 |
|
Để có đủ nước phục vụ gieo sạ vụ Hè thu năm 2019, nhiều nơi trong tỉnh nông dân phải đặt máy bơm hút nước tận dụng từ ao hồ, hố bom
|
Vụ hè thu năm nay xã Gio Mỹ, huyện Gio Linh dự kiến gieo cấy hơn 600 ha lúa nhưng xem ra khó đạt được kết quả như mong muốn vì thời tiết đang nắng hạn gay gắt, hồ thủy lợi Trúc Kinh thiếu nước tưới. Trong lúc đó lượng nước hồi quy sông Cánh Hòm dự kiến vụ hè thu năm nay thiếu hụt, không đủ để tạo nguồn bơm tưới cho vùng lúa của xã Gio Mỹ cũng như các xã vùng đông huyện Gio Linh. “Tình trạng thiếu nước tưới thời gian qua trên địa bàn đã ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng của cây lúa. Trước tình hình hạn hán có thể xảy ra, HTX cũng như người dân địa phương đã tích cực triển khai nhiều giải pháp như tận dụng nước ao, hồ, nạo vét các tuyến kênh mương để lấy nước tưới cho đồng ruộng”, ông Nguyễn Giang, Giám đốc HTX Phước Thị, xã Gio Mỹ cho hay.
Vụ này gia đình anh Nguyễn Văn Nhật, thôn Phước Thị gieo trồng 2,5 ha lúa. Xác định thời tiết nắng hạn, thời gian chuyển tiếp giữa vụ đông xuân và hè thu ngắn nên ngay sau khi kết thúc vụ đông xuân, anh Nhật đã tập trung vệ sinh đồng ruộng, làm đất để xuống giống gieo sạ. Nhờ tranh thủ được nguồn nước đầu mùa vụ, anh đã cơ bản hoàn thành việc gieo sạ. Anh Nhật cho biết: “Ngoài việc tuân thủ đúng lịch thời vụ của HTX, sản xuất giống lúa ngắn ngày, người dân chúng tôi cũng đã tận dụng nguồn nước từ ao, hồ để sản xuất vụ hè thu sớm nhằm tránh hạn hán. Tuy nhiên với tình hình nắng hạn này, nước sẽ không đủ để phục vụ tưới tiêu cho cả vụ nên chúng tôi mong muốn cấp trên hỗ trợ một phần kinh phí để người dân chủ động bơm nước từ ao hồ tự nhiên chống hạn. Ngoài ra, chúng tôi cũng kiến nghị các cụm thủy nông xả thêm nước tưới tạo nguồn, giữ các đập xung yếu để người dân có nước bơm chống hạn trong thời gian tới”.
Ở HTX Đông Dương, xã Hải Dương, huyện Hải Lăng đầu vụ hè thu vừa qua cũng đã thực hiện nhiều giải pháp phòng chống hạn để đảm bảo cho việc gieo cấy đúng lịch thời vụ. Ông Phan Văn Quang, Giám đốc HTX Đông Dương cho biết, toàn HTX vụ này gieo cấy khoảng 200 ha, do đợt nắng nóng xảy ra ở đầu vụ khiến mực nước ở các tuyến kênh mương cạn kiệt nên đã ảnh hưởng rất lớn đến việc gieo sạ. “Để có nước phục vụ gieo cấy và tưới đồng ruộng, chúng tôi đã thuê máy múc nạo vét các tuyến kênh mương chính, kênh nội đồng, sông Ô Giang. Hiện mực nước cho đồng ruộng ở HTX cơ bản đảm bảo nhưng dự báo đợt nắng nóng còn kéo dài nên việc thiếu nước tưới sẽ xảy ra. Chúng tôi đang tập trung vận hành các hệ thống trạm bơm, công trình thủy lợi trên địa bàn để cung cấp nước tưới phục vụ sản xuất”, ông Quang nói.
Hiện nay lượng nước ở các hồ đập đầu vụ hè thu năm 2019 thấp hơn rất nhiều so với năm 2017, 2018, chỉ đạt trung bình trên 58% so với dung tích thiết kế. Có 4 hồ chứa dung tích nước đạt dưới 50%, thấp nhất là hồ Tân Kim chỉ đạt gần 30%, hồ La Ngà 44%. Trong đó có 3 hồ chứa La Ngà, Trúc Kinh và Nghĩa Hy không đủ nước để tưới tự chảy cho toàn bộ diện tích phục vụ tưới theo kế hoạch. Đặc biệt hồ Nghĩa Hy không có nguồn nước để đặt bơm tưới hỗ trợ. Mặt khác, lượng nước hồi quy trên các kênh tiêu Vĩnh Sơn, Tân Bích, Hói Sòng và sông Cánh Hòm cạn kiệt, không đủ nguồn nước cho các trạm bơm hoạt động. Do mực nước còn lại thấp nên các hồ Nghĩa Hy, La Ngà, Kinh Môn, Hà Thượng và Trúc Kinh đều thiếu nước tưới trên 100 ha. Vụ hè thu 2019 Công ty TNHH MTV Quản lí khai thác công trình thủy lợi Quảng Trị được giao nhiệm vụ phục vụ tưới cho gần 16.240 ha đất sản xuất nông nghiệp và cấp nước cho dân sinh.
Tuy nhiên do nắng hạn kéo dài, không có mưa, cùng với quá trình bốc hơi nước quá nhanh đã làm cho lượng nước hiện còn lại trong các hồ đập trên địa bàn toàn tỉnh ở mức rất thấp. Trong khi đó dự báo mới nhất của Trung tâm Khí tượng Thủy văn quốc gia cho thấy nhiệt độ trung bình từ tháng 4 đến tháng 8/2019 ở Quảng Trị phổ biến ở mức cao hơn trung bình nhiều năm cùng thời gian khoảng 0,5-1 độ C, nắng nóng xuất hiện sớm, có nguy cơ cao xảy ra hạn hán, thiếu nước tưới, xâm nhập mặn vùng cửa sông. Trước tình hình đó các Xí nghiệp thủy nông trực thuộc Công ty TNHH MTV Quản lí khai thác công trình thủy lợi Quảng Trị ngoài bơm nước theo lịch thời vụ đã phải đặt thêm các trạm máy bơm dã chiến và hoạt động liên tục trong ngày để phục vụ đủ nước sản xuất mùa vụ cho người dân.
Ông Trương Văn Hùng, Giám đốc Xí nghiệp thủy nông Gio Cam Hà cho biết: “Ngay từ đầu vụ đơn vị đã thống nhất với các địa phương, các HTX về lịch tưới nước đồng thời đề ra các phương án chống hạn cụ thể. Hiện nay đơn vị đang thực hiện việc trữ nước trên sông Cánh Hòm; lắp đặt thêm các trạm bơm dã chiến, đắp đập, quản lí chặt chẽ các đập ngăn mặn… để đảm bảo được nguồn nước tưới cho đồng ruộng cũng như phục vụ công tác chống hạn trong thời gian tới”.
Trong những ngày qua, Công ty TNHH MTV Quản lí khai thác công trình thủy lợi Quảng Trị đã tổ chức chỉ đạo, ra quân tu bổ, nạo vét, vệ sinh kênh mương từ kênh chính đến kênh nội đồng để đảm bảo luôn thông dòng chảy, giảm tổn thất nước, nâng cao khả năng dẫn nước, giảm thời gian tưới. Tập trung nạo vét các sông, hói, khơi thông các cửa lấy nước, kênh dẫn trạm bơm đảm bảo dẫn nước thông suốt cho các trạm bơm.
Tổ chức khoanh vùng bơm, đắp các đập nội đồng, đắp bờ bao, bờ vùng để trữ nước; đắp chặn các kênh tiêu, các khe suối để tận dụng nước hồi quy, lắp đặt các trạm bơm nhỏ lẻ bơm tưới hỗ trợ. Nạo vét cửa vào các cống đầu mối, bố trí lắp đặt các trạm bơm điện để tận dụng phần dung tích chết của hồ bơm tưới cho giai đoạn cuối vụ hè thu khi mực nước các hồ cạn kiệt.
Phối hợp với ngành điện để ưu tiên điện cho công tác chống hạn có hiệu quả, tránh tình trạng cắt điện nhiều lần trong ngày cũng như thông báo với các địa phương chuẩn bị các phương tiện máy bơm, gàu, guồng… để chống hạn.
Hiếu Giang