 |
|
Tưng bừng lễ hội Ariêu Piing của dân làng A La, xã A Ngo, huyện Đakrrông
|
Lễ hội Ariêu Piing thường được tổ chức khoảng từ 2-3 ngày và 10-15 năm mới được tổ chức một lần. Ariêu Piing còn gọi là lễ cải táng, lễ bốc mả. Đây là lễ hội truyền thống mang nét văn hóa tâm linh lớn nhất của đồng bào Pa Kô ở vùng cao Quảng Trị, nhằm tỏ lòng tôn kính đến những người đã khuất.
Bên cạnh đó, Ariêu Ping còn khơi dậy những nét văn hóa truyền thống, là dịp con cháu tụ họp để thắt chặt thêm tình cảm. Những người dân sống ở các bản làng xung quanh cũng rất quan tâm đến lễ hội này, càng khiến cho không khí lễ hội thêm sôi động. Lễ hội được tổ chức tuần tự như: Ngày đầu tiên, người dân sẽ tụ họp để cùng nhau làm một ngôi nhà ngay giữa trung tâm, nơi tổ chức lễ hội để khách quý đến tham dự ở lại và một ngôi nhà có tên gọi là Ân Trạp - nơi để tro cốt của người đã khuất. Ngày thứ hai sẽ diễn ra lễ hội đâm trâu (nay người dân thay bằng bò, dê), liên hoan văn hóa cồng chiêng.
Đến ngày cuối là ngày thể hiện nét tâm linh của đồng bào, bởi hôm đó mọi người sẽ đưa tiễn hương hồn tổ tiên về nơi an nghỉ cuối cùng. Trong các ngày diễn ra lễ hội, tiếng trống, tiếng cồng chiêng phải được vang lên không ngừng nghỉ, số thanh niên trong làng thay phiên nhau đánh trống, hò reo suốt cả ngày đêm.
Điểm nhấn được người dân quan tâm nhất trong lễ hội Ariêu Piing là lễ hiến sinh (đâm trâu). Lễ này diễn ra bắt đầu từ khi đoàn người tập trung thành vòng tròn xung quanh bãi đất Pa Roong để thực hiện nghi lễ đâm trâu. Những cây nêu sẽ được những họ tộc có người đã khuất dựng lên để buộc trâu, bò, dê, lợn xung quanh thực hiện nghi lễ tế thần. Lúc này đoàn người Ra Gioóc dẫn đầu sẽ tiếp tục nhảy múa theo vòng tròn, người đi đầu sẽ thổi tù và, hát hò, những người còn lại sẽ đồng thanh hô theo. Khi đâm trúng con vật, những người xung quanh sẽ cổ vũ, uống rượu và di chuyển liên lục cho đến khi vật hiến sinh ngã quỵ xuống.
Sau khi nghi lễ này hoàn thành, những con vật này sẽ được xẻ thịt và nấu nướng ngay tại đó để tiếp đãi đoàn khách đến từ các bản làng lân cận. Trong khi các hoạt động khác diễn ra thì tiếng cồng chiêng, tiếng trống ở nhà viếng Ân Trạp vẫn không ngừng vang lên. Những người thân ở xa, hoặc bà con làng xóm sẽ vào thắp hương, cúng viếng tro cốt người đã khuất được đặt trong những chiếc hộp nhỏ đã được người dân cất bốc trước đó từ rừng về.
Trong hôm nay 17/1/2019, dân làng A La sẽ tổ chức lễ tiễn đưa tro cốt người đã khuất cải táng ở những ngôi nhà mồ đã được chuẩn bị sẵn.
Đ.V