Theo Reuters, Bộ trưởng Quốc phòng Australia Richard Marles ngày 12/6 cho biết Chính phủ của ông sẽ phối hợp chặt chẽ với Mỹ trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Donald Trump tiến hành rà soát chính thức việc thực hiện thỏa thuận quốc phòng AUKUS.
Người phát ngôn của ông Marles tuyên bố: “Việc chính quyền Mỹ muốn xem xét một dự án lớn như thế này, bao gồm tiến độ và khả năng triển khai, là điều đương nhiên.”
Năm 2023, Australia cam kết chi 368 tỷ AUD (tương đương 239,3 tỷ USD) trong 3 thập kỷ cho AUKUS - dự án quốc phòng lớn nhất trong lịch sử nước này - nhằm mua và đóng tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân với sự hợp tác của Mỹ và Anh.
Trước đó, ngày 30/5, bên lề Đối thoại Shangri-La diễn ra tại Singapore, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth đã có cuộc gặp với người đồng cấp Australia Richard Marles.
Trong cuộc gặp, ông Hegseth đã kêu gọi đồng minh Australia tăng chi tiêu quốc phòng và thảo luận về việc đẩy nhanh tốc độ sản xuất tàu ngầm của Mỹ để đáp ứng các mục tiêu của hiệp ước AUKUS - thỏa thuận hợp tác quốc phòng giữa Mỹ, Anh và Australia.
Theo kế hoạch, Australia sẽ trả cho Mỹ 2 tỷ USD trước cuối năm 2025 để hỗ trợ các xưởng đóng tàu ngầm của Mỹ, nhằm mua 3 tàu ngầm lớp Virginia bắt đầu từ năm 2032 - dự án quốc phòng lớn nhất từ trước đến nay của Australia.
Sau cuộc gặp, Bộ trưởng Quốc phòng Australia cho biết không có con số cụ thể nào được đề cập đến, tuy nhiên, trước đó một quan chức Lầu Năm Góc cho rằng Australia nên tăng chi tiêu cho quốc phòng lên mức 3% tổng sản phẩm quốc nội (GDP).
Ngày 29/5, Thủ tướng Australia Anthony Albanese - người vừa tái đắc cử trong tháng này, đã công bố tăng ngân sách quốc phòng thêm 50 tỷ đô la Australia (AUD - hơn 32 tỷ USD) trong vòng một thập kỷ. Ông Albanese cũng cho biết rằng chi tiêu quốc phòng sẽ tăng lên 2,4% GDP.
Ngày 9/4, chính quyền Mỹ thông báo đã phê duyệt thương vụ bán 200 tên lửa không đối không AIM-120C và AIM-120C mỗi loại, cùng các thiết bị liên quan cho Australia với tổng trị giá 1,04 tỷ USD.
Trong thông báo, Cơ quan Hợp tác An ninh Quốc phòng Mỹ (DSCA) cho biết thương vụ này sẽ giúp cải thiện năng lực của Australia trong việc đối phó với các mối đe dọa hiện tại và tương lai.
Thông báo nhấn mạnh Australia nằm trong Thỏa thuận An ninh ba bên gồm Mỹ-Australia và Anh (gọi tắt là AUKUS), trong đó có thỏa thuận quan trọng mua tàu ngầm hạt nhân của Mỹ.
DSCA nêu rõ "Australia là một trong những đồng minh quan trọng nhất của chúng tôi ở Tây Thái Bình Dương" và "điều quan trọng đối với lợi ích an ninh quốc gia của Mỹ là hỗ trợ đồng minh phát triển cũng như duy trì năng lực phòng vệ mạnh mẽ."
Theo quy định, thương vụ còn phải chờ được Quốc hội Mỹ thông qua.
AUKUS được ba nước công bố lần đầu tiên vào tháng 9/2021.
Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Trump vào tháng 2 vừa qua, Thủ tướng Australia Anthony Albanese đã nhấn mạnh sự ủng hộ của lưỡng đảng đối với thỏa thuận an ninh quan trọng này./.
Theo kế hoạch, Australia sẽ trả cho Mỹ 2 tỷ USD trước cuối năm 2025 để hỗ trợ các xưởng đóng tàu ngầm của Mỹ, nhằm mua 3 tàu ngầm lớp Virginia bắt đầu từ năm 2032.