Cổng thông tin điện tử

Thu hoạch cà phê ở Hướng Phùng, Hướng Hóa

Khẳng định thương hiệu cho sản phẩm cà phê chè ở Hướng Hóa, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Trị đã lấy tên địa danh “Khe Sanh” để xây dựng nhãn hiệu tập thể (NHTT) cho cà phê chè Hướng Hóa. Vùng cà phê chè Hướng Hóa hiện có tổng diện tích khoảng 5.000 ha, trong đó diện tích cho thu hoạch trên 4.500 ha tập trung tại các xã Hướng Phùng, Hướng Lộc, Tân Hợp, xã Húc, thị trấn Khe Sanh...

Xác định cây cà phê là loại cây chủ lực để thúc đẩy kinh tế- xã hội địa phương phát triển, nhiều năm qua huyện Hướng Hoá đã có nhiều tác động xây dựng vùng chuyên canh, hỗ trợ người trồng cà phê ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật (KHKT) vào sản xuất, xây dựng vùng nông sản sạch, hỗ trợ các doanh nghiệp đầu tư công nghiệp chế biến sản phẩm ngay tại địa bàn đã góp phần thúc đẩy quá trình phát triển vùng nguyên liệu, giải quyết việc làm cho người lao động, nâng giá trị gia tăng cho sản phẩm.

Tuy nhiên, hiện tại Hướng Hóa vẫn chưa có một chiến lược phát triển bền vững cho vùng cây công nghiệp chủ lực này. Cùng với chất lượng, vấn đề hiện nay là cà phê chè Khe Sanh cần phải có một chỗ đứng vững chắc trên thị trường. Để làm được điều này thì phải xây dựng thương hiệu cho cà phê chè Khe Sanh. Việc xây dựng, đăng ký bảo hộ thương hiệu là điều rất quan trọng. Bởi việc xây dựng, bảo hộ thương hiệu không chỉ làm tăng giá trị nông sản từ tay người nông dân qua nhà tinh chế cho ra sản phẩm đến người tiêu dùng lên hàng chục lần mà còn gắn kết trách nhiệm của từng khâu sản xuất ra sản phẩm.

Trong nhiều năm qua, Chương trình hỗ trợ phát triển tài sản trí tuệ của doanh nghiệp (gọi tắt là Chương trình 68) đã góp phần hỗ trợ nhiều địa phương, trong đó có Quảng Trị xây dựng, đăng ký, quản lý và phát triển thương hiệu cho các sản phẩm chủ lực. Dự án “Xây dựng, quản lý và phát triển nhãn hiệu tập thể “Khe Sanh” cho sản phẩm cà phê huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị” là dự án thuộc Chương trình 68 được Bộ Khoa học và Công nghệ phê duyệt năm 2013.

Trung tâm Thông tin và Thống kê KH&CN Quảng Trị là đơn vị được UBND tỉnh giao chủ trì thực hiện dự án. Dự án hướng đến mục tiêu: Tạo lập, quản lý và khai thác NHTT nhằm nâng cao giá trị, danh tiếng của sản phẩm mang NHTT; đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho sản phẩm cà phê chè của huyện Hướng Hóa trong việc sử dụng NHTT; góp phần nâng cao hiệu quả thu nhập cho người sản xuất và giữ gìn, phát huy giá trị của sản phẩm. Trung tâm đã xây dựng cơ sở dữ liệu cho việc lập hồ sơ đăng ký xác lập quyền NHTT “Khe Sanh”, tiến hành điều tra và thu thập thông tin về tình hình sản xuất và kinh doanh sản phẩm cà phê trên địa bàn huyện Hướng Hóa.

Kết quả điều tra và thu thập cung cấp tổng quan thực trạng sản xuất, kinh doanh cà phê chè tại Hướng Hóa; đánh giá nhu cầu và xây dựng giải pháp nhằm thu hút người dân tham gia xây dựng NHTT “Khe Sanh”cho sản phẩm cà phê chè vùng Hướng Hóa. Đồng thời, phối hợp với Hội cà phê Khe Sanh huyện Hướng Hóa chọn mẫu cà phê chè sau thu hoạch trên địa bàn gửi cơ quan chuyên môn tiến hành phân tích các chỉ tiêu như: Màu sắc, mùi vị, hàm lượng tanin, hàm lượng cafein, độ ẩm, cỡ hạt, tỷ lệ hạt bị lỗi... Qua đó, xác định, tổng hợp, xây dựng bộ tiêu chuẩn mang NHTT “Khe Sanh” đối với sản phẩm cà phê chè vùng Hướng Hóa. Tiếp theo, trung tâm tiến hành khoanh vùng và lập bản đồ vùng sản xuất sản phẩm mang NHTT “Khe Sanh”.

Vùng cà phê chè được bảo hộ NHTT “Khe Sanh” bao gồm 1 thị trấn và 9 xã thuộc huyện Hướng Hóa gồm: Khe Sanh, Hướng Phùng, Hướng Sơn, Tân Hợp, Hướng Tân, Tân Lập, Tân Liên, Húc, Pa Tầng và Hướng Linh. Hội Cà phê Khe Sanh huyện Hướng Hóa là tổ chức đứng tên đăng ký NHTT và quản lý việc sử dụng NHTT “Khe Sanh” cho sản phẩm cà phê chè Hướng Hóa. Trung tâm đã thống nhất giữa các đơn vị, cá nhân liên quan thực hiện mẫu NHTT được thiết kế hàm chứa đầy đủ các dấu hiệu nhận biết thể hiện tính đặc trưng của sản phẩm, vùng địa danh và nêu rõ tên địa danh Khe Sanh.

Đồng thời, xây dựng hệ thống công cụ, phương tiện quản lý NHTT như: Nghiên cứu, xây dựng Quy chế/ Quy trình; lấy ý kiến góp ý các nhà sản xuất, kinh doanh sản phẩm và các chuyên gia, các nhà quản lý của địa phương về nội dung Quy định. Bộ Quy chế/Quy trình được hoàn thiện và ban hành trên cơ sở tiếp thu ý kiến góp ý của các nhà sản xuất, kinh doanh sản phẩm và các chủ thể có liên quan gồm: Quy chế quản lý và sử dụng nhãn hiệu tập thể “Khe Sanh” đối với sản phẩm cà phê chè vùng Hướng Hóa; quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc và thu hoạch cà phê chè Hướng Hóa; quy chế sử dụng tem, nhãn, bao bì của NHTT “Khe Sanh” đối với sản phẩm cà phê chè Hướng Hóa; quy trình cấp, thu hồi quyền sử dụng NHTT “Khe Sanh”; quy trình kiểm soát chất lượng sản phẩm cà phê chè Hướng Hóa, đạt tiêu chuẩn mang NHTT “Khe Sanh”…

Sau gần 2 năm tổ chức thực hiện, đến nay sản phẩm cà phê chè Hướng Hóa đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN) thẩm định và cấp văn bằng bảo hộ NHTT. Bà Thái Thị Nga, Giám đốc Trung tâm Thông tin và Thống kê KH&CN Quảng Trị cho biết: “Việc xây dựng, bảo hộ thành công NHTT cho sản phẩm cà phê chè Khe Sanh, Hướng Hóa là một động thái tích cực nhằm làm cho mặt hàng nông sản địa phương nói chung và sản phẩm cà phê chè Hướng Hóa nói riêng đứng vững trên thị trường trong và ngoài nước.

Việc sử dụng địa danh Khe Sanh để tiến hành đăng ký xác lập NHTT “Khe Sanh” cho sản phẩm cà phê chè Hướng Hóa là điều kiện hết sức thuận lợi để nâng cao danh tiếng cho sản phẩm này. Xây dựng, quản lý và phát triển NHTT cà phê chè “Khe Sanh” là tiền đề trong việc đảm bảo cho thương hiệu cà phê Khe Sanh, Hướng Hóa phát triển bền vững, góp phần phát triển, bảo vệ thương hiệu cho sản phẩm đặc sản của địa phương và khai thác giá trị của sản phẩm hàng hóa, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người làm cà phê, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội địa phương, quảng bá hình ảnh của huyện Hướng Hóa nói riêng và tỉnh Quảng Trị nói chung đến với bạn bè trong nước và thế giới”.

Nhằm đảm bảo quyền sử dụng NHTT hợp pháp cho các tổ chức, cá nhân trồng, sản xuất, kinh doanh sản phẩm cà phê chè mang NHTT “Khe Sanh”, đồng thời ngăn chặn và chống các hành vi sử dụng trái phép của các tổ chức, cá nhân khác không có quyền sử dụng NHTT cà phê chè “Khe Sanh”, Sở Khoa học và Công nghệ công bố văn bằng bảo hộ nhãn hiệu. Thông qua việc công bố xác định quyền về NHTT “Khe Sanh” của Hội Cà phê Khe Sanh huyện Hướng Hóa và các thành viên của hội, đồng thời, cùng với hội và các thành viên của hội chia sẻ khó khăn, thuận lợi trong việc quản lý, sản xuất, kinh doanh cà phê trong thời gian qua và tìm hướng đi trong việc quản lý, phát triển NHTT cà phê “Khe Sanh” sau khi được trao văn bằng bảo hộ, giúp sản phẩm cà phê chè Khe Sanh phát triển bền vững, không ngừng phát triển thương hiệu trên thị trường trong nước và quốc tế.

Cục Sở hữu trí tuệ đăng bạ bảo hộ NHTT, để giúp sản phẩm cà phê chè Khe Sanh không ngừng phát triển thương hiệu trên thị trường trong nước và thị trường quốc tế, sau khi chuyển giao cho Hội Cà phê Khe Sanh, huyện Hướng Hóa cần triển khai tốt nội dung quản lý và phát triển gồm: Quảng bá, giới thiệu thương hiệu; chú trọng khâu xây dựng các điều kiện, phương tiện khai thác thương mại NHTT như: Sản xuất tem nhãn và các phương tiện quảng bá;thúc đẩy quảng bá sản phẩm nhằm thu hút sự quan tâm của xã hội tới sản phẩm, đẩy mạnh tiêu thụ cà phê, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.

Việc xây dựng, đăng ký NHTT cà phê chè Khe Sanh là nội dung cần thiết, phù hợp với xu thế hội nhập hiện nay. Sản phẩm cà phê chè Khe Sanh được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN) cấp văn bằng bảo hộ NHTT cùng việc xây dựng được hệ thống quản lý chất lượng cho sản phẩm sẽ là tiền đề quản lý, phát triển cho thương hiệu sản phẩm bền vững. Danh tiếng, uy tín của các sản phẩm cà phê chè từ đó được nâng cao, tăng khả năng cạnh tranh các sản phẩm cà phê chè Khe Sanh trên thị trường trong nước và quốc tế. Kết quả là mô hình, tài liệu, kinh nghiệm cho các nhà sản xuất, các nhà quản lý trong bảo hộ sở hữu công nghiệp cho các sản phẩm khác, đặc biệt là các sản phẩm nông sản của tỉnh Quảng Trị.

Trần Cát Linh