Cổng thông tin điện tử

Trong lời đầu của Báo cáo, Tổng giám đốc Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) José Graziano da Silva và Tổng thư ký Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) Angel Gurría đã viết: “Nông nghiệp toàn cầu đã phát triển và chuyển đổi thành một ngành rất không đồng nhất, bao gồm những người nông dân tự cung tự cấp và trang trại của họ đối mặt với những người nông dân đa quốc gia lớn”. Ngoài việc cung cấp thực phẩm, những nông dân này là những người quản lý quan trọng của môi trường tự nhiên và đã trở thành nhà sản xuất năng lượng tái tạo.

OECD và FAO cùng nhấn mạnh vai trò của chế độ ăn dinh dưỡng, quá trình đô thị hóa, khí thải và thương mại trong triển vọng nông nghiệp những thập kỷ tới.

Được công bố tại Roma (Italy) ngày 8/7, báo cáo của OECD – FAO về Triển vọng nông nghiệp đề xuất đánh giá về triển vọng của ngành nông nghiệp và thị trường sản phẩm thủy sản ở cấp quốc gia, khu vực và toàn cầu cho 10 năm tới. Theo đó, báo cáo kêu gọi cải thiện năng suất và tăng cường độ sản xuất, đặc biệt nhờ vào những đổi mới công nghệ sẽ cho phép tăng sản lượng mặc dù việc sử dụng đất nông nghiệp trên thế giới vẫn tương đối ổn định.

Phát thải khí nhà kính trực tiếp từ nông nghiệp dự kiến sẽ tăng 0,5% mỗi năm trong vòng 10 năm tới, dưới mức trung bình 0,7% trong thập kỷ qua và thấp hơn dự báo về tỷ lệ tăng trưởng của sản xuất, một tình huống cũng phản ánh sự suy giảm cường độ carbon.

Ngoài những rủi ro mà nông nghiệp thường phải đối mặt, những bất ổn mới cũng xuất hiện, bao gồm tình trạng gián đoạn do căng thẳng thương mại, sự lây lan của các bệnh thực vật và động vật, kháng kháng sinh, các quy định mới điều chỉnh các công nghệ di truyền thực vật và các sự kiện thời tiết ngày càng khắc nghiệt.

Thay đổi sở thích thực phẩm để đối mặt với những vấn đề về  sự bền vững và sức khỏe, đồng thời với việc sắp xếp chính sách để giải quyết tỷ lệ béo phì đang gia tăng trên khắp thế giới cũng là một phần dẫn tới tình trạng bất ổn và không chắc chắn này.

Gia tăng dân số, đô thị hóa và lối sống

Việc sử dụng ngũ cốc làm thực phẩm dự kiến sẽ tăng gần 150 triệu tấn trong giai đoạn này – tương ứng với mức tăng 13% – phần lớn bắt nguồn từ gạo và lúa mì. Yếu tố quan trọng nhất dẫn tới sự gia tăng này trong việc sử dụng thực phẩm là sự gia tăng dân số, dự kiến sẽ tăng nhanh hơn ở khu vực châu Phi hạ Sahara và Nam Á.

Những phát hiện của báo cáo cũng cho thấy sự suy giảm trong tình trạng thiếu dinh dưỡng nói chung. Tuy nhiên, theo báo cáo, với tốc độ cải tiến như hiện tại thì chúng ta sẽ không thể đạt được mục tiêu xóa bỏ nạn đói vào năm 2030.

Báo cáo của OECD – FAO chỉ rõ rằng thương mại là điều cần thiết để bảo đảm an ninh lương thực toàn cầu. “Các khu vực có tốc độ tăng dân số nhanh chóng không nhất thiết là những nơi mà sản xuất lương thực có thể tăng bền vững, do đó, điều quan trọng là tất cả các chính phủ đều hỗ trợ thị trường nông sản mở, minh bạch và ổn định" – ông Ken Ash, Giám đốc Thương mại và Nông nghiệp của OECD, lưu ý.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng tiêu thụ dầu thực vật và đường thực vật dự kiến sẽ tăng, phản ánh xu hướng hiện tại là gia tăng tiêu thụ thực phẩm đã được chuẩn bị và chế biến nhiều hơn, đặc biệt là ở nhiều nước thu nhập thấp và trung bình có quá trình đô thị hóa nhanh chóng. Mối quan tâm về sức khỏe và hạnh phúc có khả năng thúc đẩy các nước thu nhập cao hơn giảm tiêu thụ thịt đỏ và chuyển sang bơ nhờ vào dầu thực vật. 

Thương mại các mặt hàng liên quan đến nông nghiệp và thủy sản dự kiến sẽ tăng trong 10 năm tới (tăng 1,3%), chậm hơn so với 10 năm qua (trung bình 3,3%), trong khi tăng trưởng trong nhu cầu nhập khẩu toàn cầu cũng được dự kiến sẽ chậm lại. Về xuất khẩu, Mỹ Latinh và châu Âu sẽ tăng doanh số bán ra trên các thị trường nước ngoài.

Ngoài ra, báo cáo của OECD – FAO năm nay có phần riêng tập trung vào khu vực Mỹ Latinh và Caribê, một khu vực chiếm 10% sản lượng toàn cầu và 23% xuất khẩu các sản phẩm liên quan đến nông nghiệp và thủy sản trên thế giới. Mặc dù có sự tăng trưởng ấn tượng song khu vực này phải đối mặt với những thách thức dai dẳng về an ninh lương thực, vì vậy nhiều hộ gia đình không đủ khả năng chi trả cho thực phẩm mà họ cần. Khu vực này cũng đang đối mặt với những thách thức ngày càng tăng về tài nguyên thiên nhiên. Vì vậy, OECD và FAO đề xuất một số giải pháp bền vững và toàn diện để cải thiện tăng trưởng nông nghiệp, trong đó nhấn mạnh tiến bộ trong một số lĩnh vực như dinh dưỡng, môi trường và hỗ trợ sinh kế./.