Cổng thông tin điện tử

Mỗi người dân chịu 7 tấn bom, 80 quả đạn pháo

Những ngày tháng 4 lịch sử, chúng tôi tìm về nhà ông Đinh Như Gia (khu phố 5, thị trấn Hồ Xá, Vĩnh Linh, Quảng Trị) để nghe ông ngược dòng thời gian, trở lại những năm tháng chống Mỹ cứu nước.

Đường làng, ngõ, xóm ở Vĩnh Linh hiện nay hầu hết được bêtông, nhựa hóa đi lại thuận lợi.  Ảnh: N.V

Ở tuổi 83, người anh hùng Lao động hạng Nhất, vinh dự 5 lần được gặp Bác Hồ vẫn minh mẫn khi tiếp chuyện chúng tôi. Ông Gia cho biết, sau khi Hiệp định Geneve được ký kết và đi vào thực thi trên thực tế, lúc này Vĩnh Linh với phần lớn đất đại thuộc bờ bắc sông Bến Hải trở thành huyện duy nhất của tỉnh Quảng Trị được giải phóng. Từ đó, Vĩnh Linh trở thành tiền tuyến của miền Bắc xã hội chủ nghĩa, là nơi trực tiếp đấu tranh với địch để bảo vệ khu vực phi quân sự, bảo vệ pháp lý Hiệp định Geneve đang diễn ra gay gắt, là bàn đạp phục vụ phong trào cách mạng miền Nam, cửa khẩu quan hệ miền Nam - Bắc Việt Nam…

Với những lý do quan trọng đó, ngày 16.6.1955, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Nghị định số 551-Ttg thành lập Đặc khu Vĩnh Linh tương đương cấp tỉnh, đặt dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Trung ương.

Ban Chấp hành Trung ương Đảng ra nghị quyết thành lập Đảng uỷ khu vực Vĩnh Linh và giao nhiệm vụ, ra sức củng cố, xây dựng khu vực Vĩnh Linh về chính trị, quân sự, kinh tế, văn hóa - xã hội. Kiên quyết đấu tranh buộc địch phải thi hành Hiệp định Geneve, bảo vệ quy chế khu phi quân sự, bảo vệ an toàn đời sống của nhân dân, thực hiện chính sách quan hệ hai miền Bắc - Nam của Đảng và Chính phủ Việt Nam Dân chủ cộng hòa.

Nhận thấy đặc khu Vĩnh Linh là vị trí chiến lược, Mỹ - ngụy đã huy động 60.000 lượt các máy bay, trong đó có gần 4.000 máy bay B52 giội xuống Vĩnh Linh 560.000 tấn bom; các họng pháo của địch ở nhiều nơi cũng giội xuống Vĩnh Linh 727.000 quả đạn đại bác. Trên mảnh đất 820km2, bình quân mỗi km2 hứng chịu 600 tấn bom và 800 quả đại bác. Với hơn 7 vạn dân lúc ấy, bình quân mỗi người dân đặc khu Vĩnh Linh hứng chịu 7 tấn bom và 80 quả đạn pháo.

“Hoa” đã nở trên vùng lửa đạn

Bước ra khỏi chiến tranh, Vĩnh Linh là vùng đất bị tàn phá nặng nề, từ trung du, miền núi cho đến đồng bằng, miền biển đều hoang tàn, đổ nát, dày đặc hố bom… Đặc biệt, vật liệu nổ sót lại sau chiến tranh còn la liệt, ảnh hưởng lớn đến việc khôi phục kinh tế, sản xuất của nhân dân.

Ông Gia nhớ lại, thời điểm đó, ruộng vườn bom đạn nằm ngổn ngang, hết chiến tranh, nhưng nhiều người vẫn chết, bị thương tật vì bom đạn sót lại phát nổ. Hiểm nguy là thế nhưng người Vĩnh Linh vẫn kiên trì bám ruộng, thực hiện những phong trào như “cày giỏi, cấy nhanh, diện tích hoàn thành, chiêm mùa kịp vụ”… Từ những phong trào sản xuất, nuôi trồng được người dân hưởng ứng, Vĩnh Linh dần vượt qua khó khăn để bước tiếp đến công nghiệp hoá.

Vào dịp lễ như 30.4, những cựu binh từng sống, chiến đấu ở đặc khu Vĩnh Linh khi về thăm không khỏi vui mừng vì sự thay đổi vượt bậc nơi trước đây từng là bình địa. Những xã như Vĩnh Sơn, Vĩnh Lâm, Vĩnh Thành… trước đây đất đai hoang lạnh, nay dày đặc những hồ nuôi tôm thẻ chân trắng, tôm sú cho thu nhập cao. Những vùng bán sơn địa, vùng núi như Vĩnh Thuỷ, Vĩnh Ô có hàng ngàn ha tràm, cao su, hồ tiêu… cho người dân đời sống khá giả. Ở vùng biển, tàu thuyền ngày một nhiều, ngư dân vững vàng rẽ sóng vươn khơi, thu nhiều tôm cá. Hai thị trấn Hồ Xá, Cửa Tùng san sát nhà tầng, dịch vụ tiện ích phát triển mạnh.

Ở Vĩnh Linh, hầu hết những con đường đất đã được bêtông, nhựa hóa. Hưởng ứng phong trào “nhà nhà trồng hoa, người người trồng hoa”, từ nhà ra ngõ, người dân trồng đủ các loại hoa khoe sắc khiến bức tranh nông thôn Vĩnh Linh trở nên thi vị.

Ông Thái Văn Thành - Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh cho biết, tổng nguồn lực huy động để xây dựng nông thôn mới năm 2018 khoảng 188 tỷ đồng. Đến nay, Vĩnh Linh có 15/19 xã đạt tiêu chí NTM (tỷ lệ 78,9%); tỉnh đã chọn 2 xã Vĩnh Thủy và Vĩnh Kim để chỉ đạo điểm xây dựng xã NTM kiểu mẫu giai đoạn 2018-2020.

Ngọc Vũ