Theo hãng thông tấn Kyodo, động thái trên diễn ra trong bối cảnh chính quyền của tân Tổng thống Mỹ Joe Biden dường như mong muốn thu hút sự chú ý tới nhóm quy tụ 4 nền dân chủ lớn ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Cố vấn An ninh quốc gia Jake Sullivan gọi đây là nền tảng để xây dựng chính sách quan trọng của Mỹ trong khu vực.
Nguồn tin cho biết, Mỹ đã đề xuất tổ chức một cuộc họp trực tuyến của các nhà lãnh đạo nhóm Bộ Tứ. Tuy nhiên, cuộc họp có sớm diễn ra hay không sẽ tùy thuộc vào Ấn Độ, nước có quan điểm tương đối thận trọng về khuôn khổ hợp tác. Đây cũng là thành viên duy nhất của Bộ Tứ có chung biên giới trên bộ với Trung Quốc và nằm ngoài các liên minh an ninh do Mỹ dẫn đầu.
Trong cuộc họp dự kiến này, các nhà lãnh đạo sẽ thảo luận về việc hợp tác nhằm hiện thực hóa một "Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở".
Theo Bộ Ngoại giao Nhật Bản, tại cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Joe Biden sau khi ông nhậm chức ngày 20/1 vừa qua, Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide đã bày tỏ mong muốn thúc đẩy quan hệ với nhóm Bộ Tứ.
Trong khuôn khổ nhóm Bộ Tứ, Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ, Australia đã tổ chức Hội nghị Ngoại trưởng lần đầu tiên vào năm 2019. Hội nghị Ngoại trưởng lần thứ 2 đã được tổ chức tại thủ đô Tokyo, Nhật Bản năm 2020 trong bối cảnh đại dịch COVID-19 vẫn đang diễn biến phức tạp. Tại Hội nghị, các nước đã bàn về thúc đẩy hoà bình và thịnh vượng ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, cũng như cam kết tong trọng chủ quyền lãnh thổ và tự do hàng hải ở khu vực, cũng như tiếp tục mở rộng hợp tác để thực hiện tầm nhìn Ấn Độ Dương- Thái Bình Dương tự do và rộng mở dựa trên pháp trị.
Vào tháng 6/2020, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã tổ chức Hội nghị thượng đỉnh song phương trực tuyến với Thủ tướng Australia Scott Morrison. Tại Hội nghị, các bên nhất trí nâng cấp quan hệ lên “đối tác chiến lược toàn diện”. Ông Narendra Modi cho đây là “thời điểm hoàn hảo” để tăng cường hợp tác giữa hai bên.
Với tên gọi chính thức là Đối thoại an ninh Bộ Tứ, nhóm ra đời từ năm 2004 nhằm ứng phó với thảm họa động đất - sóng thần Ấn Độ Dương. Sau một thời gian gián đoạn, nhóm được hồi sinh năm 2017. Kể từ đó, Bộ Tứ đã phát triển ra ngoài khuôn khổ hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thiên tai và gần đây tập trung vào những nỗ lực thúc đẩy một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương "tự do, rộng mở và bao trùm” như tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ./.
Hoài Hà (Theo AP, UNI)