Phát biểu tại phiên họp ngày 11/12 của Hội đồng Bảo an được triệu tập theo yêu cầu của Mỹ sau khi Triều Tiên tiến hành vụ phóng tên lửa đạn đạo vào ngày 28/11 vừa qua, Trợ lý Tổng thư ký Liên hợp quốc phụ trách Trung Đông, châu Á và Thái Bình Dương Mohamed Khaled Khiari cho biết: "Đã có những phát triển đáng lo ngại liên quan đến các chương trình hạt nhân và tên lửa của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên trong những tháng gần đây".
Ông Khaled Khiari nhắc lại: Vào ngày 28/11 vừa qua, Triều Tiên đã phóng hai tên lửa đạn đạo, và đây cũng là vụ phóng thứ 13 kể từ đầu năm nay. Vào ngày 7/12, Bình Nhưỡng tuyên bố rằng họ đã đạt được một "thử nghiệm lớn" ở bờ biển phía Tây theo cách nói của họ là "có thể giúp thay đổi vị trí chiến lược của mình (...) một lần nữa và trong tương lai gần". Theo Trợ lý Tổng thư ký Liên hợp quốc, "các chuyên gia tin rằng từ "chiến lược" dùng để chỉ khả năng vũ khí hạt nhân của CHDCND Triều Tiên".
Nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc cấm Triều Tiên phóng tên lửa đạn đạo. Theo thông tin hiện có của Liên hợp quốc, CHDCND Triều Tiên đã không đưa ra bất kỳ thông báo nào liên quan đến an ninh hàng không hoặc không gian biển trong các thử nghiệm này.
Các cuộc đàm phán bị đình chỉ với Mỹ
Theo nhà lãnh đạo của Liên hợp quốc, về mặt ngoại giao, Triều Tiên đã đình chỉ đàm phán với Mỹ; các liên lạc với Hàn Quốc cũng bị đình trệ và Bình Nhưỡng đã từ bỏ một số nghĩa vụ quốc tế của mình. Triều Tiên cũng đã chỉ ra rằng họ không muốn thảo luận về phi hạt nhân hóa cho đến khi Mỹ rút lại cái mà họ gọi là "chính sách thù địch" từ Washington.
Trước các thành viên của Hội đồng Bảo an, ông Khaled Khiari cũng đã chuyển tiếp mối quan ngại của Tổng thư ký Liên hợp quốc về những diễn biến mới nhất này: "Việc CHDCND Triều Tiên liên quan đến việc bắn tên lửa đạn đạo và mối đe dọa mượn cái gọi là 'con đường mới' trong những tuần tới là rất gây quan ngại". Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres nhắc lại lời kêu gọi các nhà lãnh đạo Triều Tiên tôn trọng đầy đủ nghĩa vụ của họ theo nghị quyết của Hội đồng Bảo an, nối lại các cuộc đàm phán với Mỹ và làm việc vì hòa bình và ổn định.
Hai năm trước, Tổng thư ký Liên hợp quốc đã mô tả tình hình trên bán đảo Triều Tiên là "vấn đề căng thẳng và nguy hiểm nhất về hòa bình và an ninh trên thế giới". Trợ lý Tổng thư ký Khaled Khiari nhắc lại rằng tiến bộ đáng kể đã được thực hiện vào năm 2018 để xây dựng lòng tin, giảm nguy cơ chiến tranh và các kênh liên lạc mở. "Các hội nghị thượng đỉnh liên quan đến các nhà lãnh đạo của CHDCND Triều Tiên, Hàn Quốc và Mỹ đã làm tăng hy vọng tạo ra một bầu không khí có lợi cho sự tiến bộ của hòa bình lâu dài và phi hạt nhân hóa có thể kiểm chứng trên bán đảo Triều Tiên” – ông nói.
Tuy nhiên ngày nay, các cuộc đàm phán giữa Triều Tiên và Mỹ đang bế tắc. Tổng thư ký Liên hợp quốc kêu gọi các bên tiếp tục những gì họ đã bắt đầu và kêu gọi CHDCND Triều Tiên và Mỹ tiếp tục đàm phán. "Điều này sẽ đòi hỏi sự kiên trì, can đảm chính trị và ngoại giao thận trọng" – ông Khaled Khiari cho biết, đồng thời lưu ý rằng điều này tiếp tục làm giảm căng thẳng có thể đẩy các sự kiện vào một quỹ đạo không thể đoán trước".
Thông qua Trợ lý Tổng thư ký, người đứng đầu Liên hợp quốc kêu gọi cộng đồng quốc tế hỗ trợ các bên trong nỗ lực của họ và bảo đảm thực hiện đầy đủ các nghị quyết của Hội đồng Bảo an. "Sự thống nhất của Hội đồng Bảo an vẫn là điều cần thiết để đạt được mục tiêu phi hạt nhân hóa hoàn toàn, có thể kiểm chứng và tạo ra một không gian cho các sáng kiến ngoại giao đến cùng" – ông Khaled Khiari nhấn mạnh.
3,8 triệu người Triều Tiên cần hỗ trợ nhân đạo
Phát biểu trước Hội đồng Bảo an, Trợ lý Tổng thư ký cũng đặc biệt nhấn mạnh rằng thất bại trong ngoại giao sẽ không cải thiện tình hình nhân quyền và nhân đạo ở Triều Tiên.
"Đáp ứng nhu cầu thực phẩm cơ bản của người dân, tiếp cận các dịch vụ y tế thiết yếu, nước sạch và vệ sinh đầy đủ là cả một mệnh lệnh nhân đạo và quyền con người" – ông Khaled Khiari nêu rõ, đồng thời thúc giục các quốc gia thành viên tài trợ cho các hoạt động nhân đạo quan trọng ở Triều Tiên.
Theo nhà lãnh đạo Liên hợp quốc, cần có 120 triệu USD để đáp ứng nhu cầu nhân đạo quan trọng của 3,8 triệu người dân Triều Tiên. Tuy nhiên, hiện nay còn thiếu 87 triệu USD./.
Khánh Linh (Theo UN, AFP, Reuters)