Cụ thể, sắc lệnh của Tổng thống D.Trump ủy quyền tiến hành điều tra về những cáo buộc vi phạm bản quyền trí tuệ Mỹ cùng một số hành vi thương mại khác của Trung Quốc, dựa theo điều 301 trong Luật thương mại Mỹ - vốn cho phép áp đặt các lệnh trừng phạt đơn phương về thương mại, gồm cả việc tăng thuế nhập khẩu.

Phát biểu trước khi ký sắc lệnh, ông D.Trump khẳng định, trên cương vị là Tổng thống Mỹ, ông có trách nhiệm và sứ mệnh bảo vệ các công nhân, công nghệ và ngành công nghiệp Mỹ khỏi các nguy cơ bị đối xử “không công bằng”, đồng thời tuyên bố rằng “đây mới là bước khởi đầu”.

Theo sắc lệnh mới được Tổng thống D.Trump ký phê chuẩn, Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer được chỉ định là người đưa ra tiếng nói về việc điều tra liệu Trung Quốc có ép buộc các công ty Mỹ hoạt động tại Trung Quốc phải chuyển giao tài sản sở hữu trí tuệ cho nước này hay không. Ông D.Trump khẳng định, ông Lighthizer có quyền cân nhắc các phương án lựa chọn trong trường hợp cần thiết.

Ngay lập tức, Trung Quốc đã phản ứng trước động thái trên của Tổng thống D.Trump. Trong một bài xã luận đăng trên tờ China Daily, ngày 14/8, Bắc Kinh tuyên bố, việc Mỹ tiến hành điều tra các hoạt động thương mại của Trung Quốc sẽ “đầu độc” mối quan hệ song phương, đồng thời khuyến cáo rằng chính quyền Tổng thống D.Trump không nên đưa ra những quyết định vội vàng có thể dẫn tới sự hối tiếc.

Phát biểu trong cuộc họp báo cùng ngày, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh khẳng định, việc châm ngòi một cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ không dẫn tới kết cục nào và cũng không mang lại chiến thắng cho bên nào. Bên cạnh đó, bà Hoa Xuân Oánh cũng bác bỏ những thông tin cho rằng, Mỹ đang sử dụng khía cạnh thương mại để hối thúc Trung Quốc gây sức ép lên vấn đề Triều Tiên. “Tình hình trên bán đảo Triều Tiên và thương mại là hai vấn đề khác nhau” – bà Hoa Xuân Oánh khẳng định. Phát ngôn viên trên kêu gọi Mỹ và Trung Quốc tôn trọng và hợp tác với nhau trong cả hai vấn đề trên, đồng thời tuyên bố thêm rằng “việc sử dụng bất kỳ vấn đề nào (trong hai vấn đề trên) nhằm gây sức ép lên bên còn lại đều là hành động không phù hợp”.

Ngày 15/8, Bộ Thương mại Trung Quốc tiếp tục tỏ rõ “sự quan ngại sâu sắc” trước động thái mới nhất của Tổng thống D.Trump. Thông điệp trên trang web chính thức của cơ quan này nêu rõ, nếu Mỹ thất bại trong việc tôn trọng các thực tế cơ bản và các nguyên tắc thương mại đa phương, cũng như đưa ra các biện pháp có nguy cơ gây tổn hại đến các mối quan hệ thương mại, kinh tế với Trung Quốc, thì chính quyền Bắc Kinh sẽ không “khoanh tay đứng nhìn” mà áp dụng mọi biện pháp phù hợp để bảo vệ quyết liệt các lợi ích và quyền lợi chính đáng./.

Thu Lan (Theo The Sydney morning herald, NHK, Xinhua)