Tại phiên họp, báo cáo quyết toán ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2015, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đã giải trình 3 nội dung UBTVQH có ý kiến trong phiên họp thứ 9: Về phân bổ 30.000 tỷ đồng vốn vay ODA Quốc hội quyết định bổ sung, trong đó có 2.039,8 tỷ đồng Bộ Kế hoạch và Đầu tư chưa phân bổ chi tiết cho các địa phương do chưa có trong danh mục đầu tư năm; Về đề nghị tăng bội chi NSNN năm 2015 là 7.452 tỷ đồng để xử lý số chi hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT) phát sinh và đã chi hoàn thuế trong năm 2015 nhưng được sử dụng từ dự toán nguồn hoàn thuế GTGT của năm 2016 là 7.452 tỷ đồng do dự toán chi hoàn thuế năm 2015 đã sử dụng hết; Về số quyết toán chi đầu tư cho các bộ, cơ quan trung ương 2.385,6 tỷ đồng và số chuyển nguồn 1.169,7 tỷ đồng từ nguồn sắp xếp nhà đất do chưa được giao dự toán trong cân đối NSNN.
Đồng thời trên cơ sở các nội dung được thống nhất giữa các cơ quan, Chính phủ trình Quốc hội xem xét, phê chuẩn quyết toán thu, chi NSNN năm 2015 như sau: Tổng số thu cân đối NSNN là 1.291.342 tỷ đồng (bao gồm cả nguồn năm 2014 chuyển sang năm 2015, thu kết dư ngân sách địa phương (NSĐP) năm 2014, thu huy động đầu tư của NSĐP và thu từ quỹ dự trữ tài chính theo quy định của Luật NSNN).
Tổng số chi cân đối NSNN là 1.502.189 tỷ đồng (bao gồm cả chuyển nguồn từ năm 2015 sang năm 2016).
Bội chi NSNN 263.135 tỷ đồng, bằng 6,28% GDP (không bao gồm kết dư NSĐP 52.288 tỷ đồng).
Thẩm tra báo cáo quyết toán NSNN năm 2015, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Đức Hải đánh giá, Báo cáo quyết toán NSNN năm 2015 của Chính phủ đã được lập, thẩm định theo trình tự thủ tục quy định, đã được điều chỉnh sau khi đã thống nhất giữa Cơ quan thẩm tra, Chính phủ, Kiểm toán nhà nước. Ủy ban này cũng đề nghị UBTVQH xem xét, trình Quốc hội phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2015 theo đề nghị của Chính phủ.
Tuy nhiên, về khoản hoàn thuế giá trị gia tăng chưa kịp thời, dẫn đến quyết toán chưa phản ánh chính xác số thu và bội chi NSNN, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ cần rút kinh nghiệm để không xảy ra tình trạng chuyển số hoàn thuế GTGT đã có quyết định hoàn thuế sang năm sau thực hiện, bảo đảm phản ánh đúng thực chất số thu từ hoạt động xuất nhập khẩu và thu cân đối NSNN.
Về khoản 30.000 tỷ đồng vốn ODA phân bổ chưa kịp thời theo quy định của Luật NSNN, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ nghiêm túc rút kinh nghiệm, kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân để xảy ra tình trạng này, bảo đảm thi hành các Nghị quyết của Quốc hội cũng như các quy định của Luật NSNN.
Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị Chính phủ rà soát lại việc thu, chi từ sắp xếp lại, xử lý nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước năm 2016 và các năm tiếp theo, kịp thời báo cáo UBTVQH, trình Quốc hội điều chỉnh dự toán chi NSNN cho phù hợp, làm căn cứ để thực hiện và quyết toán NSNN theo đúng quy định.
Về nợ công, theo cơ quan thẩm tra, công tác quản lý nợ công còn những hạn chế như: không lập báo cáo giám sát nợ và bản tin nợ công năm 2015; theo dõi, thống kê, tổng hợp số liệu nợ công chưa kịp thời, đầy đủ, chính xác; 14/46 địa phương được kiểm toán có mức dư nợ vượt 30% vốn đầu tư xây dựng ngân sách cấp tỉnh…
Vẫn theo cơ quan thẩm tra ngoài các khoản nợ công đã tính toán theo quy định, số ứng trước kế hoạch vốn từ NSTW phải thu hồi đến hết năm 2015 còn lớn nhưng chưa được thu hồi, đồng thời vẫn xảy ra tình trạng một số địa phương ứng trước dự toán chưa đảm bảo tuân thủ đúng với Nghị quyết của Quốc hội. Do đó đề nghị Chính phủ có lộ trình thu hồi tiền ứng và báo cáo kết quả thực hiện với Quốc hội.
Bên cạnh đó, cơ quan thẩm tra cũng nêu rõ, hiện nay vẫn xảy ra tình trạng vay tồn ngân Kho bạc nhưng không quy định thời hạn trả nợ, hoặc quy định thời hạn tạm ứng 12 tháng nhưng phải gia hạn nhiều lần. Việc vay tồn ngân Kho bạc Nhà nước để bù đắp bội chi NSNN đã thực hiện từ nhiều năm nhưng chưa được thể chế hóa, cần sớm nghiên cứu, hoàn thiện bảo đảm quản lý, sử dụng tồn ngân Kho bạc hiệu quả, an toàn.
“Uỷ ban Tài chính – Ngân sách đề nghị, Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan rút kinh nghiệm, tăng cường quản lý chặt chẽ nợ công, ứng trước dự toán và tồn ngân kho bạc bảo đảm minh bạch, hiệu quả, an toàn tài chính quốc gia” – Chủ nhiệm Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh.
Thảo luận tại phiên họp, đa số ý kiến nhất trí với nội dung đã nêu trong báo cáo của Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước, Ủy ban Tài chính – Ngân sách.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đánh giá cao tinh thần nghiêm túc, trách nhiệm của các cơ quan trong việc hoàn thiện các báo cáo, đảm bảo các vấn đề còn vướng mắc được thống nhất, xử lý theo đúng quy định của pháp luật. Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ cần rút kinh nghiệm trong việc thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội cũng như thực hiện quy định của Luật NSNN; đồng thời tăng cường quản lý chặt chẽ nợ công, cho vay, ứng trước dự toán NSNN, cho vay tồn ngân kho bạc đảm bảo an toàn hiệu quả để đảm bảo an toàn tài chính quốc gia.
Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nhấn mạnh: UBTVQH thống nhất báo cáo quyết toán đã đủ điều kiện để trình ra Quốc hội phê chuẩn; thống nhất với số tổng thu cân đối NSNN, tổng chi cân đối NSNN và bội chi NSNN cũng như tỷ lệ nợ công theo đề nghị của Chính phủ.
UBTVQH cũng yêu cầu, Chính phủ tiếp thu nghiêm túc ý kiến của Uỷ ban Tài chính – Ngân sách, Kiểm toán Nhà nước. Đồng thời đề nghị các cơ quan hoàn chỉnh các báo cáo để trình Quốc hội xem xét, phê chuẩn.
Cũng trong chiều nay, UBTVQH đã cho ý kiến về việc tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành Tiểu dự án để triển khai Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Sau đó, UBTVQH đã bế mạc phiên họp thứ 10 sau 3 ngày làm việc./.
Kim Thanh