Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu phụ trách vấn đề năng lượng Maros Sefcovic cho biết, vào cuối tuần trước, ông đã đồng ý với Bộ trưởng Năng lượng Nga về việc tổ chức các cuộc hội đàm cấp bộ trưởng ba bên vào cuối tháng này. Ông nhấn mạnh rằng “ngày cụ thể sẽ được thông báo sau khi các cuộc hội đàm với phía Ukraine được hoàn tất”.
Các điều kiện cung cấp và vận chuyển khí đốt của Nga vào EU qua lãnh thổ Ukraine sau năm 2020, khi hợp đồng vận chuyển khí đốt từ Nga sang EU qua lãnh thổ Ukraine hiện tại sắp hết hiệu lực, sẽ là chủ đề chính của chương trình nghị sự tại cuộc hội đàm ba bên sắp tới.
Trước đó, Moscow đã đề xuất gia hạn thỏa thuận trung chuyển khí đốt với Ukraine thêm một năm nữa. "Nga đã đề xuất Kiev gia hạn hợp đồng vận chuyển khí đốt hiện tại, sẽ hết hiệu lực vào ngày 31/12/2019, thêm một năm nữa", Bộ trưởng Alexander Novak khẳng định với báo giới bên lề cuộc họp của Ủy ban Liên Chính phủ Nga - Thổ Nhĩ Kỳ hôm 26/7.
Hiện phần lớn khí đốt của Nga vào EU đều được trung chuyển qua Ukraine. Thỏa thuận khí đốt hiện tại giữa Moscow và Kiev sẽ hết hiệu lực vào cuối năm nay, tuy nhiên quan điểm khác biệt đã khiến đôi bên chưa thể đưa ra quyết định gia hạn.
Ukraine muốn đảm bảo duy trì vai trò là tuyến trung chuyển khí đốt chính của Nga, trong khi Moskva tìm cách tăng cường khả năng vận chuyển khí đốt tới EU thông qua các dự án Dòng chảy phương Bắc 2 (Nord Stream 2) và Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ (TurkStream). Nhiều quốc gia phản đối dự án này, trong đó có Ukraine do sợ mất nguồn thu từ việc trung chuyển khí đốt của Nga.
Trước đó, hôm 26/7, Reuters trích dẫn nguồn tin từ Nga cho biết Moscow muốn ký một thỏa thuận ngắn hạn với Kiev về việc vận chuyển khí đốt tới EU sau khi thỏa thuận 10 năm hiện tại hết hạn vào cuối năm nay. Theo Reuters, Ukraine đang nỗ lực đạt thêm một thỏa thuận kéo dài 10 năm, điều vốn không có lợi cho Nga.
EU cho biết sẽ làm mọi điều có thể để thúc đẩy cuộc đàm phán giữa Ukraine và Nga. “Nga và Ukraine đóng vai trò rất quan trọng trong các hoạt động giao dịch khí đốt trong tương lai, và chúng tôi sẽ tham gia cuộc hội đàm này với tâm trí cởi mở nhằm tìm ra một một giải pháp phù hợp cho cả đôi bên”, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu phụ trách vấn đề năng lượng Maros Sefcovic cho biết.
Ngày 21/1/2019, cuộc hội đàm về khí đốt giữa ba bên đã diễn ra tại thủ đô Brussels, Bỉ. Nga sau đó cho biết đã sẵn sàng gia hạn bản hợp đồng này sau năm 2019. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Ukraine Pavlo Klimkin công bố không thể gia hạn thêm hợp đồng.
Tháng 4/2019, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu phụ trách vấn đề năng lượng Maros Sefcovic cho biết một cuộc đàm phán giữa ba bên có kế hoạch diễn ra vào cuối tháng 5 sau khi Ukraine tổ chức bầu cử Tổng thống mới.
Tháng 6/2019, Ukraine, Nga và Liên minh EU đã thống nhất tổ chức cuộc hội đàm 3 bên vào 9/2019./.
Hoài Hà (Theo TASS, Reuters)