Đây là lần đầu tiên nền kinh tế lớn thứ ba thế giới này suy giảm tăng trưởng sau hai quý tăng trưởng liên tiếp. Nhà kinh tế trưởng tại Viện Nghiên cứu Norinchukin, ông Takeshi Minami cho biết, kinh tế Nhật Bản suy giảm nhiều hơn so với dự kiến do nguồn cung bị hạn chế đã khiến sản lượng và chi tiêu vốn bị ảnh hưởng nặng nề. Ông Takeshi cho biết, kinh tế nước này được kỳ vọng sẽ tăng trưởng trở lại trong quý IV/2021 nhưng tốc độ phục hồi sẽ chậm do chi tiêu tiêu dùng chưa thể quay trở lại về mức trước đại dịch mặc dù các biện pháp hạn chế dịch bệnh đã được nới lỏng kể từ cuối tháng 9 vừa qua.
GDP của Nhật Bản trong quý III/2021 suy giảm, trái ngược với dự báo trước đó của các chuyên gia cho rằng kinh tế nước này sẽ chứng kiến mức tăng trưởng 2% do nhu cầu được thúc đẩy mạnh mẽ sau đại dịch.
Trong quý III/2021, Nhật Bản đã phải đối mặt với làn sóng lây nhiễm thứ 5 của dịch COVID-19 với số ca nhiễm mới liên tục tăng. Do tình trạng khẩn cấp được áp dụng nhằm hạn chế dịch bệnh lây lan, mức tiêu dùng cá nhân trong quý vừa qua đã giảm 1,1% do chi tiêu cho các dịch vụ như nhà hàng, khách sạn và du lịch giảm mạnh. Bên cạnh đó, các hãng chế tạo ô tô của Nhật Bản đã buộc phải cắt giảm sản lượng vì nguồn cung ứng chíp bán dẫn và linh kiện bị hạn chế do sự gián đoạn của các chuỗi cung ứng. Điều này đã khiến cho đầu tư vào hoạt động kinh doanh và kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản giảm với mức tương ứng là 3,8% và 2,1%.
Trước đó, GDP thực tế của nước này trong quý II/2021 tăng 1,3% so với cùng kỳ năm ngoái và tăng 0,3% so với quý trước đó do sự phục hồi mạnh mẽ của các hoạt động xuất khẩu và nhu cầu tiêu dùng cá nhân.
Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) mới đây đã hạ dự báo tăng trưởng của nền kinh tế nước này cho năm tài khóa 2021, nhưng vẫn cho rằng nền kinh tế đang hồi phục ở mức độ vừa phải trước tác động của đại dịch COVID-19. Theo đó, BOJ đã hạ dự báo tăng trưởng GDP của Nhật Bản trong tài khóa 2021 (kết thúc vào tháng 3/2022) xuống còn 3,8%, giảm 0,2% so với dự báo được đưa ra trước đó.
Tuy nhiên, BOJ lại nâng dự báo tăng trưởng trong tài khóa 2022 từ 2,4% lên 2,7% nếu tiêu dùng tăng trong bối cảnh chương trình tiêm chủng vaccine được đẩy nhanh. BOJ cũng cảnh báo về sự bất ổn trong tăng trưởng kinh tế Nhật Bản do các diễn biến khó lường của tình hình đại dịch COVID-19.
Trong bối cảnh dịch COVID-19 vẫn đang hoành hành ở Nhật Bản và nhiều nước khác trên thế giới, BOJ quyết định duy trì lãi suất ngắn hạn ở mức âm 0,1% và lãi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm ở mức khoảng 0% nhằm duy trì lãi suất cho vay thấp đối với các công ty và hộ gia đình.
Mới đây, Chính phủ Nhật Bản dự kiến sẽ bơm thêm khoảng 10.000 tỷ Yen cho gói kích thích phục hồi kinh tế sau đại dịch COVID-19. Theo đó, gói kích thích kinh tế này sẽ vượt mức 40.000 tỷ Yen (350 tỷ USD). Ngân sách sẽ tài trợ một số biện pháp chính sách cho năm tài chính tiếp theo, bắt đầu từ tháng 4/2022./.
H.Hà (Theo Reuters, Nikkei)