 |
|
Các HTX hoạt động trên lĩnh vực thu mua, chế bến hải sản ngày càng phát triển
|
Sau năm 5 được tạo cơ chế, chính sách hỗ trợ, kinh tế tập thể đã có những bước phát triển đáng kể. Toàn tỉnh hiện có 2.688 tổ hợp tác, với 31.373 thành viên hoạt động trong các lĩnh vực nông lâm ngư nghiệp, công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, tín dụng, thương mại - dịch vụ. Đây là mô hình ưu việt trong việc khắc phục một số mặt còn yếu của kinh tế hộ, kinh tế cá thể, góp phần tăng sức cạnh tranh của sản phẩm hàng hóa, dịch vụ trên thị trường, xóa đói giảm nghèo bền vững.
Đối với HTX, toàn tỉnh hiện có 339 HTX, hoạt động trong các lĩnh vực như nông nghiệp 298 HTX, môi trường 3 HTX, xây dựng và tiểu thủ công nghiệp 13 HTX, 10 HTX giao thông vận tải, 11 Qũy tín dụng nhân dân, 2 Liên hiệp HTX. Tổng số thành viên hoạt động trong các HTX là 99.000 người, trong đó lĩnh vực nông nghiệp là 78.649 người, phi nông nghiệp là 20.351 người. Tỷ lệ HTX khá giỏi chiếm 37,4%; 285/339 HTX làm ăn có lãi, trong đó có 34 HTX đạt danh hiệu Điển hình tiên tiến giai đoạn 2011 - 2015; 146/1.574 cán bộ chủ chốt HTX có trình độ đại học, chiếm tỷ lệ 9,28%, trình độ trung cấp chiếm 28,46%.
Sự phát triển về lượng và chất của kinh tế tập thể đã phát huy vai trò là “bà đỡ” hỗ trợ kinh tế hộ, kinh tế trang trại phát triển, đồng thời huy động nguồn lực xã hội đầu tư vào sản xuất kinh doanh, tổ chức cung cấp các dịch vụ đầu vào cho sản xuất đảm bảo chất lượng, tổ chức sản xuất và tìm kiếm thị trường đầu ra cho sản phẩm hàng hóa trên địa bàn và huy động nguồn lực xây dựng nông thôn mới, tạo việc làm và cải thiện đời sống nhân dân, tăng thu nhập, góp phần ổn định đời sống chính trị, xã hội ở nông thôn.
Bên cạnh những kết quả đạt được, kinh tế tập thể vẫn còn gặp những khó khăn, vướng mắc cần tiếp tục được hỗ trợ phát triển như số lượng HTX phát triển còn chậm, 46/141 xã, phường, thị trấn chưa có hình thức kinh tế HTX. Các HTX nông nghiệp phần lớn chỉ thực hiện được các khâu dịch vụ phục vụ bắt buộc, các dịch vụ mang tính kinh doanh còn hạn chế như dịch vụ tín dụng nội bộ, dịch vụ tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ chế biến. Các HTX phi nông nghiệp chủ yếu hoạt động đơn ngành, số lượng, chủng loại hàng hóa dịch vụ chưa nhiều, tính cạnh tranh chưa cao.
Một số HTX môi trường, quản lý chợ đã có mô hình nhưng những năm qua chưa rút kinh nghiệm để phát triển, nhân rộng. Chất lượng hoạt động của các HTX còn hạn chế, giá trị kinh tế khu vực HTX làm ra trong tổng GRDP của tỉnh còn rất thấp, số HTX xếp trung bình và yếu còn cao. Vốn và tài sản của các HTX tăng không đáng kể, nhất là các HTX nông nghiệp. Cán bộ quản lý HTX chưa qua đào tạo còn nhiều; thu nhập của cán bộ quản lý HTX còn thấp, số người tham gia đóng bảo hiểm xã hội chỉ chiếm tỷ lệ 4,6% trong tổng số lao động thường xuyên trong khu vực kinh tế tập thể.
Để kinh tế phát triển theo đúng lộ trình mà Đảng và Nhà nước đã đề ra trong thời kỳ CNH, HĐH đất nước, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 05 về chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển kinh tế tập thể giai đoạn 2017 - 2020. Nghị quyết đưa ra mục tiêu tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động khu vực kinh tế tập thể theo tinh thần Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII và Luật Hợp tác xã năm 2012; phấn đấu đến năm 2020 đưa kinh tế tập thể mà nòng cốt là HTX thoát khỏi tình trạng yếu kém, đạt tốc độ tăng trưởng cao hơn, tỷ trọng đóng góp ngày càng cao vào tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GRDP), khẳng định được vai trò, vị trí quan trọng của kinh tế tập thể trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Trong đó, các mục tiêu cụ thể là thu nhập bình quân của thành viên, người lao động trong các HTX tăng gấp đôi so với năm 2015; có 85% số xã có HTX, 100% số xã đạt chuẩn nông thôn mới đạt tiêu chuẩn mô hình HTX kiểu mới; 100% hợp tác xã hoạt động đúng Luật Hợp tác xã năm 2012; phấn đấu đến năm 2020 có khoảng 45 - 55 HTX và 5 - 7 Liên hiệp HTX thành lập mới, có 1.800 - 2.000 tổ hợp tác được chứng thực; số lượng HTX hoạt động sản xuất, kinh doanh dịch vụ có lãi chiếm trên 90%; tỷ lệ HTX tác xã khá giỏi đạt trên 60%; có 20 - 25% HTX điển hình tiên tiến cấp tỉnh; đến năm 2020 có 30% cán bộ quản lý chủ chốt HTX có trình độ đại học, cao đẳng và 50% trung cấp.
Để đạt được các mục tiêu trên, nghị quyết cũng xây dựng các giải pháp với chính sách như hỗ trợ đào tạo, đóng bảo hiểm, hỗ trợ thành lập mới, tuyên truyền phổ biến pháp luật, xây dựng HTX điển hình tiên tiến, chính sách tín dụng, xây dựng Qũy hỗ trợ phát triển HTX, khoa học công nghệ, đất đai, thuế… Ông Nguyễn Công Bắc, Chủ nhiệm HTX thủy sản Tiến Phát, xã Gio Việt, huyện Gio Linh cho biết: “Trong điều kiện hoạt động của các HTX còn khó khăn, việc HĐND tỉnh ban hành các chính sách hỗ trợ, khuyến khích là kịp thời, đáp ứng nguyện vọng của người dân đang tham gia vào các mô hình kinh tế tập thể”.
Lê Minh