Theo ông Nguyễn Nam Liên, Thông tư 15 Bộ Y tế mới ban hành ngày 30/5/2018 (thay thế Thông tư 37) điều chỉnh giá 88 dịch vụ y tế dựa trên khảo sát của Bộ Y tế, Bộ Tài chính và Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam về các dịch vụ, tính toán chi phí thực tế và thống nhất nguyên tắc điều chỉnh giá của một số dịch vụ, tập trung vào các dịch vụ có số lượng sử dụng lớn. Trên cơ sở đó, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư số 15/2018/TT-BYT quy định thống nhất giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế giữa các bệnh viện cùng hạng trên toàn quốc để thay thế Thông tư 37.
Bộ Y tế gặp mặt báo chí ngày 29/6. Ảnh: ĐT
Theo đó, điều chỉnh giảm 70 dịch vụ, gồm: 6 giá khám bệnh (của 5 hạng bệnh viện và trạm y tế xã), bình quân giảm 17%; 34 giá ngày giường bệnh (của 5 hạng bệnh viện và các loại giường), bình quân giảm 6%; 30 dịch vụ kỹ thuật và xét nghiệm, bình quân giảm 24%.
Điều chỉnh tăng 9 dịch vụ, gồm: 7 giá ngày giường chủ yếu là giường hồi sức tích cực và giường hồi sức cấp cứu, bình quân điều chỉnh tăng 5%; 2 dịch vụ xét nghiệm.
Bổ sung giá của 9 dịch vụ kỹ thuật: người bệnh sử dụng các dịch vụ này sẽ được BHXH thanh toán.
Điều chỉnh 12 dịch vụ (chủ yếu là các dịch vụ chụp CT, nội soi) theo nguyên tắc không tính chi phí thuốc, vật tư tiêu hao đặc thù trong giá dịch vụ do thuốc và các loại vật tư này có nhiều loại và mỗi người bệnh sử dụng khác nhau. BHXH sẽ thanh toán theo số lượng thực tế sử dụng và giá trúng thầu.
Bổ sung và điều chỉnh ghi chú cụ thể một số thuốc, vật tư chưa tính trong giá của 160 dịch vụ kỹ thuật làm cơ sở để BHXH thanh toán cho người có thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) theo thực tế sử dụng; làm tăng quyền lợi của người tham gia BHYT.
Với thông tư mới này, giá khám bệnh sẽ giảm 15%-20% (tiền khám bệnh sẽ giảm từ 4.800 đến 5.900 đồng ở các hạng BV. 40 dịch vụ kỹ thuật được điều chỉnh giảm chủ yếu là các dịch vụ chẩn đoán như: siêu âm, X-quang, MRI, CT scanner, PET-CT như: chụp CT scanner đến 32 dãy không có thuốc cản quang từ 536.000 đồng xuống còn 512.000 đồng. Chụp cộng hưởng từ (MRI) có thuốc cản quang từ 2,336 triệu đồng xuống 2,2 triệu đồng.
Cùng đó, nhiều dịch vụ kỹ thuật giảm giá rất mạnh như: phẫu thuật tạo thông động tĩnh mạch AVF giảm từ 7,2 triệu xuống còn 3,6 triệu đồng, xét nghiệm Mycobacterium tuberculosis định danh và kháng RMP Xpert giảm đến 6 lần, nội soi tai mũi họng giảm hơn 2 lần. Phẫu thuật nội soi khâu thủng dạ dày giảm từ hơn 4 triệu xuống còn 2,8 triệu đồng; phẫu thuật cắt Amidan bằng dao điện giảm từ 3,6 triệu xuống còn 2 triệu đồng.
Theo nhận định của Bộ Y tế, việc điều chỉnh giá lần này vẫn chỉ tính chi phí trực tiếp và tiền lương, chưa kết cấu chi phí quản lý theo lộ trình giá dịch vụ công quy định tại Nghị định 16/NĐ-CP. Do vậy, để thực hiện lộ trình điều chỉnh giá theo Nghị định 16 và các Nghị quyết số 19, số 20 của Hội nghị Trung ương 6, Nghị quyết số 27 của Hội nghị Trung ương 7 thì trong thời gian tới vẫn phải tiếp tục điều chỉnh giá dịch vụ y tế. Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Y tế, Bộ Tài chính căn cứ vào diễn biến chỉ số giá tiêu dùng, khả năng cân đối quỹ BHYT để tính toán lộ trình và thời điểm điều chỉnh cho phù hợp.
Ông Nguyễn Nam Liên cho biết, việc điều chỉnh giá lần này sẽ giảm tình trạng chỉ định những kỹ thuật, xét nghiệm không cần thiết góp phần cân đối quỹ Bảo hiểm y tế đến năm 2020. Đối với các cơ sở khám, chữa bệnh có bị ảnh hưởng là giảm nguồn thu dịch vụ y tế. Bên cạnh đó, các dịch vụ điều chỉnh phần lớn là các dịch vụ về giường bệnh, chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm nên giảm việc chỉ định dịch vụ quá mức cần thiết.
Bộ Y tế sẽ chỉ đạo các bệnh viện tăng cường tiết kiệm chi phí để nâng cao chất lượng dịch vụ, đồng thời đối với các chi phí để bảo đảm hoạt động thường xuyên của đơn vị nếu nguồn thu không bảo đảm thì đơn vị được ngân sách nhà nước bảo đảm theo phân cấp quản lý ngân sách hiện hành. Về phía người bệnh, giá dịch vụ giảm nên phần đồng chi trả của người bệnh giảm, việc điều chỉnh cũng làm tăng quyền lợi của người có thẻ BHYT.
Sử dụng mức giá cao gấp 100 lần là không đúng
Ông Nguyễn Nam Liên cho biết để tính giá dịch vụ các loại vật tư, hóa chất, Bộ Y tế đã căn cứ vào kết quả trúng thầu của các bệnh viện (BV) cả Trung ương và địa phương, không lấy giá trung bình cộng của các kết quả trúng thầu của các đơn vị mà loại các giá trúng thầu cao hơn, thấp hơn trên 25%, chỉ giữ lại các giá trúng thầu cao hơn hoặc thấp hơn dưới 25% để tính mức giá trung bình, làm cơ sở tính chi phí và quyết định mức giá.
Theo ông Liên, các mức giá, mức cao hơn, thấp hơn đều đã được loại trừ khi tính mức giá trung bình. Đồng thời, khẳng định giá viện phí của 88 dịch vụ y tế được điều chỉnh giá xây dựng dựa trên kết quả khảo sát của các BV tuyến trên là không chính xác. "Chúng tôi đã khảo sát thực tế tại khoảng 30 BV, tổng hợp báo cáo của 4 BV hạng đặc biệt, 56 BV hạng I, 140 BV hạng 2, hơn 250 BV hạng 3 chứ không phải chỉ căn cứ vào giá tại BV Trung ương.
Giá khám bệnh đã xây dựng 6 loại định mức kinh tế kỹ thuật cho 6 hạng BV từ Trung ương đến cơ sở chứ không lấy tuyến Trung ương làm định mức cho tuyến huyện, xã. Giá giường bệnh cũng đã xây dựng 41 loại định mức theo 5 hạng BV và trạm y tế. Trong mỗi hạng BV có 9 loại giường khác như từ điều trị tích cực, cấp cứu, nội khoa…"- ông Liên khẳng định.
Trước ý kiến cho rằng hầu hết các BV đều có cơ sở vật chất xuống cấp, trang thiết bị cũ… nhưng vẫn tính giá cao như BV tuyến Trung ương, đại diện Bộ Y tế cho biết thời gian vừa qua, Nhà nước đã đầu tư nâng cấp trên 550 BV tuyến huyện, gần 200 BV tuyến tỉnh, các BV đã huy động vốn, vay vốn đầu tư, cơ sở hạ tầng khang trang, chỉ còn một số ít BV huyện chưa được đầu tư. Kết quả đánh giá sự hài lòng của người bệnh cho thấy tỉ lệ người bệnh hài lòng về cơ sở vật chất BV ngày càng tăng.
Về ý kiến cho rằng cơ quan BHXH thanh toán theo thực tế sử dụng trong trường hợp cơ sở KCB thực hiện không hết định mức (tức là thanh toán theo phương thức thực thanh, thực chi), ông Nguyễn Nam Liên cho rằng, việc đề nghị thanh toán này chưa phù hợp với quy định tại Thông tư liên tịch số 41/2014/TTLT-BYT-BTC hướng dẫn thực hiện BHYT: “Cơ sở thanh toán: Chi phí dịch vụ kỹ thuật y tế được tính theo giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt; chi phí về thuốc, hóa chất, vật tư y tế được tính theo giá mua vào nhưng không vượt quá giá trúng thầu; chi phí về máu, chế phẩm máu thanh toán theo giá quy định của Bộ Y tế”. Mặt khác, hiện nay chúng ta đang đổi mới phương thức thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT, giảm dần thanh toán theo phí dịch vụ sang thanh toán theo định suất, theo trường hợp bệnh để khuyến khích cơ sở y tế áp dụng tiến bộ kỹ thuật, thực hiện các giải pháp để giảm chi phí; do đó việc thanh toán theo thực thanh, thực chi sẽ đi ngược việc đổi mới phương thức thanh toán./.
Đỗ Thoa