Sáng 22/10, Công an Thành phố Hồ Chí Minh cho biết qua hơn 1 tháng đấu tranh, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật liên quan kinh doanh hóa chất nguy hiểm, độc hại, đặc biệt là xyanua, cơ quan chức năng đã phát hiện, khởi tố 5 vụ án với 17 bị can về các tội “mua bán, tàng trữ trái phép chất độc."
Lực lượng công an đã thu giữ hơn 9.488,5kg xyanua, 315kg axit sulfuric, 105kg axit clohidric cùng nhiều tang vật khác; khẩn trương truy xét các đầu mối tiêu thụ xyanua tại 11 tỉnh, thành phố, thu hồi hơn 318,5kg xyanua mua bán trái phép.
Có thể, lợi dụng vị trí công tác và sự quản lý lỏng lẻo của chủ doanh nghiệp, bị can Ngô Thị Như Huệ (Trưởng phòng kinh doanh Công ty trách nhiệm hữu hạn hóa chất Nam Phương) đã lập khống hợp đồng mua bán với đối tác để “tuồn” khoảng 2,55 tấn chất độc xyanua ra ngoài, bán lại khách hàng, thu lợi bất chính hơn 378 triệu đồng.
Bị can Nguyễn Đức Thành Huy sau khi mua xyanua từ Ngô Thị Như Huệ đã bán lại cho 326 khách hàng tại 9 tỉnh, thành phố, thu lợi bất chính hơn 253,7 triệu đồng.
Từ nguồn tin báo về việc 1 phụ nữ tử vong tại nhà, nghi vấn tự tử bằng xyanua, sau quá trình điều tra, làm rõ nguồn cung cấp xyanua trái phép, Công an quận Bình Thạnh và Công an huyện Bình Chánh đã bắt giữ Phan Minh Trung (sinh năm 1990, ở xã Tân Kiên, huyện Bình Chánh). Tiếp đó, lực lượng chức năng đã bắt giữ nhóm 3 đối tượng cung cấp xyanua trái phép cho Phan Minh Trung.
Đối tượng Phan Minh Trung tại Cơ quan điều tra. (Ảnh: TTXVN phát)
Tiếp tục truy xét, Công an huyện Bình Chánh đã triệt phá đường dây mua bán trái phép chất xyanua với số lượng lớn, núp bóng các công ty kinh doanh hóa chất.
Nguyễn Thành Tài (sinh năm 1994, ở tại chung cư Belleza, phường Phú Mỹ, quận 7) cấu kết cùng Hà Văn Việt (sinh năm 1983, ở tại Lô X, phường Tân Phong, quận 7), Khúc Văn Hiếu (sinh năm 1988, ở tại Hòa Bình, phường Hiệp Tân, quận Tân Phú) thành lập 3 pháp nhân được Bộ Công Thương, Sở Công Thương Thành phố Hồ Chí Minh cấp “giấy phép kinh doanh hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp” để nhập khẩu, kinh doanh hóa chất xyanua.
Sau khi có nguồn xyanua nhập khẩu, các đối tượng thống nhất bán trái phép hóa chất này cho khách hàng không có giấy phép kinh doanh; không lập phiếu kiểm soát mua bán nhằm tăng doanh thu cho công ty.
Khám xét khẩn cấp kho chứa hàng của 3 công ty nêu trên tại Thành phố Hồ Chí Minh, tỉnh Long An, cơ quan chức năng đã phát hiện, thu giữ 3.950kg xyanua.
Nhóm đối tượng đã bán ra hơn 400kg xyanua trái phép cho 4 trường hợp tại Thành phố Hồ Chí Minh, thu lợi 40 triệu đồng...
Lãnh đạo Công an Thành phố Hồ Chí Minh đã chỉ đạo các đơn vị liên quan tổng rà soát, kiểm tra, xử lý doanh nghiệp, hộ kinh doanh, đối tượng nghi vấn mua bán hóa chất độc hại, nguy hiểm, nhất là ở địa bàn quận 5 - nơi tập trung nhiều cơ sở xi mạ, chế tác kim loại và kinh doanh hóa chất, đặc biệt là chợ hóa chất Kim Biên.
Đồng thời, công an thành phố thành lập 7 tổ công tác, kiểm tra đồng loạt tại 21 địa điểm kinh doanh hóa chất nguy hiểm, độc hại xung quanh chợ Kim Biên, quận 5. Qua đó, lực lượng chức năng phát hiện, thu giữ 433 chai nhựa dung dịch hóa chất xyanua; 179kg xyanua và 8 hũ hóa chất độc Potassium Gold Cyanide 62,8% (kali vàng xyanua).
Bước đầu, cơ quan chức năng xác định các sai phạm liên quan đến hành vi kinh doanh hóa chất không có hóa đơn chứng từ, không rõ nguồn gốc xuất xứ, không có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh hóa chất sản xuất, kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực công nghiệp.
Công an quận 5 củng cố tài liệu, chứng cứ, khởi tố 3 vụ án “tàng trữ, mua bán trái phép chất độc” tại Chi nhánh Công ty trách nhiệm hữu hạn Tiến Phát, hộ kinh doanh xi mạ Điệp Xi và hộ kinh doanh Ngân Lợi; khởi tố 6 bị can về tội “tàng trữ, mua bán trái phép chất độc” theo quy định tại Điều 311 Bộ luật Hình sự.
Hiện Công an Thành phố đã tham mưu Ban Chỉ đạo 138 thành phố chỉ đạo các đơn vị liên quan, đặc biệt là Sở Công Thương, Cục Hải quan, Cục Quản lý thị trường phối hợp cùng Công an thành phố rà soát toàn bộ doanh nghiệp được cấp phép nhập khẩu, kinh doanh hóa chất nguy hiểm, độc hại để kiểm tra việc chấp hành pháp luật với các doanh nghiệp này.
Thời gian qua, việc quản lý hoạt động kinh doanh hóa chất độc hại (đặc biệt là xyanua) còn nhiều sơ hở, thiếu sót; hoạt động mua bán trái phép diễn ra phổ biến, dễ dàng tại các điểm kinh doanh hóa chất, trên không gian mạng.
Bên cạnh một bộ phận người dân mua xyanua trái phép để khai khoáng, xi mạ, chế tác kim loại, tại Thành phố Hồ Chí Minh ghi nhận nhiều vụ giết người, cướp tài sản hoặc tự tử liên quan đến mua bán trái phép xyanua.../.
Từ năm 2019 đến nay, Ngô Thị Như Huệ đã bán tổng cộng 2,55 tấn chất độc xyanua, tổng số tiền thu được hơn 373,8 triệu đồng cho 11 khách hàng.