Khắc phục sai phạm bằng những...sai phạm
Trong đơn gửi Báo Quảng Trị ngày 31/7/2017, có chữ ký xác nhận của hơn 30 hộ dân ở khu phố 1, khu phố 2 và khu phố 3, thị trấn Cửa Việt trình bày rõ: “Sau khi Công ty Duy Tân thực hiện nạo vét cát trên sông, bà con nhân dân chúng tôi phát hiện có nhiều sai trái của công ty: Quá trình lập dự án và đến khi thực hiện khai thác, công ty chưa một lần nào thực hiện tham vấn cộng đồng để trưng cầu ý kiến nhân dân. Sau mấy ngày khai thác, công ty đã tự ý tìm cát sạch để lấy, bỏ lại những hố sâu không đồng nhất làm ảnh hưởng đến dòng chảy tự nhiên...”. Người dân ở các khu phố này cho rằng việc Công ty Duy Tân nói một số người dân địa phương có hành động ném đá, gạch lên phương tiện của công ty là điều bịa đặt.
|
Đội tàu của Công ty TNHH Phát triển Khoáng sản Duy Tân tạm dừng khai thác cát theo sự chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Trị
|
“Khi phát hiện thấy có nhiều sai phạm từ việc hút cát của đội tàu của Công ty Duy Tân thì người dân chúng tôi chỉ đưa tàu, thuyền ra xua đuổi, cản trở chứ chưa hề ném đá, gạch lên tàu của công ty này. Việc nói chúng tôi hành động như vậy là sai sự thật, có tính chất vu khống cho người dân”, ông L.V.L. ở khu phố 2, thị trấn Cửa Việt cho biết. Quay trở lại cuộc họp mang tính chất đối thoại đa chiều với nhân dân khu phố 1 và khu phố 2 thị trấn Cửa Việt, cùng lãnh đạo các huyện, thị trấn, xã có liên quan đến dự án này do Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh chủ trì trước đó.
Tại cuộc họp, ông Nguyễn Minh Tân, Tổng Giám đốc Công ty Duy Tân đã giải thích, làm rõ một số vấn đề mà người dân thắc mắc; tiếp thu, ghi nhận những ý kiến chính đáng tại cuộc họp. Đồng thời thừa nhận những sai sót của công ty trong việc khai thác cát và hứa từ nay chỉ khai thác vào ban ngày, đảm bảo xa bờ theo quy định; quyết định hỗ trợ kinh phí để lập đoàn, tổ giám sát cộng đồng nhằm giám sát chặt chẽ hoạt động khai thác của công ty. Bên cạnh đó, trong thời gian tới Công ty Duy Tân sẵn sàng cùng với chính quyền địa phương đối thoại trực tiếp với các cụm dân cư, khu phố nhằm ổn định tình hình và giúp người dân hiểu rõ về dự án. Lời hứa tại cuộc họp là vậy nhưng với những việc làm ngay sau đó của Công ty Duy Tân đã khiến người dân thêm bức xúc.
Vào khoảng 10 giờ sáng ngày 28/7/2017, nhiều hội viên Hội LHPN khu phố 1, khu phố 2 và khu phố 3 cho thuyền ra ngăn chặn việc hút cát của Công ty Duy Tân và đã chứng kiến tận mắt việc đội tàu của công ty này xúc bùn, cát bẩn đổ trực tiếp lại lòng sông một cách công khai, thách thức (một số người đã quay video để làm bằng chứng). Thêm vào đó, theo ông L.V.L, đội tàu hút cát này còn bịa đặt thông tin là đã được ông Nam (tức ông Nguyễn Văn Nam, Bí thư Chi bộ khu phố 2, thị trấn Cửa Việt) đồng ý cho hút cát 2 ngày nhưng khi mọi người quay vào bờ chở ông Nam ra đối chất trực tiếp thì phía đội tàu chỉ bảo là nói cho vui vậy thôi.
Bức xúc trước nhiều cách làm thiếu minh bạch, sai phạm trên của Công ty Duy Tân, người dân đã tiếp tục huy động nhân lực, tàu thuyền đánh cá có công suất lớn lập thành đội ra “giám sát”, ngăn chặn, yêu cầu phía Công ty Duy Tân dừng ngay lại việc khai thác cát. Trước tình hình đó, chiều ngày 2/8/2017, UBND huyện Gio Linh cùng các cấp ủy đảng địa phương và các sở, ngành liên quan đã tiến hành tổ chức đối thoại trực tiếp với người dân thị trấn Cửa Việt nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của dự án này.
Tại cuộc đối thoại, cán bộ đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Trị có công bố “Biên bản họp tham vấn cộng đồng dân cư chịu tác động trực tiếp của dự án” được lập vào ngày 25/10/2015. Sau khi nghe công bố, ông Bùi Văn Báo, Phó Chủ tịch UBMTTQVN thị trấn Cửa Việt phản ứng gay gắt: “Ngày 25/10/2015 là ngày chủ nhật và cuộc họp đó tôi không hề có mặt thì tại sao lại nói tôi làm thư ký cuộc họp được. Hơn nữa nét chữ trong văn bản đó không đồng nhất và đó không phải là chữ viết của tôi, trong văn bản không có chữ ký của tôi”. Việc này đã tạo ra sự nghi ngờ về hợp thức hóa thủ tục của dự án, càng làm cho người dân thêm bức xúc.
UBND tỉnh chỉ đạo tạm dừng thi công
Để kịp thời tháo gỡ những khó khăn của doanh nghiệp, đồng thời giải quyết những vướng mắc của người dân địa phương, tạo điều kiện thuận lợi tiếp tục triển khai dự án nạo vét, khơi thông luồng lạch cho tàu thuyền ra vào khu neo đậu tránh trú bão an toàn, ngày 2/8/2017, UBND tỉnh đã có công văn hỏa tốc số 3769 gửi Sở Nông nghiệp và PTNT, Sở Giao thông - Vận tải, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng, UBND 2 huyện Gio Linh và Triệu Phong, Công ty Duy Tân để chỉ đạo việc thực hiện dự án nạo vét khu neo đậu tránh trú bão Bắc Cửa Việt, luồng dẫn vào khu neo đậu tránh trú bão (vị trí bờ Nam và bờ Bắc).
Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu các đơn vị, địa phương liên quan triển khai các nội dung, công việc cụ thể. Đối với Công ty Duy Tân: Trước mắt yêu cầu công ty tạm dừng thi công nạo vét để tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện dự án. Khẩn trương phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức công khai các thông tin về quy mô, thông số kỹ thuật, biện pháp thi công, kế hoạch thi công chi tiết, kế hoạch bảo vệ môi trường để cộng đồng dân cư tại địa phương biết. Từ đó, tạo sự đồng thuận trong nhân dân và phục vụ cho công tác giám sát đầu tư cộng đồng.
Tiếp đến là giải quyết vấn đề đền bù, hỗ trợ cho các hộ dân bị ảnh hưởng trong quá trình thực hiện dự án theo đúng quy định của pháp luật, phù hợp với lịch trình thi công cụ thể của công ty, đảm bảo cho người dân yên tâm, chủ động trong sản xuất. Thực hiện việc thông báo kế hoạch triển khai thực hiện dự án (thời gian, tiến độ thi công, quy mô, chủng loại thi công, hình thức thực hiện dự án) trên các phương tiện thông tin truyền thông tại địa phương 3 kỳ liên tiếp trước thời điểm thi công, đồng thời niêm yết tại công trường trong suốt quá trình thi công dự án. Trước khi triển khai thi công phải cắm phao luồng, biển báo có sự chứng kiến của chính quyền địa phương và Ban giám sát đầu tư cộng đồng với phạm vi nạo vét cách bờ 100 m.
Trong quá trình thực hiện dự án, công ty phải thực hiện quy trình, biện pháp thi công đảm bảo các nội dung được phê duyệt trong hồ sơ thiết kế của dự án và báo cáo đánh giá tác động môi trường. Thực hiện thi công theo hình thức cuốn chiếu từ ngoài cửa biển tiến dần vào, thiết bị được tập trung nạo vét hoàn chỉnh 1/2 tuyến luồng, 1/2 tuyến luồng còn lại cho các phương tiện đường thủy lưu thông; cao độ nạo vét, hệ số mái nạo vét phải đảm bảo theo hồ sơ thiết kế, quá trình nạo vét tránh tạo thành các hố sâu; có biện pháp quản lý bùn và tạp chất trong quá trình nạo vét, nghiêm cấm không đổ bùn trở lại lòng sông; việc thi công nạo vét chỉ được thực hiện vào ban ngày.
Chủ dự án phải thực hiện công tác báo cáo tình hình triển khai theo quy định đến cấp có thẩm quyền; trong báo cáo phải thể hiện chi tiết các số liệu về khối lượng tương ứng với từng thời gian thi công, phạm vi thi công theo hồ sơ thiết kế (lý trình, độ sâu), kế hoạch thi công tiếp theo; đảm bảo chế độ báo cáo định kỳ để các cơ quan, đơn vị địa phương liên quan biết và có chỉ đạo kịp thời. Sau khi thực hiện đầy đủ các nội dung nêu trên và nhận được sự đồng thuận của người dân địa phương, công ty có văn bản báo cáo UBND tỉnh, các sở, ngành và chính quyền địa phương liên quan để được tiếp tục triển khai thi công.
Sở Nông nghiệp và PTNT chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức rà soát, kiểm tra tình hình thực tế diễn biến lòng sông trong quá trình nạo vét để kịp thời đề xuất UBND tỉnh điều chỉnh quy mô và phạm vi dự án, đảm bảo không để xảy ra các tác động xấu đối với môi trường và xã hội. Sở Tài nguyên và Môi trường chỉ đạo các đơn vị trực thuộc ngành tăng cường công tác kiểm tra, giám sát về môi trường theo kế hoạch bảo vệ môi trường đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Sở Giao thông - Vận tải tổ chức kiểm tra, rà soát các quy định hiện hành về thời hạn đăng ký, đăng kiểm phương tiện, thiết bị thi công, việc lắp đặt hệ thống giám sát hành trình các phương tiện tham gia vận chuyển bùn, đất, cát nhằm đảm bảo an toàn trong quá trình thi công và tạo điều kiện thuận lợi trong công tác quản lý, giám sát thực hiện dự án.
Sở Xây dựng phối hợp với Cục Hải quan tỉnh tiếp tục kiểm tra khối lượng cát xuất khẩu, các điều kiện xuất khẩu cát nhiễm mặn của Công ty Duy Tân tận thu từ dự án. Đối với các đơn vị tư vấn giám sát thi công và tư vấn giám sát môi trường cần phải nghiêm túc thực hiện vai trò giám sát độc lập, tăng cường công tác giám sát chuyên ngành về sự tuân thủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, chất lượng công trình, bảo vệ môi trường trong quá trình thực hiện dự án; kịp thời hướng dẫn cho chủ dự án các trình tự, thủ tục trong quá trình thi công và lập báo cáo định kỳ gửi các sở, ngành, cơ quan liên quan.
Thường xuyên phối hợp với Ban giám sát đầu tư cộng đồng trong quá trình thực thi nhiệm vụ, yêu cầu Công ty TNHH Phát triển Khoáng sản Duy Tân nghiêm túc thực hiện công khai các thông tin về dự án để cộng đồng dân cư biết. Đối với chính quyền và các tổ chức, đoàn thể địa phương, tăng cường công tác tuyên truyền để người dân hiểu và đồng thuận với chủ trương của nhà nước về xã hội hóa công tác nạo vét, duy tu luồng lạch, đảm bảo các mục tiêu, nhiệm vụ và lợi ích mà dự án mang lại.
Đồng thời phối hợp với chủ dự án tổ chức công khai rộng rãi các thông tin về dự án để nhân dân biết. Tổ chức thực hiện tốt công tác giám sát đầu tư của cộng đồng theo Quyết định số 80/2005/QĐ-TTg ngày 18/4/2005 của Thủ tướng Chính phủ; phát huy vai trò giám sát của người dân; nắm bắt tình hình của dự án, kịp thời báo cáo các sở, ban, ngành liên quan để có sự phối hợp, chỉ đạo kịp thời, đảm bảo không gây tác động xấu đến môi trường và xã hội tại địa phương.
Nhơn Bốn
|