Ngày 14/11, Tòa án Nhân dân quận Nam Từ Liêm (Hà Nội) mở lại phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án tranh chấp hợp đồng bảo lãnh giữa nguyên đơn là Công ty Cổ phần Đầu tư PV2 (PV2) và bị đơn là Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agirbank).
Vụ tranh chấp này xảy ra cách đây hơn 10 năm và đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.
Phía bị đơn là Ngân hàng Agribank cho rằng Đỗ Đức Hưng (cựu Giám đốc Agribank Hồng Hà) ký các chứng thư bảo lãnh là vượt hạn mức, vượt thẩm quyền và trái quy định nên không có hiệu lực pháp luật.
Vụ việc bắt đầu từ năm 2011, khi PV2 ký hợp đồng cung ứng thép cho Công ty Cổ phần Đầu tư Vietsan (Vietsan) và được Agribank chi nhánh Hồng Hà phát hành 2 chứng thư bảo lãnh với cam kết nếu Vietsan vi phạm nghĩa vụ thanh toán, ngân hàng sẽ có trách nhiệm thanh toán thay.
Chứng thư này do ông Đỗ Đức Hưng, cựu Giám đốc Agribank chi nhánh Hồng Hà ký phát hành.
Tuy nhiên, ông Hưng bị bắt năm 2012 và bị phạt 23 năm tù vào năm 2017 về các hành vi lừa đảo, vi phạm quy định cho vay.
Năm 2012, do phía Vietsan vi phạm hợp đồng nên PV2 khởi kiện, yêu cầu ngân hàng bảo lãnh theo 2 chứng thư đã phát hành.
Tòa án Nhân dân quận Nam Từ Liêm xét xử sơ thẩm và Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội xét xử phúc thẩm, đều buộc phía Agribank phải trả cho PV2 khoảng 25 tỷ đồng theo các thư bảo lãnh được ông Đỗ Đức Hưng ký.
Năm 2016, Tòa án Nhân dân Cấp cao tại Hà Nội mở phiên Giám đốc thẩm vụ án trên và cho rằng cấp sơ thẩm và phúc thẩm đã "vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng" nên quyết định hủy án để xét xử lại.
Tháng 9/2023, Tòa án Nhân dân quận Nam Từ Liêm mở lại phiên tòa nhưng tạm dừng để phía ngân hàng cung cấp thêm chứng cứ.
Sau đó, ngân hàng đã giao nộp Quyết định số 528 thể hiện ông Đỗ Đức Hưng khi là Giám đốc Agribank chi nhánh Hồng Hà đã ký các chứng thư bảo lãnh vượt thẩm quyền nên giao dịch vô hiệu, ngân hàng không có nghĩa vụ bồi thường và yêu cầu phía PV2 trả lại 25 tỷ đồng đã nhận.
Tại phiên xử sáng 14/11, đại diện PV2 nêu quan điểm, Quyết định số 528 từng được ngân hàng giao nộp cũng cho Tòa án Nhân dân quận Nam Từ Liêm vào năm 2012, khi lần đầu vụ án được xử sơ thẩm.
So sánh với Quyết định số 528 được giao nộp năm 2012, đại diện PV2 cho hay văn bản số 528 được cung cấp lần này đã bị chỉnh sửa.
Cụ thể, Điều 4 trong Quyết định 528 về phân cấp hạn mức tín dụng có thêm nội dung Giám đốc các chi nhánh, sở giao dịch “làm theo phụ lục.”
Văn bản 528 cung cấp cho Tòa năm 2012 chỉ có 7 trang nhưng lần này lại có thêm 2 trang phụ lục nữa.
Trong 7 trang đầu, có chữ ký nháy của 3 người có thẩm quyền nhưng tại phụ lục, chỉ có 2 chữ ký nháy.
Đại diện PV2 đánh giá do Quyết định này bị làm giả nên không xin đủ được chữ ký, đồng thời cáo buộc hành vi này cấu thành tội làm giả tài liệu.
Bên cạnh đó, đại diện PV2 cũng phân tích việc ngân hàng nộp văn bản có sửa chữa, tạo dựng thêm nội dung mới mà trong bản chính không có đã tạo ra sự mâu thuẫn giữa các nội dung trong cùng một văn bản.
Về nội dung này, đại diện Agribank cho rằng việc xác định chứng cứ đó là giả hay thật là do Hội đồng xét xử xem xét, quyết định.
Phía bị đơn cũng giữ nguyên quan điểm cho rằng ông Đỗ Đức Hưng ký 2 thư bảo lãnh vượt thẩm quyền cho Vietsan nên ngân hàng không có trách nhiệm bồi thường cho PV2, trách nhiệm thanh toán cho PV2 là nghĩa vụ của Vietsan.
Trước ý kiến trên của phía ngân hàng, vị chủ tọa cho hay: Nếu không có 2 thư bảo lãnh đó, PV2 sẽ không bán hàng cho Vietsan. Khi thực hiện các thư bảo lãnh, phía ngân hàng đều tiến hành thu phí.
Phía ngân hàng đề nghị Tòa đưa ông Đỗ Đức Hưng (đang thụ án tù) vào tham gia phiên tòa với tư cách người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan.
Đại diện Viện kiểm sát tại phiên tòa đồng tình với quan điểm này, thêm ý kiến là cần chuyển hồ sơ sang Cơ quan Điều tra làm rõ dấu hiệu phạm tội của ông Hưng khi ký bảo lãnh sai quy định.
Sau khi hội ý, Hội đồng Xét xử đã quyết định hoãn phiên tòa để triệu tập ông Đỗ Đức Hưng tới tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan./.