Ngày 7/5, Mỹ đã hối thúc các nhà lãnh đạo vùng lãnh thổ Bắc Ireland thuộc Anh chia sẻ quyền lực phù hợp với thỏa thuận "Ngày thứ Sáu tốt lành," trong bối cảnh đảng Sinn Fein theo đường lối dân tộc chủ nghĩa giành chiến thắng lịch sử trong cuộc bầu cử nghị viện của vùng khi vượt qua đảng Hợp nhất Dân chủ (DUP) thân Anh, những người vốn đã nắm quyền tại Bắc Ireland trong nhiều thập kỷ.
Trong tuyên bố, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price nói: "Chúng tôi kêu gọi các nhà lãnh đạo chính trị của Bắc Ireland thực hiện các bước cần thiết để thiết lập lại cơ quan điều hành chia sẻ quyền lực, đây là một trong những thể chế cốt lõi được thiết lập bởi Thỏa thuận Belfast/Ngày thứ Sáu tốt lành."
[Bầu cử ở Bắc Ireland: Đảng Sinn Fein giành chiến thắng lịch sử]
Theo phóng viên TTXVN tại London, đảng Sinn Fein đã giành chiến thắng lịch sử trong cuộc bầu cử ở Bắc Ireland, lần đầu tiên trở thành đảng chính trị lớn nhất tại Bắc Ireland trong hơn một thế kỷ.
Đảng Sinn Fein ủng hộ Bắc Ireland rời Vương quốc Anh, sáp nhập với Cộng hòa Ireland, đã giành được 27 ghế trong tổng số 88/90 ghế đã được bầu tại Hội đồng lập pháp Bắc Ireland, trở thành đảng lớn nhất có quyền đề cử Thủ hiến Bắc Ireland.
Đảng DUP, đảng lớn nhất ở Bắc Ireland kể từ khi vùng này được thành lập vào năm 1921, chỉ giành được 24 ghế, trong khi đảng Liên minh vươn lên vị trí thứ 3 khi tăng hơn gấp đôi số ghế lên 17.
Chiến thắng của Sinn Fein mang đến cho lãnh đạo đảng, bà Michelle O'Neill, cơ hội trở thành thủ hiến Bắc Ireland, thủ hiến đầu tiên của đảng theo chủ nghĩa dân tộc-một thanh đổi mang tính biểu tượng.
Hội đồng lập pháp Bắc Ireland được thành lập vào năm 1998 như một phần của thỏa thuận "Ngày thứ Sáu tốt lành," chấm dứt 3 thập kỷ bạo lực làm khoảng 3.500 người thiệt mạng và dựng nên chính quyền Bắc Ireland, nơi các đảng lớn nhất cùng chia sẻ quyền lực lãnh đạo.
Hội đồng lập pháp Bắc Ireland có 90 thành viên, được bầu tối thiểu 5 năm một lần từ các đảng thuộc 3 nhóm theo chủ nghĩa hợp nhất, dân tộc và không liên kết.
Đảng lớn nhất trong Hội đồng có quyền đề cử Thủ hiến Bắc Ireland và đảng lớn thứ hai đề cử Phó Thủ hiến./.
Thanh Bình-Minh Hợp (TTXVN/Vietnam+)