cà phê trên địa bàn, cà phê Khe Sanh đang minh chứng là một trong những ngành hàng nông nghiệp hàng đầu của địa phương cũng như của tỉnh Quảng Trị. Trên nền tảng vùng trồng và sản xuất cà phê ở Hướng Hóa, cùng với đó là kho tàng vô giá về văn hóa, lịch sử, tài nguyên thiên nhiên, việc kết nối những giá trị này sẽ tạo nên một sản phẩm du lịch nông nghiệp đặc biệt của vùng đất Khe Sanh - Hướng Hóa.
Du khách trải nghiệm quy trình trồng, chăm sóc, thu hoạch và chế biến cà phê tại các trang trại. (Ảnh: IPA Quảng Trị)
""Khe Sanh coffee tour" sẽ tạo nên một sản phẩm du lịch đặc trưng riêng có của Hướng Hóa cũng như của tỉnh Quảng Trị, góp phần thúc đẩy kinh tế du lịch của tỉnh theo định hướng ngành kinh tế mũi nhọn, đồng thời giúp tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân, góp phần quảng bá và giới thiệu đặc sản cà phê Khe Sanh đến tận tay người tiêu thụ", ông Trần Phi Tường nhấn mạnh.
Trực tiếp tham gia vào Đề án "Nghiên cứu phát triển sản phẩm du lịch gắn kết trải nghiệm cà phê tại Quảng Trị", theo ThS. Lê Minh Tuấn, Giảng viên Trường Du lịch – Đại học Huế, mặc dù có nhiều tiềm năng phát triển, nhưng du lịch cà phê tại Quảng Trị vẫn đối mặt với nhiều thách thức và sự cạnh tranh từ các địa phương khác có thế mạnh về du lịch cà phê như Đà Lạt, Buôn Ma Thuột. Do đó, tỉnh cần phải có chiến lược phát triển rõ ràng, trong đó chú trọng đến việc đầu tư hạ tầng, nâng cao chất lượng dịch vụ, và xây dựng các sản phẩm du lịch đặc thù. Du lịch cà phê tại Quảng Trị đang trong giai đoạn khởi đầu cần được phát triển một cách bền vững để mang lại lợi ích kinh tế, xã hội cho địa phương.
"Việc kết hợp giữa du lịch và nông nghiệp không chỉ giúp bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, truyền thống mà còn tạo ra cơ hội việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân. Với chiến lược phát triển hợp lý và sự đồng lòng của các bên liên quan, du lịch cà phê tại Quảng Trị hứa hẹn sẽ trở thành một điểm sáng trong bức tranh du lịch của tỉnh", ThS. Lê Minh Tuấn nhìn nhận.