Ngày 20/11, Tòa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã mở phiên xét xử sơ thẩm vụ án xảy ra tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thương mại Vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil (Công ty Xuyên Việt Oil).
Phiên xét xử dự kiến diễn ra trong 12 ngày, tuyên án vào ngày 5/12, do thẩm phán Trần Minh Châu làm chủ tọa. Bộ Công Thương và Bộ Tài chính được xác định là nguyên đơn dân sự.
Từ sáng sớm, công tác an ninh tại khu vực xét xử của Tòa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã được thắt chặt. Lực lượng chức năng bố trí nhiều chốt kiểm soát xung quanh tòa án, đảm bảo trật tự và an toàn tuyệt đối cho phiên tòa. Người tham dự phiên tòa phải qua nhiều vòng kiểm tra nghiêm ngặt trước khi vào phòng xử án.
Vụ án được điều tra, xác minh xuất phát từ đơn tố giác về tội phạm phản ánh bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh (cựu Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty Xuyên Việt Oil) sử dụng trái phép tài sản Nhà nước; lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm dụng tài sản, gây thất thoát 214,1 tỷ đồng tiền Quỹ bình ổn giá xăng dầu và 1.246,1 tỷ đồng tiền thuế bảo vệ môi trường. Qua đó, Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với 15 cá nhân về các tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí," “Nhận hối lộ," “Đưa hối lộ," “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi" theo Điều 219, Điều 354, Điều 364, Điều 358 Bộ Luật Hình sự.
Trong đó, cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải bị đưa ra xét xử về tội “Nhận hối lộ." Bị cáo Lê Đức Thọ (cựu Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre) bị đưa ra xét xử về 2 tội “Nhận hối lộ” và “Lợi dụng chức vụ quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi." Bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh (cựu Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty Xuyên Việt Oil) bị cáo buộc 2 tội danh “Đưa hối lộ” và “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí."
Đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh tại tòa. (Ảnh: Hồng Giang/TTXVN)
Cùng bị truy tố tội “Nhận hối lộ” còn có các bị cáo Nguyễn Lộc An (cựu Phó vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương), Lê Duy Minh (cựu Cục trưởng Cục Thuế Thành phố Hồ Chí Minh), Trần Duy Đông (cựu Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước), Hoàng Anh Tuấn (cựu Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước) và Đặng Công Khôi (Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính).
Theo cáo trạng, Công ty Xuyên Việt Oil được Mai Thị Hồng Hạnh mua lại cổ phần vào năm 2005 khi vốn điều lệ công ty là 50 tỷ đồng và trở thành người đại diện theo pháp luật, Giám đốc kiêm Chủ tịch Hội đồng thành viên công ty. Chỉ sau 6 năm, vốn điều lệ công ty đã tăng lên 3.000 tỷ đồng. Đến năm 2013, công ty đã phát triển mạnh với 15 chi nhánh, 6 cửa hàng kinh doanh xăng dầu và 9 công ty liên quan.
Suốt quá trình quản lý Công ty Xuyên Việt Oil, Mai Thị Hồng Hạnh đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao, vi phạm các quy định về sử dụng quỹ bình ổn giá và tiền bảo vệ môi trường, gây thất thoát tài sản Nhà nước với số tiền là 1.463 tỷ đồng; trong đó thất thoát từ Quỹ bình ổn giá hơn 219 tỷ đồng, thất thoát từ thuế bảo vệ môi trường hơn 1.244 tỷ đồng.
Cụ thể, từ năm 2016, Mai Thị Hồng Hạnh đã chỉ đạo nhân viên không thực hiện đúng quy định về trích lập Quỹ bình ổn giá xăng dầu. Số tiền trong quỹ được chuyển từ tài khoản công ty sang tài khoản cá nhân để sử dụng vào mục đích riêng. Đến tháng 5/2023, Công ty Xuyên Việt Oil báo cáo số dư Quỹ bình ổn giá là 219 tỷ đồng. Tuy nhiên, thực tế tổng số dư trong 3 tài khoản báo cáo chỉ còn hơn 2 triệu đồng, dẫn đến thất thoát ngân sách Nhà nước 219 tỷ đồng.
Các bị cáo tại phiên tòa. (Ảnh: Hồng Giang/TTXVN)
Ngoài ra, từ tháng 10/2021 đến tháng 7/2022, Công ty Xuyên Việt Oil đã thu hộ 1.244 tỷ đồng tiền thuế nhưng không nộp ngân sách mà chuyển vào tài khoản cá nhân của Hạnh để sử dụng. Khi cơ quan chức năng điều tra, trong tổng số 36 tài khoản (17 tài khoản cá nhân của Hạnh và 19 tài khoản công ty) chỉ còn hơn 4 tỷ đồng và bị cáo Hạnh không còn khả năng nộp lại số tiền thuế đã chiếm đoạt. Tổng thiệt hại ngân sách Nhà nước lên đến hơn 1.244 tỷ đồng. Mai Thị Hồng Hạnh đã sử dụng số tiền chiếm đoạt để mua bất động sản, cho vay mượn và đặc biệt là hối lộ nhiều cán bộ để “lách luật."
Để Công ty Xuyên Việt Oil được Bộ Công Thương cấp Giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu vào các năm 2016 và 2021, bỏ qua lỗi vi phạm, được ưu đãi mua hàng và thực hiện hợp đồng mua bán xăng dầu..., từ năm 2016-2022, Mai Thị Hồng Hạnh đã đưa hối lộ 22 lần với tổng số tiền hơn 31,5 tỷ đồng cho nhóm bị can giữ chức vụ lãnh đạo tại Bộ Công Thương, Bộ Tài chính gồm Đỗ Thắng Hải (cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương), Trần Duy Đông (cựu Vụ trưởng Thị trường trong nước, Bộ Công Thương), Hoàng Anh Tuấn và Nguyễn Lộc An (đều cựu Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước)…
Cáo trạng kết luận, hành vi của bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh và các đối tượng liên quan không chỉ gây thiệt hại nghiêm trọng cho ngân sách Nhà nước mà còn làm tổn hại đến niềm tin của xã hội đối với các cơ quan quản lý. Hành vi hối lộ để duy trì lợi ích cá nhân, sự phát triển của công ty đã tạo ra chuỗi sai phạm và thấy rõ những lỗ hổng trong quản lý kinh doanh xăng dầu, cần sự chấn chỉnh, xử lý nghiêm khắc để bảo đảm tính minh bạch, công bằng./.
VKS Nhân dân Tối cao truy tố 15 bị can, trong đó truy tố Lê Đức Thọ (cựu Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre) về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi" và "Nhận hối lộ."