“Sẽ không có chính phủ mới tại Afghanistan cho tới khi nào binh sỹ cuối cùng của Mỹ rời khỏi đất nước này. Chúng tôi sẽ xây dựng nên một đất nước tự lập. Người dân của chúng tôi đang khao khát thực hiện tiến trình cải cách kinh tế” – phát ngôn viên Taliban nói.
Cùng ngày, phát ngôn viên Văn phòng chính trị Taliban ở Qatar Muhammad Sohail Shahin cảnh báo Taliban coi việc Mỹ kéo dài hiện diện quân sự ở Afghanistan sau ngày 31/8 là một hành vi kéo dài sự chiếm đóng và đây cũng chính là “lằn ranh đỏ”.
Đây được xem là phản ứng mới nhất của Taliban trước tuyên bố do Tổng thống Mỹ Joe Biden đưa ra, trong đó để ngỏ phương án Mỹ sẽ tiếp tục kéo dài hiện diện quân sự ở Afghanistan nhằm giám sát các nỗ lực sơ tán ở Kabul. Quyết định chính thức dự kiến sẽ được ông J.Biden đưa ra trong ngày hôm nay 24/8 (theo giờ Mỹ).
Trước những diễn biến bất ổn ở Afghanistan, từ nhiều ngày qua, hàng nghìn công dân Afghanistan đã tìm cách tháo chạy, trong khi chính phủ nhiều nước khác cũng đẩy mạnh việc sơ tán công dân khỏi Afghanistan. Giới quan sát lo ngại, những thông điệp cảnh báo mới nhất từ phía Taliban có thể sẽ tác động đến tiến độ sơ tán công dân của các nước, mà lực lượng Mỹ đóng vai trò là một bên bảo đảm an ninh.
Ngày 23/8, 15 nghị sỹ Mỹ đã đồng ký tên vào một bức thư đề nghị Tổng thống J.Biden hành động ngay lập tức để cải thiện và ổn định các nỗ lực sơ tán công dân Mỹ và các đồng minh khỏi Afghanistan, trong đó gồm cả việc gia hạn chiến dịch ở sân bay Kabul sau thời hạn chót rút quân 31/8.
Trong một tuyên bố đưa ra ngày 23/8, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết chính quyền Tổng thống Joe Biden tin rằng Mỹ có thời gian để sơ tán tất cả các công dân Mỹ ra khỏi Afghanistan vào thời hạn hoàn tất rút quân vào ngày 31/8 tới. Bên cạnh đó, ông Sillivan cũng cam kết Mỹ sẽ tiếp tục tục sơ tán những người Afghanistan đang gặp rủi ro ngay cả sau khi lực lượng nước này đã rời đi. Theo ông Sullivan, hiện chính quyền Tổng thống J.Biden không có kế hoạch đối thoại với lãnh đạo của phong trào Taliban.
Trước thềm Hội nghị thượng đỉnh G7 về Afghanistan, ngày 23/8, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas đã đưa ra kế hoạch 5 điểm nhằm giải quyết những vấn đề trước mắt tại quốc gia Tây Nam Á này, trong đó có đề xuất các bên tiếp tục tạo điều kiện cho việc sơ tán công dân, ngay cả khi Mỹ đã hoàn tất rút quân.
 |
| Quân đội Mỹ hỗ trợ sơ tán công dân tại sân bay Kabul, ngày 21/8/2021. (Ảnh: Reuters) |
Theo ghi nhận của truyền thông nước ngoài, tình hình bên ngoài sân bay quốc tế Hamid Karzai tại thủ đô Kabul đang ngày càng trở nên hỗn loạn do số người đổ về đây càng nhiều để tìm cách tháo chạy khỏi Afghanistan. Ban đầu (vào thời điểm Taliban tiếp quản Kabul ngày 15/8) chỉ là vài trăm gia đình tập trung bên ngoài khu vực bùng binh dẫn đến lối vào chính sân bay, song cho đến nay, số người tập trung ở nơi đây đã lên tới hàng nghìn người, gồm cả những người đàn ông, phụ nữ và trẻ em tuyệt vọng đứng chờ đợi ở bất cứ nơi nào gần tới cổng dẫn tới khu vực sân bay.
Theo số liệu do Nhà Trắng công bố ngày 23/8, từ ngày 14/8 cho tới nay, Mỹ đã sơ tán hoặc hỗ trợ sơ tán 48.000 người rời khỏi Afghanistan. Trong đó, chỉ trong ngày 24/8, số người được sơ tán bằng đường không là khoảng 10.900 người. Những con số trên thể hiện một sự tăng tốc rõ ràng trong nỗ lực của lực lượng quân đội Mỹ nhằm sơ tán công dân sau khi Taliban tiếp quản đất nước. Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, hiện vẫn còn vài nghìn công dân Mỹ đang chờ đợi được sơ tán khỏi Afghanistan. Điều này đang đặt ra nhiều thách thức cho chính quyền của ông J.Biden trong khi thời hạn rút quân đã gần kề./.
T.Lan (Theo TASS, aljazeera, CNBC)