Chuyến công du châu Âu 8 ngày (9-16/6) của ông Joe Biden với một lịch trình dày đặc đã được chuẩn bị kỹ lưỡng vì nó sẽ là chỉ dấu cho chính sách đối ngoại 4 năm tới của nước Mỹ.
Ngày 10/6, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tới Anh, điểm dừng chân đầu tiên trong chuyến công du châu Âu của ông.
Chuyến đi của ông Biden nằm trong khuôn khổ một loạt sự kiện đa phương đáng chú ý của Mỹ tại châu Âu trong cả một tuần. Ngay sau khi hạ cánh, Tổng thống Joe Biden đã có bài phát biểu đầu tiên tại căn cứ Không quân Hoàng gia Anh RAF Mildenhall, nơi có các binh sĩ Mỹ đồn trú.
Trong bài phát biểu dài hơn 20 phút, ông Joe Biden khẳng định Mỹ đã trở lại cùng sát cánh với các đồng minh châu Âu nỗ lực sớm kiểm soát đại dịch COVID-19, tái thiết và khôi phục nền kinh tế; xây dựng hệ thống thương mại bền vững và công bằng giữa Mỹ và EU, chống biến đổi khí hậu và đối phó với các cuộc tấn công mạng. Đáng chú ý, ông Joe Biden tuyên bố, Nga sẽ phải đối diện với những động thái cứng rắn từ Mỹ nếu Nga có những hành động gây ảnh hưởng đến lợi ích và an ninh của Mỹ cùng các đồng minh ở khu vực.
Trong cuộc gặp Thủ tướng Anh Boris Johnson ngày 10/6, hai lãnh đạo đã ký vào bản Hiến chương Đại Tây Dương mới, dựa theo cam kết từng được lãnh đạo hai nước ký vào năm 1941 khi Thế chiến 2 bắt đầu. Theo NBC News, bản hiến chương mới vạch ra 8 lĩnh vực trọng yếu mà hai nước dự định hợp tác. Các cam kết gồm bảo vệ nền dân chủ, tái khẳng định tầm quan trọng của an ninh tập thể và bảo đảm hệ thống thương mại toàn cầu công bằng và rộng mở. Bản hiến chương có cam kết về việc chống lại những thách thức hiện đại như mối đe dọa trên không gian mạng và biến đổi khí hậu, cam kết chấm dứt đại dịch COVID-19. Hai lãnh đạo cam kết sẽ sớm khôi phục đường bay giữa hai nước và tạo ra nhóm chuyên trách về chuyện đi lại.
Củng cố quan hệ hợp tác
Đây là chuyến công du đầu tiên của ông Joe Biden đến châu Âu kể từ sau khi nhận bàn giao quyền lực từ người tiền nhiệm D.Trump diễn ra trong thời điểm cả Mỹ và các nước châu Âu vẫn chưa hoàn toàn thoát khỏi sự tàn phá của đại dịch.
Tái thiết sau đại dịch, đoàn kết xuyên đại Tây Dương là kỳ vọng lớn nhất của cả Mỹ và các nước đồng minh. Đầu tiên, Mỹ và các đồng minh châu Âu đặt mục tiêu sớm kiểm soát đại dịch, tái thiết nền kinh tế; sớm chấm dứt các tranh chấp thương mại từ nay đến cuối năm. Trong nỗ lực lấy lại vị thế, Mỹ và các nước G7 đã cam kết hỗ trợ 66 tỷ USD cho các nước nghèo chủng ngừa COVID-19 bằng việc đóng góp 150 triệu liều vaccine có chất lượng tốt, giá phải chăng cho Chương trình COVAX.
Ngoài ra, các nhà ngoại giao NATO cho rằng tại Hội nghị Thượng đỉnh NATO lần này, Tổng thống Mỹ Joe Biden có thể chỉ đưa ra những phân tích về nguồn ngân sách do các nước đóng góp và việc chi tiêu ngân sách của NATO, chưa đặt vấn đề này là tiêu chuẩn cứng buộc các nước thành viên NATO tuân thủ, bởi Mỹ muốn tránh gây căng thẳng với các nước đồng minh.
Nước Anh đặt mục tiêu cho thượng đỉnh lần này là tăng cường hợp tác giữa các quốc gia, dẫn dắt sự khôi phục toàn cầu hậu COVID-19 và củng cố khả năng phục hồi chống lại đại dịch tương lai, thúc đẩy sự thịnh vượng thông qua bảo hộ thương mại tự do và công bằng, ứng phó biến đổi khí hậu và bảo tồn đa dạng sinh học và bảo vệ những giá trị chung.
Theo lịch trình 8 ngày công du tại châu Âu, ông Joe Biden sẽ tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G7 từ ngày 11-13/6 tại Anh, tiếp đó là Hội nghị Thượng đỉnh NATO và EU-Mỹ từ ngày 14-15/6. Kết thúc chuyến công du, Tổng thống Joe Biden sẽ có cuộc hội đàm song phương với Tổng thống Nga V.Putin tại Thụy Sĩ.
Hội nghị thượng đỉnh G7 lần thứ 47 dưới hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến, tại vùng Cornwall, Tây Nam nước Anh là sự kiện đáng chú ý đầu tiên của ông Biden trong chuyến công du châu Âu này. Đây cũng là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên của các nhà lãnh đạo G7 trong gần 2 năm qua. Năm ngoái, hội nghị thượng đỉnh G7 do nước Mỹ làm chủ nhà đã bị hủy vì đại dịch COVID-19.
An Bình