Ngày 22/12/1944, Chấp hành chỉ thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân thành lập tại châu Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng, gồm 34 chiến sĩ, trang bị 34 khẩu súng, chia thành 03 tiểu đội.
Về lý luận, Đảng ta đã vận dụng sáng tạo lý luận chủ nghĩa Mác-Lê nin về quân đội kiểu mới của giai cấp vô sản vào tổ chức, xây dựng và rèn luyện Quân đội nhân dân Việt Nam sát với điều kiện thực tiễn cách mạng Việt Nam, xây dựng ra lực lượng vũ trang cách mạng với ba thứ quân (Bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân và du kích).
Cùng với việc xây dựng LLVT cách mạng, Đảng ta rất coi trọng lãnh đạo chặt chẽ và khẳng định dứt khoát quyền lãnh đạo quân đội.
Về thực tiễn đã chứng minh, dù bất kỳ tình huống nào cũng phải tăng cường và giữ vững sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với quân đội, là một nguyên tắc bất di, bất dịch của Đảng trong xây dựng Quân đội, đồng thời là yếu tố quyết định sự trưởng thành, chiến thắng của Quân đội ta. Vừa mới ra đời, thực hiện lời di huấn của Chủ Tịch Hồ Chí Minh: phải đánh và nhất định phải thắng từ trận đầu, trong buổi đầu lực lượng quân sự tuy nhỏ bé, nhưng đã khảng định quyết tâm sắt đá, lòng kiên trung bất khuất của một đội quân từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu, quyết giành thắng lợi.
Quân đội ta là Quân đội “từ nhân dân mà ra”, “vì nhân dân mà chiến đấu”.
Xuất phát từ vai trò của quần chúng trong lịch sử, trong quá trình tổ chức, xây dựng, giáo dục, rèn luyện QĐND Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “không có dân thì không có bộ đội”, “Nhân dân là nền tảng, là cha mẹ của bộ đội”. Người thường xuyên nhắc nhở cán bộ, chiến sĩ: “Phải nhớ rằng dân là chủ, Dân như nước, mình như cá, lực lượng bao nhiêu là nhờ ở dân hết”, “Phải dựa vào dân, dựa chắc vào dân thì không kẻ địch nào có thể tiêu diệt được”, “Có dân là có tất cả”.
“Vì nhân dân mà chiến đấu”, đã được thể hiện trong việc thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của đội quân công tác, tuyên truyền, giáo dục, vận động nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và còn được thể hiện trong việc thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ đội quân lao động sản xuất, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của các tầng lớp nhân dân.
Là đội quân chiến đấu dũng cảm, mưu trí, quyết chiến, quyết thắng
Là tổ chức vũ trang cách mạng của Đảng, lực lượng vũ trang nhân dân ta có chức năng chủ yếu là chiến đấu tiêu diệt kẻ thù, cùng với toàn dân làm nhiệm vụ lịch sử giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, ngay từ khi mới ra đời, các lực lượng vũ trang cách mạng đầu tiên đã chiến đấu dũng cảm để bảo vệ nhân dân, bảo vệ cơ sở, giữ vững và phát triển phong trào cách mạng và làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ ngày 07/5/1954 lừng lẫy năm châu chấn động địa cầu. Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước quân đội nhân dân cùng toàn dân liên tiếp đánh bại các chiến lược chiến tranh của đế quốc Mỹ, lập nên những chiến công chói lọi, tiêu biểu như: cuộc tập kích chiến lược Xuân Mậu Thân (1968) “chiến lược 1972 lịch sử”, trận “Điện Biên Phủ trên không” đập tan cuộc tập kích bằng không quân chiến lược của đế quốc Mỹ; cùng với toàn dân thực hiện cuộc tổng tiến công và nổi dậy đại thắng mùa xuân 1975, kết thúc vẻ vang cuộc kháng chiến cứu nước vĩ đại. Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Quân đội nhân dân Việt Nam lại cùng toàn dân đánh thắng cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc ở hai đầu biên giới, giữ vững chủ quyền biên giới, vùng trời, biển đảo của Tổ quốc; làm thất bại mọi âm mưu trong chiến lược “Diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa.
Ngày 17/10/1989, Ban Bí thư Trung ương Ðảng khóa VI đã ra Chỉ thị số 381-CT/TW lấy ngày 22/12, Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam là Ngày hội quốc phòng toàn dân.
Kỷ niệm 79 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, 34 năm Ngày Hội Quốc phòng toàn dân là dịp để chúng ta ôn lại lịch sử, truyền thống vẻ vang của dân tộc, truyền thống tốt đẹp, những chiến công oanh liệt của Quân đội và nhân dân Việt Nam. Bên cạnh niềm tự hào về một quân đội bách chiến bách thắng, còn là dịp để chúng ta nhận thức một cách đầy đủ, sâu sắc hơn tất cả những gì mà quân đội của chúng ta đã chiến đấu, hi sinh, để trưởng thành lớn mạnh, để thắng lợi vẻ vang; là dịp để chúng ta tôn vinh những thế hệ đã hiến dâng cuộc đời mình cho vinh quang của dân tộc, cho độc lập, tự do của đất nước; là dịp chúng ta tưởng nhớ những người đã mất và cố gắng làm tròn trách nhiệm của những người còn sống, đang sống...
Quân đội nhân dân Việt Nam mãi mãi xứng đáng là quân Đội anh hùng của một dân tộc anh hùng, xứng đáng với truyền thống vẻ vang “Trung với Đảng, trung với nước, hiếu với Dân, Sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì Chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành khó khăn nào cũng vượt qua kẻ thù nào cũng đánh thắng” mà Chủ Tịch Hồ Chí Minh khen tặng. Nguyễn Thị Thu Hà