Ngày 16/10/1948, tại Chiến khu Việt Bắc, Ban Thường vụ Trung ương Đảng ra Quyết nghị số 29-QN/TW về việc thành lập Ban Kiểm tra Trung ương, đây là căn cứ để Thường vụ Bộ Chính trị khóa VIII đồng ý lấy ngày 16/10/1948 là ngày truyền thống Ngành Kiểm tra của Đảng. Tại Quảng Trị, thực hiện chủ trương của Trung ương và yêu cầu thực tiễn, tháng 6/1947, Ban Thường vụ Tỉnh ủy phân công đồng chí Hà Xuân Mỹ (*) phụ trách công tác kiểm tra của Đảng bộ tỉnh và thành lập Tổ cán bộ kiểm tra chuyên trách đầu tiên của Tỉnh ủy. Mặc dù lúc này chưa tổ chức thành Ban Kiểm tra nhưng Tổ kiểm tra do đồng chí Hà Xuân Mỹ phụ trách đã tiến hành các cuộc kiểm tra ở các huyện trong tỉnh, giúp Tỉnh ủy xem xét tình hình đoàn kết nội bộ chuẩn bị và lãnh đạo kháng chiến. Đến năm 1949, Ban Kiểm tra Đảng Tỉnh ủy Quảng Trị được thành lập; đồng chí Lê Liêm, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy làm Trưởng Ban - là người Trưởng Ban Kiểm tra Đảng đầu tiên của Đảng bộ tỉnh Quảng Trị. Trong giai đoạn từ năm 1949 đến tháng 6/1971, do điều kiện chiến tranh nên tổ chức, hoạt động của Ban Kiểm tra Tỉnh ủy có nhiều thay đổi, được chuyển về Khu ủy quản lý và chỉ đạo hoạt động. Từ tháng 7/1971, Ban Kiểm tra Tỉnh uỷ được thành lập lại. Riêng huyện Vĩnh Linh, từ năm 1954 đến năm 1975, là Đặc khu trực thuộc Trung ương nên đã được cử Ủy ban Kiểm tra hoạt động liên tục đến khi sáp nhập tỉnh Bình - Trị - Thiên (tháng 5/1976). Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ V (tháng 3/1982), Điều lệ Đảng quy định đảng ủy cơ sở được cử UBKT. Từ đó đến nay, UBKT được thành lập thành một hệ thống hoàn chỉnh và thống nhất từ Trung ương đến cơ sở. Từ khi thành lập đến nay, UBKT Tỉnh ủy và UBKT các cấp trong tỉnh đã không ngừng phát triển, trưởng thành về mọi mặt, duy trì và phát huy truyền thống luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Ghi nhận những thành tích đã đạt được của đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp của tỉnh, Đảng và Nhà nước đã tặng thưởng cho ngành Kiểm tra Đảng tỉnh Nghệ An nhiều phần thưởng cao quý như: Huân chương Lao động hạng Nhì và Cờ thi đua của Chính phủ. Nhiều tổ chức và cá nhân được tặng thưởng huân, huy chương, cờ, bằng khen của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và UBND tỉnh.
Tại Lễ kỷ niệm, thay mặt Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, đồng chí Nguyễn Văn Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh chúc mừng, biểu dương thành tích và những kết quả công tác của ngành Kiểm tra tỉnh, của các tập thể và cá nhân thuộc các thế hệ cán bộ kiểm tra của Đảng từ tỉnh đến cơ sở trong thời gian qua. Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy nhấn mạnh: Công tác kiểm tra, giám sát là nhiệm vụ của toàn Đảng, của các cấp ủy đảng từ Trung ương đến cơ sở, trong đó UBKT các cấp là nòng cốt. Trong thời gian tới, các cấp ủy, tổ chức đảng và người đứng đầu cần thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo và đích thân thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát. Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy cũng yêu cầu cần nhận thức sâu sắc, công tác kiểm tra, giám sát phải được tiến hành một cách chủ động, thường xuyên, toàn diện, chặt chẽ; trong đó lấy phòng ngừa, lấy xây là chính; không chỉ làm rõ những khuyết điểm và xử lý vi phạm mà còn phát hiện, cổ vũ những nhân tố mới, phát huy sự năng động sáng tạo của tổ chức đảng, đảng viên và đóng góp cho việc lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước. Khi có vụ việc vi phạm được phát hiện, phải kịp thời xem xét và xử lý nghiêm minh. Các cấp ủy, tổ chức đảng, đặc biệt là người đứng đầu cần dành nhiều thời gian hơn cho công tác kiểm tra; phát huy đầy đủ vai trò của UBKT trong tham mưu, giúp cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác kiểm tra, giám sát; chỉ đạo phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, thống nhất giữa công tác kiểm tra, giám sát của Đảng với công tác thanh tra, điều tra, kiểm tra, giám sát của các cơ quan Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị xã hội. Bí thư Tỉnh ủy nhấn mạnh: Cán bộ kiểm tra phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định, có lối sống lành mạnh, phẩm chất đạo đức trong sáng, đồng thời lại phải có hiểu biết rộng, có kiến thức chuyên môn sâu, đặc biệt phải có tính chiến đấu cao thì mới dám đấu tranh với những hành vi sai trái, vi phạm. Do vậy, các cấp ủy đảng cần hết sức chăm lo tới việc xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra.
Nhân dịp này, UBKT Tỉnh ủy được tặng Cờ thi đua của Chính phủ vì đã có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua năm 2017; UBKT Trung ương tặng bằng khen cho Chủ nhiệm UBKT Tỉnh ủy Thái Văn Hoạt vì đã có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống ngành Kiểm tra Đảng; tặng bằng khen cho Chủ nhiệm UBKT Huyện ủy Gio Linh Trần Viết Pháp vì có thành tích 25 năm công tác trong ngành; Ban Thường vụ Tỉnh ủy tặng bằng khen cho 7 tập thể, 5 cá nhân; tặng kỷ niệm chương vì sự nghiệp kiểm tra của Đảng cho 46 cá nhân; UBKT Tỉnh ủy tặng tặng giấy khen cho 13 tập thể, 15 cá nhân vì đã có nhiều thành tích trong công tác. Hải Yến
* Đồng chí là một trong ba thành viên của Ban Kiểm tra đầu tiên của Đảng ở Trung ương.