Trong dòng trạng thái đăng trên trang Twitter, ngày 22/6, Tổng thống D.Trump xác nhận thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung vẫn đang được thực thi, đồng thời bày tỏ hy vọng Bắc Kinh sẽ tiếp tục tuân thủ các điều khoản của thỏa thuận. Đây cũng được đánh giá là một sự “xê dịch lập trường” từ phía người đứng đầu Nhà Trắng, bởi mới vào tuần trước, ông D.Trump đã cảnh báo về phương án tách khỏi mối quan hệ kinh tế khăng khít với Bắc Kinh, ngay cả khi hai nước đã cam kết hướng tới một thỏa thuận thương mại song phương để cởi bỏ những bất đồng thương mại tồn tại dai dẳng trong suốt 1 năm qua.
Trước đó, trả lời phỏng vấn trên tờ Fox News, ông Navarro cho rằng, thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung đã kết thúc. Ngay sau đó, Cố vấn Navarro đã đính chính rằng bình luận của ông đã bị đưa ra ngoài ngữ cảnh, nên đã dẫn tới hiểu lầm không đáng có.
Dù không phải là người có tiếng nói quyết định về tương lai của thỏa thuận thương mại Mỹ -Trung song những thông tin ban đầu do Cố vấn Navarro đã gây ra những xáo trộn bất lợi khi hợp đồng tương lai các chỉ số chứng khoán Mỹ đã đồng loạt giảm điểm, trong khi các loại tiền tệ nhiều rủi ro như đồng AUD cũng bị sụt giá.
Về phía Bộ Thương mại và Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã không đưa ra phản ứng tức thời nào trước lập luận mà ông Navarro đưa ra trên tờ Fox News.
Vào tuần trước, Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer – người vẫn được nhắc tới là “kiến trúc sư” của bản thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung đã khẳng định tính khả thi của văn kiện này, đồng thời nhấn mạnh Mỹ hoàn toàn có ý định triển khai bản thỏa thuận. Ông Lighthizer cho biết các quan chức Trung Quốc đã liên tiếp khẳng định cam kết mua thêm các mặt hàng và dịch vụ của Mỹ như đã nhất trí trong thỏa thuận thương mại giai đoạn 1.
Ngay lập tức, thị trường tài chính thế giới đã đảo chiều và có dấu hiệu hồi phục sau khi ông D.Trump phát tín hiệu về việc duy trì thỏa thuận thương mại giữa hai nền kinh tế nhất, nhì thế giới. Đây cũng là thông tin tích cực hiếm hoi trong quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc – vốn đang bị kéo căng bởi nhiều tranh cãi, từ đại dịch COVID-19, tình hình Hồng Kông (Trung Quốc), nhân quyền cho tới công nghệ… Tuyên bố của người đứng đầu Nhà Trắng cũng đã giải tỏa được một số lo lắng của giới đầu tư, nhất là trong bối cảnh nền kinh tế thế giới đang bị điêu đứng bởi đại dịch COVID-19.
Cách đây ít lâu, giới chức Trung Quốc cũng khẳng định lập trường duy trì thỏa thuận thương mại, theo đó đề ra mục tiêu tăng giá trị hàng nhập khẩu từ Mỹ lên 200 tỷ USD trong vòng hơn 2 năm tới. Tuy nhiên, tình trạng suy thoái kinh tế trên phạm vi toàn thế giới hiện đang khiến nhiều nhà phân tích hoài nghi về tính khả thi của mục tiêu trên, ngay cả khi phía Mỹ đã tỏ rõ sự “linh hoạt”./.
Thu Lan (Theo Bloomberg, The New York Times)